Coffee & Health
ခုတေလာ အိပ္မေပ်ာ္ၿပန္ဘူး ။ အိပ္ေဆးေတြလဲ တမ်ိဳးၿပီးတမ်ိဳးေၿပာင္းေသာက္ ။အရင္က တၿခမ္းေလာက္ေသာက္ရင္ တံုးကနဲ အိပ္တဲ ့ေဆးက အခုဆို ၂လံုးေသာက္တာေတာင္ သိပ္မၿဖံဳခ်င္ေတာ့ဘူး။ဘာေၾကာင့္လဲလို ့ၿပန္ေတြးၿဖစ္တယ္ ။ သိလိုက္ၿပီ ။ ေကာ္ဖီေလး တခြက္ ၊ ဒီလိုတခြက္ၿပီးတခြက္ ဆက္တိုက္ေသာက္ၿဖစ္ေနတာ ခုတေလာ ပိုမ်ားလာတယ္။တေန ့ကို မတ္ခြက္ၾကီးနဲ ့ ၅ခြက္ ၆ခြက္ အေပ်ာ့ေလး။ အရင္က အလြန္ဆံုး ရွိမွ ၂ ခြက္ေပါ့ ။ ၾကိဳက္လို ့လား ။ ??
အင္း .. အရင္ကေတာ ့ ဒီေလာက္အၾကိဳက္ၾကီးမဟုတ္လွဘူး ။ ဒီတေခါက္ ခရီးထြက္ၿပီး အၿပန္ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူ ့ကို ပိုၾကိဳက္လာသလိုဘဲ ။ အေၾကာင္းေလးေတြ ရွိတာေပါ ့။ေကာ္ဖီၾကိဳက္သူတေယာက္ကို ၾကိဳက္မိေတာ့သူၾကိဳက္တာ ကိုယ္ပိုၾကိဳက္မိသြားတာ ။ ဘယ္သူမၿပဳ မိမိမႈ ၊ သိပ္မွန္တာေပါ ့။
ကိုယ့္ေရာဂါ ကိုယ္ရွာမိတာေလ ။
အင္း ဟုတ္ပါၿပီ ။ အေကာင္းနဲ ့ အဆိုး အၿမဲဒြန္တြဲေနတာ ဆိုေတာ ့ ဒီဟာေလးမွာလဲ ေကာင္းတာေလးေတြေရာ ဆိုးတာေလးေတြပါ ရွိေနတာ သဘာဝက်ပါတယ္။
သူ ့ အေၾကာင္း အေကာင္းအဆိုး မေဝဖန္ခင္ သူ့ ့ကို ဘယ္အခ်ိန္က ဘယ္လူေတြဘယ္လိုစေတြ ့ၿပီး နွစ္သက္လာတာလဲ ဆိုတာ အရင္ေၿပာၿပမယ္ .. (သူ ့ေၾကာင့္ အိပ္မရလို ့ သူ ့အတင္းတုတ္မလို ့ပါ ) ။
သူ ့ကို ၉ ရာစု ေလာက္မွာ အီသီယိုးပီးယားနုိင္ငံမွာ စၿပီးေသာက္သံုးေနၾကၿပီး အီဂ်စ္နဲ ့ယီမင္နိုင္ငံကို ဒီဓေလ့ေရာက္သြားတယ္ ။ေနာက္ၿပီး မူဆလင္ႏုိင္ငံ ကိုေရာက္တယ္ ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွ ဥေရာပနုိင္ငံေတြ ၊ အင္ဒိုနီးရွားကၽြန္းနုိင္ငံ နဲ ့ အေမရိကတိုက္မ်ားသို ့ ၿပန္ ့ႏွံ ့ သြားခဲ ့တယ္။ သူ ့မွာ စိတ္္ ၾကြေအာင္လႈံ ့ေဆာ္ေပးတဲ ့ဓါတ္တမ်ိဳး( အဲဒီအခ်ိန္တံုးကေတာ ့ Caffeine ဓါတ္ရယ္လို ့ အတိအက် မသိဘူးေပါ ့) ပါေနတယ္ဆိုတာ အဲဒီကတည္းက လူေတြ သိလာၾကလို့ ၁၆ ရာစု အေစာပိုင္းမွာ မူဆလင္ဘာသာေရးအရ Haraam ပိတ္ပင္ခဲ ့တယ္ ။ဒီအေၾကာင္းအေသးစိတ္ သိလိုရင္ ဒီမွာဆက္ဖတ္နုိင္ပါတယ္ ။ http://en.wikipedia.org/wiki/Coffee#Social_aspects ကို ဝင္ၾကည္ ့ပါေလ။
အဓိကေၿပာလိုတာက ေကာ္ဖီနဲ ့က်န္းမာေရး ဘယ္လို ဆက္စပ္ေနလဲ ဆိုတာပါ။
ေကာ္ဖီ (Roasted Coffee) မွာ ဓါတုဇီဝ ဓါတ္အမ်ိဳးေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္တယ္ တဲ ့။ တဝက္ေလာက္ဟာ Rodent Carcinogen ကင္ဆာေရာဂါၿဖစ္ေစတဲ ့ ဓါတ္ေတြေပါ။့ ဒါေပမဲ ့ အဓိက ပါဝင္ႏႈံးမ်ားတာ ေတြကေတာ့ Caffeine , Cafestol , Acffenic Acid ဆိုတဲ ့ ဒီ ၃ မ်ိဳးပါ ။
အဲဒီထဲမွာလဲ Caffeine ကဖင္း ဓါတ္က အဓိကက်တယ္ ။ သူ က စိတ္လႈံ ့ဆြေပး တဲ ့ အေၾကာင္းရင္းပါ။ သူ ့ေၾကာင္ ့ ခႏၶာကိုယ္မွာ အာရုံေၾကာေတြကို နႈိးေဆာ္ေပးတဲ ့ Cortisone နဲ ့ Adrenalin ေခၚတဲ ့ေဟာ္မုန္း ေတြပိုထြက္လာရတယ္
ဒီေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ မွာ ၿဖစ္ပ်က္ေၿပာင္းလဲၿခင္းမ်ားစြာ တို ့ ရွိလာၿပီေပါ့ ။ အေကာင္း ၊ အဆိုး ဒြန္တြဲေနတာေလ ။
ေကာင္းက်ိဳးမ်ား။
၁။ Alzheimer and Dementia - အဲဒီလို အသက္ၾကီးလို ့ ဦးေဏွာက္ အာရံုုေၾကာ ဆဲလ္မ်ား တေၿဖးေၿဖးခ်ိဳ့ယြင္းပ်က္စီးၿပီး မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ့တဲ ့သြားတဲ ့ေရာဂါေတြ ၿဖစ္ေစမႈကို နဲပါးေစတယ္ ။
၂။သည္းေၿခအိတ္ မွာေက်ာက္တည္ ၿခင္း ကို ေလ်ာ့နဲေစတယ္
၃။Parkinsonism ေခၚတဲ ့ အသက္ၾကီးလို ့ ဦးေဏွာက္မွ Dopamine ဓါတ္တမ်ိဳးေလ်ုာ့နဲလို ေၿခတုန္ လက္တုန္ လမ္းၿမန္ၿမန္ေလၽွ်ာက္မရ တဲ ့ေရာဂါမ်ိဳး ၿဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့နဲေစတယ္ .။
၄။ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ ကို ေလ်ာ့နဲေစတယ္
၅။ဆီးခ်ိဳ ၿခင္းကို ေလ်ာ့နဲေစတယ္ ( ေကာ္ဖီခ်ိုခ်ိဳေသာက္သူမ်ားအတြက္ေတာ့ အက်ံဳးမဝင္ပါ)
၆။နွလံုးေရာဂါတခ်ိဳ ့ၿဖစ္ေပၚနႈံး ကို ေလ်ာ့ေစတယ္ ( ဆိုးက်ိဳးထဲမွာလဲ နွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ ပါဝင္ေနပါတယ္။အယူအဆ ကြဲၿပားေနၾကဆဲ ပါ )
၇။ဝမ္းေပ်ာ ့ေစတယ္ ၊ ဆီးရႊင္ေစတယ္။
၈။ Antioxident အစြမ္းရွိလို ့ အရြယ္မတိုင္မီ ဆဲလ္မ်ား ပ်က္စီးမႈကို ေလ်ာ့နဲေစတယ္( အသက္ၾကီးေပမဲ ့ အရြယ္တင္လိုသူမ်ား ေကာ္ဖီ မွန္မွန္ေသာက္ၾကပါ ရန္ )
၉။ သြားပိုးစားၿခင္းမွ ကာကြယ္ေပးတယ္ ။
၁၀။ Gout ေခၚတဲ ့ uric acid ၊ purine ဓါတ္မ်ားၿခင္းေၾကာင့္ ၿဖစ္ရတဲ ့ အဆစ္ေယာင္ေရာဂါ ၿဖစ္ႏႈံး နဲေစတယ္။
၁၁။တခ်ိဳ ့အသည္းေရာဂါ ( အသည္းေၿခာက္ေရာဂါ) နဲ ့ ကင္ဆာေရာဂါ အခ်ိဳ ့( ခံတြင္း ၊ အစာၿပြန္၊ လည္ေခ်ာင္း နဲ ့ ရင္သား ကင္ဆာ ) ၿဖစ္ပြားမႈကို နဲပါးေစတယ္။
ဆိုးက်ိုဳးးမ်ား။
၁။ တခ်ိဳ ့ ကင္ဆာေရာဂါ ၿဖစ္ပြားမႈ ကို အားေပးတယ္
၂။အစာအိမ္နဲ ့အူလမ္းေၾကာင္းကို ဒုကၡေပးတတ္တယ္ ။ သူက အစာအိမ္မွာ အခ်ဥ္ဓါတ္ထြက္ေပၚေအာင္ အားေပးတာေၾကာင့္ ပါ ။
၃။ စိတ္အာရုံေၾကာေတြကို ႏႈိးဆြေပးလို ့ အိပ္မေပ်ာ္ၿခင္း ၊ ကတုန္ကယင္ၿဖစ္ၿခင္းတို ့ ခံစားရပါတယ္။
၄။ေသြးထဲက Cholesterol အဆီဓါတ္ ကို မ်ားေစတယ္ ။ ဒါေၾကာင္ ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ၿဖစ္တတ္တဲ ့ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါ နဲ ့ ေသြးတိုးမႈကို ၿဖစ္ ေစတယ္လို ့ ဆိုၾကပါတယ္
၅။ေကာ္ဖီ ကို တေန ့ ၄ခြက္ထက္ ပိုေသာက္သူမ်ားမွာ လံုး ဝမေသာက္သူမ်ားနဲ ့ စာရင္္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မ်ား သားေလွ်ာၿခင္း ၂ ဆမွ် ပိုၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ ေသြးဆံုးၿပီးခ်ိန္မွာလဲ Osteoporosis ေခၚ အရုိးပြ ေရာဂါၿဖစ္ဖို ့ ပိုအခြင့္အလမ္းရွိေနပါတယ္။
၆။အူလမ္းေၾကာင္းမွ အစာအဟာရ သံဓါတ္ စုတ္ယမႈ ကိုေလ်ာ့နဲေစလို ့ Iron deficiency Anemia ေခၚ ေသြးအားနဲ ေရာဂါ ၿဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။
၇။ကေလးငယ္ေလးေတြ ေကာ္ဖီေသာက္တာ မ်ားရင္ ခႏၶာကိုယ္ ၾကီးထြားမႈကို ေနွုာင့္ေနွးေစပါတယ္။
၈။ ၿပီးေတာ ့ ေကာ္ဖီကို အလြန္အကၽြန္ ၾကာရွည္စြဲေသာက္ရင္ သြားမွာ အေရာင္စြန္းထင္းေစလို ့ အလွပ်က္ေစတယ္ ။
Caffeine Intoxication ( အဆိပ္တက္ၿခင္း)
လူတေယာက္ဟာ တေန ့ကို ကဖင္းဓါတ္ 300 mg ထက္ပိုေသာက္ရင္ အဆိပ္သင့္တတ္တယ္ေနာ္
အာရုံေၾကာေတြ အလြန္အမင္းအႏႈိးေဆာ္ခံရလို ့ စိတ္အၾကြလြန္ ၿပီး ကတုန္ကယင္ၿဖစ္ၿခင္း။ၾကြက္သားမ်ားတဆတ္ဆတ္တုန္ခါၿခင္း၊မ်က္နွာတၿပင္လံုးနီရဲ ပူေလာင္ၿခင္း၊ဆီးအလြန္အကၽြံမ်ားၿခင္း ၊ အစာမေၾကၿခင္း စသၿဖင္ ့ခံစားရမွာ ၿဖစ္တယ္ .
ဒီထက္ပို ၿပင္းထန္ရင္ ကဖင္းဓါတ္ 192 mg/Kg ( တကယ္လို ့ 50Kg ကိုယ္အေလးခ်ိန္ရွိသူတဦးဟာ ကဖင္းဓါတ္ 10000 mg ေလာက္) တၾကိမ္ထဲမွာ ေသာက္မိရင္ ေသဆံုး နဳိင္ပါတယ္ ။
ဒီေတာ ့ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ ့ အေကာင္းအဆိုး ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ရွာယူနုိင္ ဆင္ၿခင္နုိင္မယ္ ထင္ပါတယ္။
လမ္းၾကံဳလို ့ဆက္ေၿပာခ်င္တာကေတာ ့ ေကာ္ဖီအမ်ိုုဳး အစားမ်ား နဲ ့ ခ်စ္စရာအမည္မ်ား ။ ကဖင္းဓါတ္ပါဝင္ႏႈံးမ်ားပါ ။ ဒါမွ တေန ့ေသာက္တဲ ့ ေကာ္ဖီထဲမွာပါတဲ ့ ကဖင္းဓါတ္ ပမာဏကို ခန္ ့မွန္းနုိင္မွာေပါ ့။
Coffee procession
Coffee percolator · Espresso (lungo, ristretto) · Espresso machine · Drip brew · French press · Turkish coffee · Instant coffee · Chemex · Moka pot · Aeropress · Presso
Coffee Preparation
Americano/Long black · Café au lait/Café con leche · Caffè corretto/Liqueur coffee · Cafe mocha · Cà phê sữa đá · Cappuccino · Coffee milk · Cortado · Greek frappé coffee · Indian filter coffee · Irish coffee · Latte/Flat white · Macchiato (espresso, latte) · Iced coffee · Frappuccino · Red eye · Affogato
Popular Coffee Beverages
Cappuccino · Coffee milk · Cortado · Greek frappé coffee · Indian filter coffee · Irish coffee · Latte/Flat white · Macchiato (espresso, latte) · Iced coffee · Frappuccino · Red eye · Affogato
အဲဒါေတြအေသးစိတ္သိခ်င္ရင္ click လုပ္ၿပီးၾကည္ ့ေပါ့ေနာ္
Caffeine 200 mg စီ ပါဝင္ ႏႈံး ရွိေနၾကတဲ ့ေကာ္ဖီ နဲ ့ တၿခားေဖ်ာ္ရည္အမ်ိုဳးအစားနဲ ့ ပမာဏေတြ ကို သိႏုိင္ေအာင္ ေဖၚၿပေပးလိုက္ပါတယ္ ၊
=Espresso one shot( 30 cc ) ၃ခြက္
=Regular Starbuck (355cc) ၁ခြက္
=Instant Coffee (355cc) ၂ခြက္
=Decaffinated coffee 12 litre
=Coca-Cola 2 litre
=Green Tea 2.4 litre
=Black Tea 540 cc
ေကာ္ဖီၾကိဳက္ေသာသူမ်ား တန္ရင္ေဆး ၊လြန္ရင္ေဘးဆိုတာေလး သတိရ ဆင္ၿခင္ၿပီး အပ်င္းေၿပ ၊ဒါမွမဟုတ္ အေပါင္းအသင္းမ်ားနဲ့ေလာကအရသာ ခ်ိဳ ေကာင္းေလးကို ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ခံစားနုိင္ၾကပါေစေနာ္။
လူ ့ေလာကၾကီးမွာ အငိုနဲ ့စလို ့အငိုနဲ ့အဆံုးသတ္ၾကရတာေတြမ်ားတယ္ ။လူ ့ဘဝ စေရာက္လို ့ ကိုယ္တိုင္ငိုရတဲ့ အငိုဟာ ေကာင္းေသာငိုၿခင္းပါ ။သူ ့ရဲ ့ပထမဦးဆံုး ဝါးကနဲ ငိုမႈေၾကာင္ ့အဆုပ္ထဲ ေအာက္စီဂ်င္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ဆက္လက္ရွင္သန္ဖို ့အားအင္ေတြစၿပီး တဘဝလံုးရုန္းကန္လႈပ္ရွားၾကရေတာ့တာပါဘဲ ။ေလာကၾကီးမွာရွိၿပီးၿဖစ္တဲ့နီးစပ္ရာ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားကလဲ ဒီအငိုကို လိုလားစြာ လက္ခံၾကတယ္ေပါ့။ေကာင္းေသာငိုၿခင္းတခုပါ။
ဒါေပမဲ ့ဒီေလာကၾကီးမွ အၿပီးတိုင္ထြက္ခြာရခါနီးနဲ ့ထြက္ခြာၿပီးအခ်ိန္ေတြမွာ ငိုၾကရတဲ ့အငိုမ်ိဳးကိုေတာ့ သူ ့ကိုခ်စ္ခင္သူ ေတြအားလံုး ၊ဘယ္သူမွ ႏွစ္သက္ၾကမယ္မထင္ဘူး။ မေကာင္းေသာငိုၿခင္း တခုပါ ။
ဒီေန ့လဲ ဒီလို မေကာင္းေသာငိုၿခင္း တခု ေတြ ့ၾကံဳလိုက္ရတယ္။ ဒါေတာင္ အရမ္းၾကီးမားစြဲလန္းမႈမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သာမန္ခင္မင္ၿခင္းအဆင့္ေလာက္ဘဲရွိေနတဲ ့သူတေယာက္ ဒီေလာကၾကီးမွ ရုတ္တရက္ ထြက္ခြာခဲ့တာေၾကာင့္ပါ။ သူ ့ကို စ သိတာ က ဒီလကုန္ရက္မွာမွ တႏွစ္တိတိၿပည္ ့မွာေလ ။မ ႏွစ္က ဒီလိုအခ်ိန္ ၂၀၀၈ ဇႏၷဝါရီလမွာ အရမ္းခ်စ္တဲ့ ညီမငယ္ေလးရဲ ့ေမြးေန ့ ပြဲ အသြား ၊ ညီမငယ္ေလး ရဲ ့သူငယ္ခ်င္းအေနနဲ ့ မိတ္ဆက္ေပးလို ့ သိခဲ ့တာပါ ။ ဒီၾကားထဲလဲ ဗမာၿပည္ ၃ ၾကိမ္ ၿပန္ၿဖစ္တုန္း တခါတေလေတြ ့ၿဖစ္ရုံေလာက္ဘဲရွိတယ္ ။ၿပီးခဲ ့တဲ ့လ က ဗမာၿပည္ၿပန္ခ်ိန္မွာေတာ ့ ညီမငယ္တို ့တေတြနဲ ့ ဟိုသြားဒီသြားလည္ၿဖစ္ေတာ ့ သူလဲ အတူတူပါလာေတာ ့ ပိုၿပီး ရင္းႏွီးသြားရတယ္ေပါ ့ ။ မ်က္နွာေလးကအၿမဲၿပံဳးရႊင္ေနတတ္တယ္ ။သူကလည္းက်န္းမာေရးသိပ္မေကာင္းရွာဘူး ။ ေမြးရာပါ ေသြးေရာဂါတခုေပါ ့။ဒီေတာ ့ သနားပိုမိတာလဲ ပါတယ္ ။ ကိုယ္ဗမာၿပည္မွၿပန္လာတဲ ့ေန ့ကလည္းသူတို ့တေတြ ေလယာဥ္ ကြင္းထိလိုက္ပိုခဲ ့ၾကေသးတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ရက္၊ ဇႏၷဝါရီ ၂၀ ရက္ေန ့ည ကတိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ သူ ့ကို အြန္လိုင္းမွာေတြ ့လိုက္လို ့ လွမ္းႏႈတ္ဆက္ၿဖစ္ေသးတယ္ ၊။ သူ ့အဲဒီ အေကာင့္ ကို ညီမငယ္ေလးက ကိုယ္တို ့အတူတူရွိေနတုန္းကလုပ္ထားေပးတာၿဖစ္ၿပီး ခ်က္ၿခင္းကိုယ္ ့ကို invite လုပ္လို ့ ကိုယ္ကလည္း သူ ့ေရွ ့မွာတင္ accept လုပ္ရလို ့ရီၿဖစ္ၾကေသးတယ္ ။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ရဲ ့ အဲဒီ ဂ်ီေတာ့ခ္ ဆိုတဲ ့အထဲမွာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားမ်ားစားစားရွိတာမဟုတ္ ။လိုင္းမွာ သူမ်ားတဆင့္မိတ္ဆက္ေပးလို ့သိတဲ ့သူ ၃၊၄ ေယာက္ကလြဲရင္ က်န္တာေတြက အၿပင္မွာတကယ္သိေန ၊ ရင္းႏွီးေနသူေလာက္ဘဲရွိတာေလ ။ဒီေတာ ့ သူ ့ကိုေတြ ့လိုက္ရေတာ့ ဝမ္းသာအားရ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး စကားေၿပာၿဖစ္ေသးတယ္ ( အားလံုးသိၾကတဲ ့အတိုင္း ဗမာၿပည္မွာ အြန္လိုင္းနဲ ့ေၿပာရတာ ကြန္နဲ ့နက္ မေကာင္းတဲ ့အခ်ိန္ကအၿမဲလိုဘဲေလ ၊ ဒါေပမဲ ့သူနဲ ့စကားေၿပာတာ တညတည္း၂ၾကိမ္စလံုး ေခ်ာေမြ ့ေနတာ။ ၿပီီးခဲ ့တဲ့ ၁၆ရက္ေန ့က သူ ့ေမြးေန ့ကို ညီမငယ္လာတဲ ့အေၾကာင္းနဲ ့့ေထြရာေလးပါး ေၿပာခဲ့ၾကတာ ၊အဲဒါ လိုင္းထဲမွာသူနဲ ့ေတြ ့တာပထမ ဦးဆံုးနဲ့ ့ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ပါဘဲ )ဘာလို ့လဲဆိုေတာ့ အဲဒီညသန္းေခါင္မွာ သူေရာဂါေဖါက္ၿပီးေနာက္ေဆးရုံေပၚေရာက္ ေနာက္ ၃ ရက္ၾကာေတာ ့ ဆံုးသြားရွာတယ္္ ဒီေန ့၂၃ ရက္ေန ့မွာပါ ။သူ ့သတင္းၾကားၿပီး စိတ္ထဲ အေတာ္မေကာင္းလို ့ အလုပ္ထဲေတာင္ စိတ္မပါဘူး ။မ်က္ရည္ဝဲေနမိေသးတယ္ ။ဒီည အိပ္မေပ်ာ္ တာနဲ ့ စာထိုင္ေရးၿဖစ္တာ မိုးလင္းေပါက္ေပါ ။့
ေသၿခင္းတရားဆိုတာ အခ်ိန္္ ေနရာ အရြယ္ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာမေရြး ပါဘူး၊ စတင္ေမြးဖြားလာကတည္းက ေသၿခင္းကို ရင္ဆိုင္ၾကရဖို ့ပါဘဲ ။ေမြးဖြားၿခင္းနဲ ့ေသဆံုးၿခင္းကာလ အခ်ိန္အပိုင္းအၿခားေလးမွာ ဒီေလာကဇာတ္ခံုေပၚမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ေတြ ့ဆံုၿဖစ္ပ်က္ခဲ ့ရတာေတြကို ဘဝ လို ့သတ္မွတ္ရမယ္ထင္ပါတယ္ ။ ေကြးေသာလက္မဆန္ ့မီ ၊ စိုေသာလက္ မေၿခာက္မီ စကၠန္ ့ပိုင္း အခ်ိန္ပိုင္းတိုင္းမွာ ေသၿခင္းတရားဆိုတာ အခ်ိန္မေရြး ေတြ ့ရွိနူိင္ပါတယ္ ။
ဒီေတာ ့ လူေတြဟာ ကိုယ္ ဘဝ ့ပတ္ဝန္းက်င္ မွာ ေရစက္ၾကံဳလို ့ သိရ ၊ခင္ရ ၊တဲ ့ လူေတြကို ေတြ ့ရ ဆံုရ အတူ ေနရတဲ့ အခ်ိန္တိုတိုေလး မွာ အဆင္ေၿပစြာ၊ ခင္မင္စြာ ၊ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ဆက္ဆံ ေနႏုိင္ၾကဖို ့အေရးၾကီးလွပါတယ္ ။ အဆံုးသတ္ ခ်ိန္ ဘဝေလးေတြ အကူးေကာင္းေအာင္ ရွိေနတဲ ့အခ်ိန္ေလးမွာအားထုတ္ၿပင္ဆင္ေနၾကရမွာပါ ။အစ မွ အဆံုး ဘဝေတြအားလံုး ေကာင္းမြန္ ေအာင္ေနနုိင္ ၾကပါေစ ။
(ညီမေလးမြန္မြန္ေက်ာ္တေယာက္ ေကာင္းရာသုဂတိေရာက္ပါေစ )
အခ်စ္လားေဟ့ ဝင္ခဲ့ေလကြာ ၊မင္းအတြက္ငါ့ရင္တံခါးအစဥ္ဖြင့္ထားဆဲပါ ။
လြန္ေလၿပီးတဲ့ ဟိုးတခ်ိန္ကမင္းလိုဘဲ ငါ့ကိုခ်စ္တယ္ေၿပာခဲ့ဖူးတဲ့ သူစိမ္းတေယာက္၊
တံခါးေတာင္မေခါက္ဘဲ တိုးဝင္ဖူးတယ္ ငါ့ရင္ထဲကိို။
အသည္းစဲြေအာင္ခ်စ္တယ္ေၿပာၿပီး ငါ့ရဲ ့အသည္းကို ခြဲသြားရက္တယ္။
အသက္ထြက္မတတ္ ခ်စ္တယ္ေၿပာၿပီး ငါ့ရင္ဘတ္ကို ၿပတ္လုနီးနီး ေဗ်ာတီးခဲ့ဖူးတယ္။
ဘဝတခုလံုးနဲ့ရင္းတဲ ့ငါ့ခ်စ္ၿခင္းကို ပမာမခန္ ့နဲ ့ ပစၥလက္ခတ္ သူၿဖတ္ခဲ့တယ္ ။
လိုရာဆႏၵသူၿပည့္ဝေတာ့ ႏႈတ္မဆက္ဘဲ ရုတ္တရက္ထြက္ခြာေၿပးရက္ခဲ့တယ္
အခ်စ္မိုးေခါင္ရပ္ဝန္းက ကႏာၱရလို ငါ့အိမ္ေလးကို ပိုေၿခာက္ေသြ ့ေအာင္ အမုန္းမီးေတာက္တိုက္ခဲ ့တယ္။
အခ်စ္ခံရတဲ့ တခဏနဲ ့ အခ်စ္လန္က်န္ခဲ့တဲ့ ငါ့ဘဝ ေနာက္တဖန္ခ်စ္ရမွာကို ေၾကာက္ကန္ကန္ ၿဖစ္ ေနခဲ ့ရတယ္။
ဒါေပမဲ ့လည္း ရက္ေတြၾကာေညာင္ း အခ်ိန္ေဟာင္းခဲ ့ၿပီမို ့့ ၊
ခုေနအခါမွာ ဒါေတြဟာ ရယ္စရာ တခုလို ့ ငါ့အေတြးမ်ား ေၿပာင္းလဲသြားႏုိင္္ ရၿပီေပါ့။
အေၾကာင္းစစ္ၾကည့္ေတာ့ ငါ့ဘဝမွာ ေနာက္တခါမရွင္သန္ႏုိင္လို ့ထင္ခဲ့တဲ့
အခ်စ္သစ္ပင္ ခ်ိနဲ ့နဲ ့ကို စမ္းေရေအးေလးၿဖန္းေပးခဲ့တဲ့ မင္းေၾကာင့္ေပါ့ကြယ္။
ခရီးသြားဟန္လႊဲ ယုယခဲ ့တဲ့ မင္းရယ္ ..ေသလုဆဲဆဲ ငါ့အခ်စ္ကို ၿဖတ္ခနဲ တဖန္
နုိးထေစခဲ ့တယ္ေနာ္
ေၾကာင္ခံတြင္းပ်က္မဟုတ္တဲ ့ငါ နဲ ၊ ့ဇရက္ေတာင္ပံက်ိဳးမၿဖစ္နုိင္တဲ ့မင္း ၊
ဘာေၾကာင့္ခ်စ္ၿခင္းတခု မတည္ေဆာက္နုိင္ရမွာလဲ၊
ေမွ်ာ္ လင့္္ေနဆဲပါ ခ်စ္သူရာ ။
အခ်စ္လားေဟ့ ဝင္ခဲ ့ေလကြာ ၊ မင္းအတြက္ ငါ့ရင္တံခါး အစဥ္ဖြင့္ထားဆဲပါ။
ေထာင္ေခ်ာက္မွာမိ ဆူးၾကိဳးေတြၿငိ တတိတိရစ္ပါတ္ တင္းၾကပ္ေနတဲ ့လည္ပင္းဆီ
ရုန္းေလရစ္ေလ ၊ရုန္းေလ အစ္ေလ ဒီလိုအခ်ိန္ ၊ ၿငိမ္ေနတာက ပိုေကာင္းမယ္။
တခါတေလ ညွပ္ေနတာက ေၿခေထာက္တင္ပါ၊
ရုန္းေလ နာေလၿဖစ္ေနေပမဲ့ ၊ ဇြတ္အတင္းရုန္းလို ့ ေၿခကေလးတဖက္သာဆံုးရႈံး ၊
အသက္ရွင္ လြတ္ေၿမာက္သြားတဲ့ ၾကြက္ငယ္ေလးလည္း ေတြ ့ဘူးတယ္။
ၿငိမ္သက္ ရုန္းထြက္ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ဆိုတာ အေၿခအေနအရပါဘဲ
ဒို ့ဘဝလဲ ဒီလိုဘဲမို ့ ရုနး္ထြက္ၿပီး အသက္ဆက္ရမယ္ဆို
မဆိုစေလာက္ ဆံုးရႈံးမႈေလးကို ၊ စေတးဖို ့ ဝန္မေလးပါဘူး ။
အင္း.. အခု တကမာၻလံုး စီးပြားေရးက်ၿပီး က်ပ္တည္းေနၾကတဲ ့အခ်ိန္ေလ ။ဒီမွာက တရုပ္ႏွစ္သစ္ကူးလည္းနီးေနၿပီဆိုေတာ ့ အလုပ္သမားေတြ က အလုပ္မၿပဳတ္ဖို ့ဆုေတာင္းရင္းနဲ ့Bonus (အံေပါင္း)ပို ရဖို ့ ေမွ်ာ္ေနၾကခ်ိန္ေပါ ့။စီးပြားေရးမေကာင္းလွတဲ ့ Boss သူေဌးကလည္း အံေပါင္းဘယ္လိုေလွ်ာ့ေပးရမလဲ စဥ္းစားေနတာေပါ့ ။ ဒီမိုကေရစီ နုိင္ငံေတြမွာ က ၾကိဳးစားရင္ ၾကိဳးစားသလို အခြင့္အေရးရၾကပါတယ္ ။အလုပ္ၾကိဳးစားတဲ ့သူကို အံေပါင္းပိုေပးေလ့ရွိၾကတယ္ေလ ။
ဒီေတာ့ အလုပ္သမားကလည္း သူဘယ္ေလာက္ အလုပ္ၾကိဳးစားပါတယ္ ဆိုတာ သူေဌးသိေအာင္ၿပဖို ့လိုတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင္ ့အလုပ္ေတြဘယ္ေလာက္ၾကိဳးစားေနပါတယ္ဆိုတာ တဖက္လွည္ ့ နည္းန့ဲ ့သက္ေသၿပဖို ့ လွ်ိဳ ့ဝွက္ အခ်က္အလက္ နည္းလမ္းမ်ား ကို ေဖၚၿပလိုက္ပါတယ္ ။။ အဟဲ ။အသံုးတဲ ့ မယ္ထင္ရင္လည္း စမ္းသံုးၾကည္ ့ေပါ့ ။
နည္းလမ္းေလးေတြ မေၿပာခင္ အလုပ္စားပြဲ အေၾကာင္း အရင္ေၿပာရေအာင္။
.....ဒါက ငယ္စဥ္ဘဝ ေက်ာင္းမွာ သံုးတဲ ့ စာေရးစာပြဲ ၊သန္ ့ရွင္းသပ္ရပ္ေနမွ ဆရာမ ရဲ ့ အဆူ ၊အရုိက္မခံရမွာ။
.....ဒါကေတာ့ ၁၈ ႏွစ္ၿပည္ ့ၿပီးတဲ ့ ႏုိင္ငံသားတိုင္း တက္ရတဲ ့ စစ္သင္တန္းေက်ာင္းမွ ပံုစံ ။ရႈတ္ပြေနလို ့ မရဘူး ။ သူ ့ေနရာနဲ ့သူ စနစ္တက် ရွိမွ ။ နုိ့မဟုတ္ဆို အမွတ္ေလွ်ာ ့ ၊အၿပစ္ေပး ခံရမယ္။
.....ဒီတခုကေတာ ့ စည္းကမ္းရွိတဲ ့ ရုံဝန္ထမ္းတေယာက္ရဲ ့ အလုပ္ ပတ္ဝန္းက်င္ေပါ့ ။သိတ္ၿပီးသပ္ရပ္ေနလို ့ သူေဌးက သူ ့ဝန္ထမ္းေတြ အားေနလြန္းလို ့ စားပြဲေတာင္ အရာမယြန္းပါလားလို ့ ထင္ေနတယ္။
ဝန္ထမ္းခမ်ာေတာ့ ေသပါၿပီ လို ့ေတြးေၾကာက္ေနရရွာတယ္။
....ေၿပာလိုတဲ ့ လွ်ိဳ ့ဝွက္ခ်က္ပံုစံ လာပါၿပီ။
မိမိရဲ ့ အလုပ္စားပြဲကို အဲသလို ၿဖစ္ေအာင္ ထားဖို ့ပါဘဲ။
(၁)ရုံးဖိုင္တြဲမ်ား စာရြက္စာတမ္းမ်ား စုပံုေနေလ ပိုေကာင္းေလပါ ။
ဒါမွ မိမိမွာ လုပ္စရာ အလုပ္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားက်န္ေနေၾကာင္း သူမ်ားသိမွာ..
(၂)အလုပ္စားပြဲ ေဘးက ေဘာင္ေတြ နံရံ ပုေလးေတြေပၚမွာ အလုပ္အေၾကာင္းန့ဲ ့ပတ္သက္ၿပီးအၾကမ္းေရးမွတ္ထားတဲ ့ ကပ္ခြာစာရြက္ေသးေသးေလးေတြ ရႈပ္ပြေနေအာင္ ကပ္ထားပါ။
ဒါမွ အလုပ္ၾကိဳးစားေနေၾကာင္းေပၚလြင္မွာ ..
(၃)နာရီ တလံုး စားပြဲေပၚ တေနရာမွာ လူၿမင္ေအာင္တင္ထားပါ။
သူေဌးဝင္လာတဲ ့အခါ အဲဒီ နာရီ ကို အမွတ္တမဲ ့လို ၾကည္ ့ၿပီး သက္ၿပင္းမ်ားမ်ားခ်ေပးေပါ ့။
ဒါမွ အလုပ္ေတြ အၿမန္ဆံုးၿပီးေအာင္ အခ်ိန္မလပ္ ၾကိဳးစားေနမွန္း သူေဌးသိေအာင္ေလ ။ အကယ္ဒမီေရွာ့တ္ ပံုစံ နဲ ့လုပ္ၾကည္ ့ပါ။အဟဲ လစ္ရင္လစ္သလို MSN တို ့ ၊Chatting တို ့လဲ လုပ္ရတာေပါ ့
(၄)စားပြဲအံဆြဲနဲ ့မဆန္ ့မၿပဲ ၊ ရုံးဖိုင္တြဲမ်ား ထည့္ထားပါ။
(၅) အေပၚဝတ္ အက်ၤ ီ၊ ဂ်ာကင္ေလးတထည္ အား ထိုင္ခံုေနာက္မွီေပၚ ပစ္စလကၡ တင္ထားပါ။
ဒါမွ ညဖက္ ေအးတဲ ့အခ်ိန္ ထိ ၊ အခ်ိန္ပို အလုပ္ Overtime ဆင္းေနရေၾကာင္း ၊ သိသာေစရန္။
(၆)စားလို ့ မၿပီးေသး ၊မကုန္ေသးတဲ ့ထမင္းဘူးကို ၊ စားရက္တန္းလန္းပံုစံမ်ိဳ းၿဖစ္ေအာင္ တင္ထားပါ ။
လုပ္ေတြ မ်ားလြန္းလို ့ ထမင္းေတာင္ ေၿဖာင့္ေအာင္မစားႏုိင္ေၾကာင္း သိသာေစရန္ေလ။
(၇)အားေဆးပုလင္းတခ်ိဳ ့ကို စားပြဲေပၚတင္ထားပါ။
အားေဆးနဲ ့အားၿဖည္ ့ၿပီးအလုပ္ေတြ လုပ္ေနပါေၾကာင္း ေပါ့ေနာ္ ။
(၈)အလုပ္နဲ ့ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္တခ်ိဳ ့ ဖြင့္လွ်က္ ၊ေမွာက္လွ်က္ တန္းလန္းမ်ား မသိမသာေလး တင္ထားပါ ။
လုပ္ေနဆဲ အလုပ္မ်ားေပါ ့။
(၉)ေဘးက အမိႈက္ပံုးထဲမွာ ေသာက္ၿပီးသား အားၿဖည္ ့ အခ်ိဳေရ ဗူးခြံလြတ္မ်ား ပစ္ထဲ့
ထားပါ။အားတိုးေအာင္မွီဝဲေနရတယ္ေပါ့။ ကၽြဲရုိင္း ဗူးလြတ္ေတြ အသံုးတဲ့ၿပီ ၊ မလႊင့္ပစ္နဲ ့အံုးေနာ္ ။
(၁၀)သြားတိုက္ေဆး ၊ သြားပြတ္တံ စသၿဖင္ ့ကို လူၿမင္သူၿမင္ေနရာမွာ တင္ထားပါ ။
ဒါမွ ညဘက္အခ်ိန္ပိုဆင္းရေၾကာင္း သိသာမွာေလ ။
ဒီပံုထဲက အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ၿပည္ ့စံု ၿပီးရင္ေတာ ့ အသင္ ေစာင့္ သာၾကည္ ့ေနပါေတာ. ။။
သူေဌးအၿမင္နဲ ့ သင့္အေတြး တထပ္တည္းက်ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အသင္ ဒီ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲမွာ Bonus အံေပါင္းမ်ားမ်ားရမွာ ေသခ်ာပါတယ္ ။
အဟဲ ... သို ့ေပမဲ ့လည္းေလ ၊ သို ့ေပမဲ ့ေပါ ့ ...
သူ ့အၿမင္နဲ ့သင္ ့အေတြး လြဲေခ်ာ္ေနခဲ ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ ့ ...အသင္ ကိုယ့္အထုတ္ကိုယ္ အၿမန္ၿပင္ၿပီး ေနာက္တေနရာမွာ အလုပ္ရွာဖို ့ စဥ္းစားထားေပါ့ေနာ္။
နွစ္သစ္မွာ လက္ရွိ အလုပ္ နဲ ့ ထမင္းအိုးေလး ၿမဲၾကၿပီး Bonus မ်ားမ်ား ရလို ့ေပ်ာ္ရႊင္ႏုိင္ၾကပါေစေနာ္ ။ :P
ၾကားဘူးတဲ့ အေၾကာင္းေလးကို ေဖါက္သည္ခ်ခ်င္လို ့ပါ ။ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ဆီမွ ရတဲ ့ တရုတ္ဘာသာ ေမးလ္ တေစာင္ကို သိသေလာက္ ဘာသာၿပန္ ၿဖည္ ့စြက္ေရးထားတာပါ ။
တေန ့မွာ ဒီၿမိဳ ့ေပၚမွာရွိေနတဲ ့ စာၾကည္ ့တိုက္ၾကီးတခု ဟာ ေနရာသစ္ေရႊ ့ေၿပာင္း ဖိ့ု ၾကံဳေတြ ့ေန ပါတယ္ ။ သူ ့လက္ရွိ ေနရာအေဆာက္အဦ ဟာ ေဟာင္းႏြမ္းၿပီး အႏၱရာယ္ရွိနုိင္တဲ ့အတြက္ ေနရာသစ္ကို မေၿပာင္းလို ့ မရတဲ ့အေၿခအေနေပါ ့။ မိုးရာသီလဲ ေရာက္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ ့ အၿမန္ဆံုး ေၿပာင္းေရႊ ့ဖို ့ လိုအပ္ေနတယ္ ။ဒါေပမဲ ့ စာၾကည္ ့တိုက္ရဲ ့ ဘတ္ဂ်က္ အသံုးေငြဟာ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မရွိပါဘူး ။ ဒီေတာ ့ စာၾကည္ ့တိုက္ တာဝန္ခံ ခၿမာေခါင္းခဲေနရတယ္ ။ စာအုပ္ေတြ မ်ားၿပားလြန္းလွတဲ ့အတြက္ ေၿပာင္းေရႊ ့ခ စရိတ္စကေတြ ကို တြက္ၾကည္ ့လိုက္ေတာ ့ ေဒၚလာ ၃သိန္းေလာက္ ခန္ ့မွန္းေၿခ ကုန္မယ္ေပါ ့ေလ။ ဒါေပမဲ ့ သူ ့စာၾကည္ ့တိုက္မွာ အသံုးစရိတ္ေငြက ဒီေလာက္မရွိဘူး ။
ဒီေတာ့ အေရးေပၚ အစည္းအေဝးလုပ္ၿပီး ဝန္ထမ္းေတြ ဆီမွ အၾကံဥာဏ္ေတာင္းတယ္ေပါ ့ ။ အေတာ္ေလးၾကာတဲ ့အထိ ေက်နပ္ေလာက္စရာ အၾကံ မေပးနုိင္ ၾက လို ့ တာဝန္ခံလဲ လက္မႈိင္ခ်ေနတယ္ .. ေနာက္အခ်ိန္ ကုန္ခါနီးမွာ မွ လူသစ္ တဦးၿဖစ္တဲ ့့ဝန္ထမ္းေပါက္စေလးက ထၿပီးေၿပာတယ္ ။ သူ အၾကံတခု ရတယ္တဲ ့ ။ ဒါနဲ ့တာဝန္ခံၾကီးက မယံု တဝက္နဲ ့ ..ဘာအၾကံမ်ားလဲ ကြ လို ့ တာဝန္အရ ေမးရတာေပါ ့ ။ စရိတ္ဒီေလာက္မ်ားမ်ားမကုန္ေစရပါဘူး ေငြ ၁သိန္းခြဲ ေလာက္ဘဲ ကုန္မွာပါ ..ဒါေပမဲ ့ကၽြန္ေတာ္ကို အၾကံဥာဏ္ပူေဇာ္ခ ေပးမွ ေၿပာမယ္ လို ့ ဝန္ထမ္းေပါက္စ က ၿပန္ေၿဖတယ္။
ဒီေတာ့ စိတ္ညစ္ေနတဲ ့ တာဝန္ခံ ကလဲ ၊ မင္းေၿပာသလို လုပ္လို ့ တကယ္ အဆင္ေၿပရင္ ေတာ ့ေပးရမွာေပါ ့ တဲ ့။ ဒါနဲ ့ ၂ဦးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ၿပီး ဝန္ထမ္းေပါက္စ ရဲ ့ အၾကံအတိုင္းလုပ္ၿဖစ္ၾကတယ္ ။ တကယ္တန္းေၿပာင္းေရႊ ့ၾကေတာ ့ စရိတ္ ဟာ ၁ သိန္း သာ ကုန္တယ္တဲ ့ ။ ၿပီးေတာ ့ စာခ်ဳပ္ အတိုင္း ဒီ ဝန္ထမ္းကို ၅ေသာင္းေပးလိုက္တယ္ေလ ။ ရွဥ္ ့လဲေလွ်ာက္သာ ပ်ားလဲ စြဲသာ ေပါ ့။
အင္း .. ဒီဝန္ထမ္းေပါက္စေလးရဲ ့ ေရႊဥာဏ္ေတာ္စူးေရာက္တဲ ့ အၾကံေလးကို မိိတ္ေဆြတို ့ သိၾကပါရဲ ့လား။။
အဟဲ .. မသိရင္ ေရွ ့ဆက္ဖတ္ ၾကည္ ့ရန္ ....
အစည္းအေဝးၿပီးလို ့ ေနာက္တေန ့မွာ အဲဒီ စာၾကည္ ့တိုက္အေရွ ့ မွာေရာ ၊ သတင္းစာ မွာေရာ ေၾကၿငာ စာ ထြက္လာပါတယ္ ။ ယေန ့မွစၿပီး ၃ရက္အတြင္း ဤစာၾကည္ ့တိုက္မွ စာအုပ္မ်ားအား မည္သူ ့ကို မဆို အခမဲ ့ ၁၀ ရက္ ဌားေပးမည္ ။ ရက္ေစ့ ၿပီးပါက ေအာက္ပါ လိပ္စာသစ္ အတိုင္း စာအုပ္မ်ားကို မပ်က္မကြက္ၿပန္လည္ ေပးပို ့ ရမည္ ။
အေၾကာင္းအရာေလးကေတာ ့ ဒီေလာက္ပါဘဲ ။
ဒါဆိုရင္ ဘာေၾကာင္ ့ စရိတ္ သိပ္မကုန္ဘဲ စာၾကည္ ့တိုက္ကိုေအာင္ၿမင္စြာ နဲ ့ ေနရာေၿပာင္းေရႊ ့နဳိင္သလဲ ဆို တာ မိတ္ေဆြတို ့ သေဘာေပါက္ၾကမွာေပါ ့ေနာ္။
လူငယ္ေပမဲ ့ အၾကံမငယ္သူေတြ ။ အေတြ ့အၾကံဳ ႏုေပမဲ ့ အၾကံေကာင္းထြက္တတ္တာေတြ ရွိပါေသးတယ္။
ေရႊဥာဏ္ေတာ္စူးေရာက္တိုင္းလဲ ေစာက္ရူးမဟုတ္ေသးပါဘူးေနာ္ .. အဟက္ဟက္....
ေအးခ်မ္းလွပၿပီး က်န္းမာ လန္းၿဖာ ဝမ္းသာစရာေန ့ရက္မ်ားစြာကို ခ်စ္တဲ ့သူေတြနဲ ့ အတူ ေခ်ာေမာစြာ ၿဖတ္သန္းလို ့ လိုတာမွန္သမၽွ် ၿပည္ ့ဝ ရပါေစ .....
ရတာမလို လိုတာမရ
လူနာရဲ ့ပါးစပ္ထဲမွာ ပိတ္ဆို ့နုိင္တဲ ့ အရာဝတၳဳကို အရင္ဖယ္ထုတ္ပါ ။လူနာကို ေအာက္ခံ မာေသာၾကမ္းၿပင္ေပၚမွာ ေၿဖးညွင္းစြာေနရာခ်ၿပီး အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္း၊ အသက္ရႈၿခင္း ၊ေသြးလွည့္ပတ္ၿခင္းABCs ( Airway , Breathing , Circulation )check လုပ္ပါ။