၂၀၁၁ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန့က လွဳပ္ခပ္သြားခဲ့တဲ့ ကမာၻ့ နံပါတ္ ၄ အၾကီးဆံုး ငလွ်င္ၾကီး နဲ့ဆူနာမီလွိဳင္းၾကီး့ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ျပည္သူအမ်ားေထာင္ေသာင္းခ်ီျပီး ေသေၾကပ်က္စီး ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတဲ့ အခ်ိန္တြင္းမွာပဲ အနုူျမဴဓါတ္အားစက္ရံုၾကီး မီးေလာင္ ပ်က္စီးသြားလို ့ ဓါတ္ေငြ ့ယိုစိမ့္မွဳေတြ ျဖစ္ျခင္းဟာလည္း တပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္ဆိုသလို ဂ်ပန္နိုင္ငံအတြင္းမွီတင္းေနထိ္ုင္ၾကသုူမ်ားကို ေဘးအႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစ ထိခိုက္ေစတဲ့အျပင္ ၊ ေလထဲမွာလြင့္ေမ်ာ သြားၾကတဲ့ ဒီအဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ေတြေၾကာင့္ တျခား ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္မ်ား(အေမရိကန္ နိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ကမ္းရိုးတမ္းရွိလူအမ်ား၊ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာ ကၽြန္းအသီးသီးမွာ ရွိေနၾကေသာလူအမ်ား အတြက္ပါ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေန ျဖစ္ေနပါျပီ။
ဒါေၾကာင့္ ဒီ အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ျခည္နဲ့ ပါတ္သက္ျပီး ေလ့လာမိသေလာက္ အေၾကာင္းအရာမ်ား( သိပၸံပညာရွင္တေယာက္မဟုတ္တဲ့ ဖြားကိတေယာက္ နီးစပ္ရာရာ က်န္းမာေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ထိခိုက္မွဳ ျဖစ္ေစတဲ့ အရာမ်ား ကိုသာ ဦးတည္ျပီး ေဖါက္သည္ခ်လိုပါတယ္။ ဒီတခါလည္းေစာင္းေျပာတာျဖစ္ေပမဲ့ တေစ့တေစာင္းေလာက္သာ ေျပာနိုင္ျခင္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ )
အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ျခည္ ဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ား နဲ့ထိေတြ ့မိရင္ ဘယ္လိုအႏၱရာယ္ ျဖစ္နိူင္တယ္ ဆုိ တာေတြ က တေနရာနဲ့တေနရာ တနိုင္ငံနဲ့တနိုင္ငံရဲ ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားက ကြဲျပားမွဳ မ်ား ရွိေနၾကပါတယ္။
ဦးဆံုးေျပာခ်င္တာက အေျခခံသေဘာတရား အေနနဲ့ ေရဒီယို ဓါတ္ၾကြ အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ျခည္ ကို တိုင္းထြာတဲ့ ယူနစ္ပါ ။ sievert ( Sv) လို ့ေခၚပါတယ္။ဆီြဒင္နိူင္ငံသား ေဆးသိပၸံပညာရွင္ Rolf Sievert ဆိုသူက စတင္ တိုင္းထြာ သိရွိခဲ့တာပါ ။
သူ့ကို အဆတစ္ေထာင္စီ စိတ္ျဖာတဲ့ အခါမွာ--
* 1 Sv = 1000 mSv (millisieverts) = 1,000,000 μSv (microsieverts) = 100 rem = 100,000 mrem (millirem)
* 1 mSv = 100 mrem = 0.1 rem
* 1 μSv = 0.1 mrem
* 1 rem = 0.01 Sv = 10 mSv
* 1 mrem = 0.00001 Sv = 0.01 mSv = 10 μSv
စသျဖင့္ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္ ။
ဒီေတာ့ ဒီ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား လူ့ ကိုယ္ခႏၶာကိုယ္ ထဲ ေရာက္သြားရင္ ၊ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာရင္ ဘယ္လို ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္မလည္း ဆိုတာ ေတြးစရာပါပဲ။ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ေတြ ဆိုေတာ့လည္း မျမင္ရ ။အေလးခ်ိန္ခ်ိန္တြယ္ မရ ။ေတာ့ သူ ့ကို တိုင္းထြာ တဲ့ အထူးပစၥည္း ကရိယာေတြ နဲ့တိုင္းထြာျပီးမွ ဒီေနရာမွာ ၊ ဒီပစၥည္း တခု သို ့မဟုတ္ ကိုယ္ခႏၶာမွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ဘယ္ေလာက္ စိမ့္ဝင္ ကပ္ေရာက္ေနျပီလည္း ဆိုတာ သိနိုင္ပါတယ္။
ဓါတ္ေပါင္းဖိုက ဓါတ္ေရာင္ျခည္ တိုက္ရိုက္ထိေတြ ့တာ မဟုတ္တဲ့ အျခားေသာ ထိေတြ့ မွဳ မ်ားဟာလည္း မိမိတို ့ပတ္ဝန္းမွာ နဂိုတည္းက ရွိေနၾကပါတယ္ ။
တခါထိေတြ ့ရံု နဲ့ ရရွိနိူင္တဲ့ အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ျခည္ ပမာဏေတြကေတာ့ -
* ငွက္ေပ်ာသီးတလံုးစားပါက - 0.0001 mSv
* TV ကို တနာရီ ၾကည့္ပါက - 0.015 mSv
* ထိုင္ေပ မွ နယူးေရာ့ သို့ ေလယာဥ္ တၾကိမ္စီးပါက 0.156 mSv
*အနုျမဴဓါတ္ေရာင္ျခည္ရွိေသာေနရာမွ ၁၆ ကီလိုမီတာ အကြာ အေဝးတြင္ ရွိေနပါက- 0.08 mSv; maximum dose: 1 mSv
*သြားဖက္ဆိုင္ရာဓါတ္မွန္ တၾကိမ္ရိုက္ပါက- 0.005 mSv
*ရင္သားေဆးဓါတ္မွန္ ( Mammogram ) တၾကိမ္ရိုက္ပါက- 3 mSv
*ဦးေႏွာက္ ေဆးဓါတ္မွန္ ( Brain CT scan) တၾကိမ္ရိုက္ပါက - 0.8–5 mSv
*ရင္ဘတ္ေဆးဓါတ္မွန္ (Chest CT scan) တၾကိမ္ရိုက္ပါက: 6–18 mSv
*အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း ေဆးဓါတ္မွန္( Gastrointestinal series X-ray investigation )တၾကိမ္ရိုက္ပါက - 14 mSv
စသျဖင့္ အနူျမဴဓါတ္ေရာင္ သင့္နိူင္ပါတယ္။
က်န္းမာေရး ထိခိုက္ နိုင္ေလာက္တဲ့ ပမာဏကို သတ္မွတ္ထားၾကတာေတြလည္း နိုင္ငံအလိုက္ ကြာျခားေနၾကပါတယ္ ။
ဥပမာ - ထိုင္ဝမ္မွာ တႏွစ္ကို အနူျမဴဓါတ္ေရာင္ထိေတြ ့မွဳ 50 mSv အထက္ သတ္မွတ္ထားေပမဲ့ အေမရိကန္နိူင္ငံမွာေတာ့ 100 mSv ထက္ မွသာ က်န္းမာေရးထိခိုက္ေစနိူင္တယ္ လို ့ ယူဆပါတယ္။ ခုေလာေလာဆယ္ ဂ်ပန္မွာ ခံစားေနၾကရတဲ့ ေရာင္ျခည္သင့္မွဳကို 250 mSv လို ့တိုးျမွင့္သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။
ဒီလို ဓါတ္ေရာင္ျခည္ နဲ့ ပတ္သက္တာေတြ ထိေတြ ့မွ ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး ။ တခ်ိဳ ့ ပစၥည္းေတြမွာလဲ ရွိေနပါတယ္ ။တေန ့ကို ေဆးလိပ္ ၁ဘူးခြဲေသာက္သံုးသူမ်ား တႏွစ္မွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္မွဳ 13 mSv ရွိပါတယ္ ။
New York-Tokyo သြားျပန္ ေလယာဥ္ေပၚလိုက္ အမွဳထမ္းေတြ တႏွစ္မွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္မွဳ 9 mSv ရွိပါတယ္ ။
၂၀၁၁ မတ္လ ၁၆ ရက္ေန ့တိုင္းထြာခ်က္အရ ဂ်ပန္နိုင္ငံ Fukushima နယ္မွာ တနာရီအတြက္ ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္မွဳ I: 8 mSv/hr ရွိေနပါတယ္။
မိမိတို ့ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသ အလိုက္ အေမရိကန္မွာ တႏွစ္ မွာ ေရာင္ျခည္သင့္မွဳ 2 mSv မွ် ရွိျပီး၊ Iran, India ၊ Europeတို ့မွာ 50 mSv မွ် ရွိပါတယ္။ အနူုျမဴ စြမ္းအားေပးစက္ရံု ေတြ နဲ့ အနီးအေဝး အလိုက္ ၊ တႏွစ္မွာ ရွိနိုင္တဲ့ ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္မွဳ ေတြလည္း ကြာျခားၾကပါတယ္ ။ နီးေလ ပိုမ်ားေလ ဆိုတာေတာ့ အားလံုးနားလည္ၾကမွာပါ။ မတ္လ ၁၆ ရက္ တိုင္းထြာခ်က္ အရ အနူျမဴ စက္ရံု မီးေလာင္ ေပါက္ကြဲရာျမိဳ ့ ဖူကူရွီးမား မွာ သာမန္ထက္ အဆ ၇၀၀ ေက်ာ္ ။ တိုက်ိဳျမိဳ ့မွာ ၂၁ ဆေက်ာ္ ရွိပါ္တယ္ ။
ဒီေတာ့ ဒီလို ဓါတ္ေရာင္ျခည္ေတြ ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးထိခိုက္မွဳေတြဟာ အခ်ိန္ၾကာရွည္မွဳ နဲ့ ထိေတြ ့မွဳ ပမာဏ အနည္းအမ်ားေပၚ တည္ပါတယ္ ။
ေရာင္ျခည္ဓါတ္ သင့္သူေတြ မွာ ျဖစ္ေပၚခံစားနိူင္တဲ့ ေဝဒနာ ေတြမွာ ခ်က္ခ်င္းလတ္တေလာ နဲ့ ေရရွည္ ေဝဒနာမ်ား လို ့ ခြဲျခား ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။
Symptoms of acute radiation (within one day)-
အခ်ိန္တိုတိုေလးအတြင္း( တရက္ အတြင္း) ဓါတ္ေရာင္ျခည္ 250 mSv ေအာက္ထိေတြ ့သူေတြ အတြက္ ဘာမွ မထိခိုက္ေလာက္ပါ။ (ထိုင္ဝမ္မွာေတာ့ 100 mSv ေအာက္လို ့ သတ္မွတ္ပါတယ္ )
250 - 1000 mSv ထိေတြ ့ခံရသူေတြမွာ ၊ သိပ္မျပင္းထန္ေသးရင္ ပ်ိဳ ့အန္မယ္ ။ဝမ္းပ်က္မယ္။ အစားအေသာက္ပ်က္မယ္ ။ခႏၶာကိုယ္မွ ေသြးထုတ္လုပ္တဲ့စနစ္၊ ရိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီ ၊ ေသြးျပန္ သားငန္ရည္ဖု ၊ ေဘလံုး စတာေတြ ထိခိုက္မယ္။
1000 - 3000 mSv ပမာဏ ထိေတြ ့သူေတြ မွာ အထက္က လုိပဲ လကၡဏာေတြ ရွိျပီး ပို ျပင္းထန္မယ္ ။ ျပင္ပေရာဂါကူးစက္လြယ္မယ္ ၊ ျပန္ေကာင္းဖို ့ ျဖစ္နိူင္ေခ် ရွိပါေသးတယ္။
3000 - 6000 mSv ထိေတြ ့ ျပီးသူေတြမွာေတာ ့ အထက္က လကၡဏာေတြ ပိုဆိုးရြားပါတယ္ ။ဒ့ါအျပင္ ေသြးယိုစီးမွဳ ၊ဝမ္းေလွ်ာ ဝမ္းပ်က္ျခင္း၊ အေရျပား အေရခြံ ကြာ ထြက္ျခင္း ၊မ်ိဳးပြားအဂၤါ ျမံဳနိူင္ျခင္း ေတြ ရွိနိုင္ျပီး အခ်ိန္မွီမကုသပါက ေသဆံုးနိူင္ပါတယ္။( ၊မ်ိဳးပြားအဂၤါ ျမံဳျခင္း ကေတာ့ မေသေလာက္ဟု ထင္မိပါတယ္ )
6000 - 10000 mSv ထိေတြ ့ရင္ ေတာ့ အထက္ပါလဏၡာေတြ အျပင္ ဗဟိုအာရံုေၾကာစနစ္ ပ်က္စီးျပီး ေသဆံုးဖို ့မ်ားပါတယ္။
10000 mSv အထက္ဆိုရင္ေတာ့ -ကုသလို့ မရ ၊ ေသဆံုးရမွာပါ။
ေရရွည္မွာ ခံစားၾကရမဲ့ ေဝဒနာေတြကေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္ျခင္း ( ေသြးကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ၊ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္း ၊ရိုးတြင္းျခင္ဆီ စသျဖင့္ ) ၊ မ်က္လံုးတိမ္စြဲျခင္း၊ အေရျပားေရာဂါမ်ား၊ သေႏၶသား ပံုမမွန္ ျဖစ္ျခင္း စသျဖင့္ ေတြ ျဖစ္လာနိူင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုယ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ဇီဝကမၼစနစ္ ထိခိုက္ျခင္း၊ ဗီတာမင္ဓါတ္မ်ားပ်က္စီးျခင္း၊အဆီဓါတ္ျပဳျခင္း၊ အာရံုေၾကာဟိုမုန္း ၊ ကယ္ဆီယံဓါတ္မ်ား ပ်က္စီးျခင္း တို့ ျဖစ္တတ္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ခံစြမ္းအားလည္း ထိခိုက္ေစပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဒီလိုေတြ မျဖစ္ရေလေအာင္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ၾကဖို ့ အေရးၾကီးပါတယ္။
အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဒီ အနုုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖိုေတြ မရွိတဲ့ ေနရာ ၊ ရွိေနရင္လည္း ေဝးတဲ့ေနရာ မွာ ေနထိုင္နိူင္ၾကရင္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ဖို ့ ့ သိပ္မလြယ္ဘူး ေပါ့ ။ ( ေဝးေလေကာင္း ေလ ပါပဲ ၊ မရွိလည္းေကာင္း၊ ရွိ မေကာင္း ပါ ။ ဂ်ပန္မွာ ကေတာ့ ဒီ အနုုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖိုေတြကို သူ ့နိူင္ငံ တိုးတက္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ယူဖို ့ အတြက္သံုးတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ့ နိုင္ငံေတြမွာ စစ္ေရးအတြက္ ၊ အင္အားျပေရးအတြက္ အားကိုး တည္ေဆာက္ ေနၾကပါတယ္ )
အကယ္၍ ခုလို သဘာဝ ေဘးေၾကာင့္ ( သို ့မဟုတ္ ) မေတာ္တဆမွဳေတြ ေၾကာင့္ ဓါတ္သင့္ခံရေတာ့ မဲ့ အေျခအေန ၾကံဳလာရရင္ ေတာ့ မျဖစ္မေန ရင္ဆိုင္ၾကရေတာ့မွာပါပဲ။ အနုုျမဴဓါတ္ယိုစီးမွဳ အတိုင္းအတာ အလိုက္ ၊ သူ နဲ့ ေဝးတဲ့ေနရာ လြတ္ကင္းတဲ့ေနရာသို ့ ေျပာင္းေရႊ ့ၾကရပါမယ္ ။ အနည္းဆံုး ၁၆ မိုင္(၂၅ ကီလိုမီတာ) ပါတ္လည္ အတြင္း သက္ရွိမ်ား ေနထိုင္ျခင္းမျပဳရပါ ။
တကယ္လို ့ ၁၆ မုိင္အျပင္ ေျပးစရာ ေျမမရွိလို ့ ေနထိုင္ရသူမ်ား အထူးဂရုစိုက္ရန္မွာ -
တတ္နိုင္သေလာက္ ျပင္ပေလ ၊ ညစ္ညမ္းေလထု မထိေတြ ့ေအာင္ အိမ္တြင္းမွာသာ ေနထိုင္ၾကပါ ။ ရွိသမွ် ေလဝင္ေပါက္မ်ား ( တံခါး၊ ျပဴတင္းေပါက္၊ ေလေအးေပးစက္ စသည္တို ့ )ကို အလံု ပိတ္ထားပါ။ ကိစၥၾကီးငယ္ မရွိပါက အိမ္ျပင္ မထြက္ၾကပါရန္။အဆိုပါ ဓါတ္ေရာင္ျခည္မ်ားဟာ တိုက္ရိုက္ထိေတြ ့မွဳအေရျပား မွတဆင့္ ၊ရွဴသြင္းေသာ ေလမွတဆင့္ ၊ စားေသာက္မိသည့္ အရာမ်ားမွတဆင့္ ကိုယ္ခႏၶာထဲ ဝင္ေရာက္နိူင္ပါတယ္။
အကယ္၍ ျပင္ပသို ့ထြက္ရန္ လိုအပ္လာပါက မိမိရဲ ့ ကိုယ္ခႏၶာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ေျခဆံုး၊ ေခါင္းဆံုး လံုေအာင္ စြပ္ထား ၊ဖံုး ထားပါ ၊ (ဦးထုပ္၊ ထီး ၊ ေနကာမ်က္မွန္၊ ႏွာေခါင္းစည္း၊ လက္ရွည္၊ လက္အိတ္၊ ေျခစြပ္စသျဖင့္ ) ။ မိုးရြာေနလွ်င္ ထီး ၊ မိုးကာ မ်ား ေဆာင္းျခင္းျဖင့္ မိမိအေရျပားကို ဓါတ္ေရာင္ျခည္ပါနိူင္ေသာ ေရထိေတြ ့ျခင္းမွ ကာကြယ္ပါ။ ( အခ်ိဳ ့က ယူဆသည္မွာ ထို ေရဒီယို ဓါတ္ၾကြ ေရာင္ျခည္မ်ား မိုးေရနွင့္ ထိေတြ ့ပါက အက္စစ္ ဓါတ္ အျဖစ္ေျပာင္းသြားျပီး အက္စစ္မိုး ရြာ နိုင္သည္ ဟု ဆိုပါသည္ ။ အခ်ိဳ ့ကေတာ့ ထိ္ု အယူ အဆ ကို လက္သင့္မခံပါ ။ ဘယ္ဟာ မွန္၍ ဘယ္ဟာမွားသည္ ဆိုျခင္းကို သိပၸံပညာ မတတ္ကၽြမ္းသူ တေယာက္ အေနျဖင့္ ဘာမွ ေစာဒက မတက္လိုပါ ၊ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို ေျပာေျပာ ထို မိုးေရ ျဖင့္ မိမိကိုယ္ခႏၶာ အား တတ္နိူင္သေလာက္ မထိေစျခင္းက ပိုေကာင္းပါသည္ )။
အိမ္ျပင္မွ ျပန္လာျပီးပါက ထို ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္လာနိုင္ေသာ အဝတ္အစား မ်ားကိုခ်က္ခ်င္း လဲလွယ္ပါ ။ အေျပာ အရေတာ့ လြယ္ပါသည္ ။ေလာေလာဆယ္မွာ ဂ်ပန္ရွိ လူအမ်ား ေသာက္ေရ သံုးေရမ်ားျပတ္လတ္ရွားပါးေနၾကတဲ့အတြက္ လက္ေတြ ့မွာေတာ့ ခက္ပါသည္။
သန့္ရွင္းေသာ ေရ ကို မ်ားမ်ားေသာက္ေပးပါ ။ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ မသင့္ေသးေသာ ေဒသမွ ေရမ်ား ျဖစ္သင့္ပါတယ္ ။
လတ္ဆတ္တဲ့ သဘာဝ အသီးအႏွံ ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ား ကို ပိုျပီးစားေပးပါ ။
သၾကားဓါတ္၊ ကဆီဓါတ္၊အဆီ မ်ားတဲ့ အစာမ်ား ၊ အနီေရာင္ရွိတဲ့သားစိမ္းမ်ား၊ကဖင္းဓါတ္မ်ားေသာ အစာ မ်ား ကို ေရွာင္ပါ။
အကယ္၍ မတတ္သာ သျဖင့္ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာ ျဖင့္ အဆိုပါ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ သင့္မိျပီဆိုပါက... ဘာလုပ္မလည္း..
ခႏၶာကိုယ္ အေရျပား အႏွံ ့ သန္ ့ရွင္းေသာ ေရျဖင့္ အၾကိမ္မ်ားစြာ ေလာင္းျပီး ေဆးေၾကာပါ ။အေရျပားကို အားျဖင့္အတင္းအက်ပ္ ပြတ္တိုက္ျခင္း မျပဳလုပ္ပါႏွင့္ ။ အေရျပား ပြန္းပဲ့ ရွနာပါက ဓါတ္ေရာင္ျခည္ စိမ့္ဝင္မွဳ ပိုဆိုးဝါးနိူင္ပါသည္ ။ ဆပ္ျပာ ၊ ပိုးသတ္ေဆး စသျဖင့္ကို သံုးစြဲရန္ မလိုအပ္ပါ ။
ေရဒီယိုဓါတ္ၾကြအနုုျမဴေရာင္ျခည္သင့္ သူေတြမွာ ၊လည္ပင္း ေရွ ့မွာ ရွိတဲ့ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း မွ ဦးဆံုး အဆိုပါ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ကို စုပ္ယူျပီး ေရဒီယိုဓါတ္ၾကြ အိုင္အိုဒင္း (radioactive iodine-131 ) အေနနဲ့ ထိုဂလင္းထဲမွာအခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ရွိေနတတ္ပါတယ္ ။ဒါ့အတြက္ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ထိခိုက္နိူင္ပါတယ္ ။ ထိုသူေတြ ကို ပိုတက္ဆီယမ္အိုင္အိုဒိုက္- KI (potassium iodide) ပါတဲ့ ေဆးျပားမ်ား တိုက္ေၾကြးျခင္းျဖင့္ ထို သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ထိခိုက္မွဳကို ကာကြယ္ေပးနိူင္ပါတယ္ ။ ဒီေဆးျပားေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္တခုလံုးရွိ ေရဒီယိုဓါတ္ၾကြအနုုျမဴေရာင္ျခည္ဆိပ္ကို ေျပေစတဲ့ ေျဖေဆးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။ ထိုသူရဲ့ သိုင္းရိြဳက္ဂလင္း ထိခိုက္မွဳကိုသာ ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။
၁၉၈၆ ပိုလန္နိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အလားတူ ေပါက္ကြဲမွဳ (Chernobyl nuclear reactor disaster ) မွာ၊ ထိုေနရာမွ မိုင္ ၃၀၀ ပတ္လည္ အတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ပိုလန္လူမ်ိ္ဳး ကေလး ၁၀သန္းေက်ာ္ နဲ့ လူၾကီး ၇ သန္း မွ်ကို အဆိုပါ KI ေဆးျပားမ်ားတိုက္ေကၽြးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္ၾကာအထိ ထိုသူေတြကို ပံုမွန္ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးခ်က္ေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေတြ ့ရွိခ်က္ကေတာ့ ထိုသူမ်ားမွာ သိုင္းရိြဳက္ၾကိတ္ ကင္ဆာမျဖစ္ၾကေပမဲ့ အျခား ..ေသြးကင္ဆာ စသျဖင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကပါတယ္ ။
ယခု ေလာေလာဆယ္ ဂ်ပန္Fukushima Daiichi Nuclear plant မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကပ္ေဘးဆိုးၾကီး အတြက္ ၁၇ မိုင္ပတ္လည္ အတြင္း သို ့သြားေရာက္ ကူညီၾကမဲ့အေမရိကန္ေလတပ္သားမ်ား ကို အဆိုပါေဆးမ်ား (ေစ်းကြက္တြင္ IOSAT, ThyroShield, and Thyro-Safe စသျဖင့္ ရွိပါတယ္) ကို ၾကိဳတင္ တိုက္ေကၽြး ျပီးမွ ေစလႊတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ထိုေဆးကို ေရာင္ျခည္သင့္ျပီး ၄ နာရီ အတြင္းေသာက္သံုးမွသာ ေဆး အာနိသင္ရရွိမွာပါ ။ ၈ နာရီေက်ာ္သြားရင္ေတာ့ ေဆးအာနိသင္ ၄၀% မွ်သာရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဆးမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ( ဥပမာ- အဆစ္ေယာင္ျခင္း၊တံေတြးဂလင္း ႏွင့္ ၊အာသီး၊ပါးခ်ိတ္ ေယာင္ယမ္းျခင္း၊ သားငံၾကိတ္ေယာင္ျခင္း၊ေသြးထဲမွ eosinophil ေခၚ ေသြးျဖဴဥတမ်ိဳးမ်ားလာျခင္း၊ ေဆးမတည့္တုန့္ျပန္မွဳ၊ ဗိုက္ေအာင့္မွဳ၊ဝမ္းပ်က္မွဳ ျပင္းထန္ျခင္း စသျဖင့္ ) ရွိတဲ့ အတြက္ ၊ ၄င္း ကို နားလည္တတ္ကၽြမ္းသူ ဆရာဝန္မ်ားရဲ ့ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ့သာ သံုးေစရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။Hyperthyroidism ေခၚ သိုင္းရိြဳက္ေရာဂါ ရွိေနသူမ်ား ၊ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ပါ ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မ်ား အေရးၾကီးလိုအပ္လွ်င္ေသာက္သံုးနိူင္ပါသည္ ။
WHO Recommended Dosage for Radiological Emergencies involving radioactive iodine
ကမာၻ ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ့ၾကီး မွ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားမွာ း
-အသက္ ၁၂ ႏွစ္အထက္ - တေန ့လိုအပ္ေသာ ေဆး( KI ) ပမာဏမွာ ၁၃၀မီလီဂရမ္
-၃ႏွစ္မွ ၁၂ ႏွစ္ - တေန ့လိုအပ္ေသာ ေဆး ပမာဏမွာ ၆၅ မီလီဂရမ္။
-အသက္ ၁လ မွ ၃ ႏွစ္- တေန ့လိုအပ္ေသာ ေဆး ပမာဏမွာ ၃၂ မီလီဂရမ္
- ေမြးကင္းစမွ ၁ လ - တေန ့လိုအပ္ေသာ ေဆး ပမာဏမွာ ၁၆ မီလီဂရမ္ ။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မ်ား ၊ နိူ ့တိုက္ မိခင္မ်ား၊ ေမြးစ ကေလးငယ္မ်ား ၄င္းေဆးကို တစ္ၾကိမ္ထက္ ပို၍ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ပါ ။
အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ျပီးသူမ်ားအတြက္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအေနနဲ့ ဒီေဆးကိုေသာက္သံုးရန္မလိုအပ္ေတာ့ပါ။ အေၾကာင္းမွာ ၄၀ေက်ာ္သူေတြ အတြက္ သိုင္းရိြဳက္ၾကိတ္ထိခိုက္နိုင္မွဳ နဲပါးျပီး ေဆးေၾကာင့္ျဖစ္နိုင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား က ကာကြယ္မွဳေပးနုိုင္တဲ့ ရလာဒ္ထက္ ပိုမ်ားေနလို့ပါပဲ။
ဒီေဆးဝါးေတြ မရွိတဲ့ အခါ နဲ့ ေဒသ မွ လူမ်ားလည္း စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾက မျဖစ္ၾကေစလိုပါ။ ထိုေဆး နဲ့ အလားတူ အစားထိုး သံုးစြဲစရာေတြ ( အိုင္အိုဒင္းပါတဲ့ ဆား ၊ ေရညွိ seaweed ၊ ေရေမွာ္ စသျဖင့္)အမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္။ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ ဆူရွီစားသံုးေလ့ ရွိတာမို ့ အိုင္အိုဒင္းဓါတ္ေတာ့ ျပည့္ဝေနၾကဖို ့မ်ားပါတယ္။ ဒီေန ့ တီဗီသတင္းအရ ၊ မာလကာသီး နဲ ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီး တို ့မွာလည္း အဆိုပါ ဓါတ္ဆားမ်ား ပါရွိတယ္ လို ့ သိရပါတယ္။
တိုးတက္ျပီးသား နိူင္ငံေတြမွာေတာ့ အေရးေပၚသံုးစြဲဖို ့ Radiation Protection Emergency Kits မ်ား ဝယ္ယူလို့ ရနိူင္ပါတယ္။ဘယ္ေလာက္ကာကြယ္မွဳေပးနိုင္သလည္းေတာ့ ေသခ်ာမသိပါဘူး။ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ဒီေနရာမွာ ၾကည့္နိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး ေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ ၊ မလြဲမေရွာင္သာ ၾကံဳေတြ ့လာ ခဲ့ရတဲ့ ဒီကပ္ဆိုးေဘးဆိုးၾကီးရဲ ့ ေရွ ့ဆက္ျဖစ္လာမဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အႏၱရာယ္ေတြမွ တတ္နိုင္သေလာက္ နည္းပါးေအာင္ ေရွာင္ရွားၾကဖို ့ပါပဲ ။ႏ်ဴကလီယား ဓါတ္ေပါင္းဖိုမ်ားတည္ေဆာက္မွဳနဲ့ လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးမ်ားကို ကမာၻ့နိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဆန့္က်င္ ကန္ ့ကြက္ေနၾကဆဲပါပဲ။ ထိုင္ဝမ္မွာ လည္း လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေရးအတြက္ စတုတၳေျမာက္ ႏ်ဴကလီယားဓါတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ေနတာ လူအမ်ား ကန့္ကြက္ေနၾကျပီမို ့ ရပ္တန္ ့ထားလိုက္ပါျပီ ။ ( လူအမ်ား အက်ိဳးအတြက္ မဟုတ္ပဲ စစ္ေရးအတြက္ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ေနၾကတဲ့ နိုင္ငံမ်ားလည္း ရွိေနဆဲပါပဲ ။ )
ဆိုးဝါးေၾကာက္မက္ဖြယ္ ငလွ်င္၊ ဆူနာမီ နဲ့ အနူျမဴဓါတ္အားေပးစက္ရံုမီးေလာင္ အဆိပ္သင့္ မွဳေတြေၾကာင့္ ေသဆံုး သြားၾကရတဲ့ ဂ်ပန္ျပည္သူ ျပည္သားမ်ား အတြက္ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ မွဳ ေတြျဖင့္ ၄င္းတို ့ေကာင္းရာသုဂတိလားၾကပါေစေၾကာင္း နဲ ့ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ သူမ်ား အႏၱရာယ္ အေပါင္းမွ ကင္းေဝးပါေစေၾကာင္း ဆုေတာင္းအပ္ပါတယ္ ။ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား အပါအဝင္ ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ား အားလံုး ကပ္ေဘးဆိုးၾကီးမ်ားမွ လြတ္ကင္းနိူင္ၾကပါေစ။
ဒီေနရာေတြမွ မွီျငမ္းပါတယ္
http://www.msnbc.msn.com/id/42095558/ns/health-health_care/
http://en.wikipedia.org/wiki/Sievert
http://en.wikipedia.org/wiki/Potassium_iodide
http://tw.nextmedia.com/applenews/article/art_id/33251065/IssueID/20110316
15 comments:
ဗဟုသုတေပးတာေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Very good post!!
Thanks!
very good post and I got knowledge by reading it..Thank you for sharing...
တကယ္လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ႔ စာေလးတစ္ပုဒ္ပါ မကီေရ
လူတို္င္းက ထိတ္လန္႕ေၾကာက္ရံြ႔ေနၾကခ်ိန္မွာ ဒီလိုစာေတြ ဖတ္ဖို႔လိုအိပ္ပါတယ္.. ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္သင္႕တာ ျပင္ဆင္လို႔ရသလို ဘာမွန္းမသိဘဲတအားေၾကာက္ေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ သတိထားႏိုင္ဖို႔ သိပ္ေကာင္းတဲ႔အခ်က္ေတြပါ။
ေက်းဇူးပါမကီေရ
ကၽြန္မကိုယ္တိုင္လည္း သိခ်င္တဲ႔အခ်က္ေတြ မကီပိုစ္႕မွာ ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္.. ရဲွဲ႕ရွဲ
တကယ္လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ အစ္မကိ တို႕လို က်န္းမာေရး ပါတ္သက္ၿပီးတတ္ကၽြမ္းသူ ေတြေရးတဲ့ အေၾကာင္းအရာ၊ အႀကံျပဳလမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ ဟာတကယ္တန္ဖိုၚရွိပါတယ္ဗ်ား။
ေအာင္မယ္ေလးဗ်ာ.. ဒီပို႔စ္ကို ဖတ္ရင္းဖတ္ရင္းနဲ႔ mSv ေတြ အမ်ားႀကီးမိသြားမွာစိုးလို႔ ရပ္ထားလိုက္ၿပီး ျပန္ထြက္သြားရတယ္။ ေနာက္ရက္ေတြက်မွ စာပုဒ္တပုဒ္ႏွစ္ပုဒ္ေလာက္ paragraph ေတြခဲြၿပီး လာဖတ္ေတာ့မယ္ဗ်ာ။ အဲလို mSv ေတြခဲြခဲြၿပီး နဲနဲခ်င္းလာထိေတြ႔ရင္ေတာ့ စိတ္ခ်ရမယ္ထင္လို႔ပါဗ်ာ။
ဖြားကိ
ဖြားကိကို ဒါေတြအားကိုးေနရတာ မလုပ္ မလုပ္နဲ႕ လုပ္မယ့္ လုပ္ေတာ့လဲ လက္နက္ၾကီးနဲ႕ကို ခ်ေတာ့တာကိုး ဆက္လက္ျပီးေမွ်ာ္ေနအံုးမယ္
ခင္မင္တဲ့
seesein
မယ္ကိ ေရ....ေျပးနိုင္မွလြတ္လိမ့္မယ္ေနာ...
ကြ်န္းေတြက သိတ္မေဝးဘူး
အသိပညာ ဗဟုသုတေတြ မွ်ေဝေပးတာ ေက်းဇူးပဲ မကိေရ . . .
ၾကိဳတင္သိေတာ့ ေရွာင္ရန္ ၊ ေဆာင္ရန္ေတြ လုပ္ထားလို႔ ရတာေပါ႔။
ဗဟုသုတေတြအကုန္မွတ္သြားတယ္ မကိေရ...
ကိုယ္႔ဖာသာဆိုရင္ ဖတ္ၿဖစ္မယ္မထင္ဘူး..
မကိကို ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္...
အင္း...
အမေရ သိပ္ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ....။
ျပည္႔ျပည္႔စံုစံုေရးေပးထားတာ သိပ္ေကာင္းတာပဲ။
ေက်းဇူးပါေနာ္။
ေက်းဇူးကမၻာပါ မမကိေရ..။
အမားးးးးးးး ကိ ေရ...
မ်ားလာဖက္တယ္ေနာ္ ဟြင္႕
လာဖတ္သြားတယ္ခ်စ္ကိေရ... ေဝမွ်ေပးတာေက်းဇူး
Post a Comment