လူ ့ခႏၶာကိုယ္ တခုလံုးမွာ ဘယ္အစိတ္အပိုင္းက အေရးအၾကီးဆံုးပါလဲ ။
ဦးေဏွာက္ ၊ ႏွလံုး ၊အဆုပ္ ၊အစာအိမ္ ၊ အူ ၊အသည္း ၊ ေက်ာက္ကပ္ ၊ကလီစာ၊လိင္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္း ။
အင္းေလ... ေၿပာေနရတာ ထမင္းဆိုင္မွာ ေရာင္းတဲ့ဟင္းအမည္ ေတြ ရြတ္ၿပေနတယ္လို ့ထင္ၾကမွာဘဲ ။ ကိုင္းကၽြန္းမွီ ၊ကၽြန္းကိုင္းမွီ ဆိုသလိုပါဘဲ ။အားလံုးက သူ ့ေနရာနဲ့သူ အေရးၾကီးၾကပါတယ္ ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ကေသြးလွည့္ပါတ္ မႈမွာ ဓါတ္ၿပဳမႈေတြမွ ၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ မလိုအပ္တဲ ့ အဆိပ္အေတာက္ ေဘးထြက္ပစၥည္းေတြကို စြန္ ့ပစ္ရာမွာ အဓိက အေရးၾကီးတဲ ့ တာဝန္ ကို အသည္းနဲ ့ေက်ာက္ကပ္ တို ့က ၿပဳလုပ္ေပးၾကပါတယ္ ။ ဒီေတာ ့ အသည္း နဲ ့ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းတဲ ့ သူေတြမွာ ဒီအညစ္အေၾကးေတြ လိုအပ္တာထက္ တေၿဖးေၿဖးပိုမ်ားလာၿပီး ေနာက္ဆံုးေတာ့ အသက္အႏၱရာယ္ေပးတဲ ့အထိ ဆိုးဝါးလာ ႏုိင္ပါတယ္ ။
အသည္းနဲ ့ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါ တခ်ိဳ ့ကို ၿပီးခဲ့တဲ ့ ပို ့စ္ေလးေတြမွာ အနည္းအက်ဥ္းတင္ၿပၿပီးခဲ့ ပါၿပီ ။ဒီေန ့ေတာ ့ ေက်ာက္ကပ္နဲ ့ဆိုင္တဲ ့ ေရာဂါ ေလးေတြ အေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ံဳးေလး ေၿပာၿပခ်င္ပါတယ္ ။
ေၾကာက္လို ့ကပ္ေနတဲ့ ေက်ာက္ကပ္ ၂လံုးဟာ ဝမ္းတြင္းေခါင္း အေၿမွးပါးရဲ ့ အေနာက္ဖက္ ။ ခါးလယ္ေက်ာရုိး နံပါတ္T12 မွL3 ေနရာမွာ တည္ရွိၿပီး အလ်ား ၉ မွ ၁၃ စင္တီမီတာ ရွည္ပါတယ္ ။မ်ားေသာအားၿဖင့္ ဘယ္ဖက္တလံုးက ညာဖက္တလံုးထက္ ေယာင္ေယာင္ေလးၾကီးတတ္ပါတယ္ ။
လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား ။
ခႏၶာကိုယ္ၾကီးတခုလံုး က်န္းမာေနဖို ့ သူ ့မွာရွိတဲ ့ အစိတ္အပိုင္းေတြက သူ့တို ့တာဝန္သူတို့့ေကာင္းမြန္စြာထမ္းေဆာင္ ေနမွ ၿဖစ္တယ္ ။ အစိတ္အပိုင္းတခု ခ်ိဳ ့ယြင္းခ်က္ရွိၿပီဆို သူနဲ့ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အေဖၚေတြက အၿပန္အလွန္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးၾကတယ္ ။ဒါက အစဦးပိုင္းမွာေပါ့ ။ ဒါေပမဲ ့ အခ်ိန္ၾကာလာရင္ ၿပဳၿပင္ ထိ္မ္းသိမ္းမႈမရွိဘဲ ပစၥလက္ခတ္ေနပါမ်ားရင္ ေတာ ့ ဘယ္သူမၿပဳ မိမိမႈ ။ပ်က္စီးၿခင္းသို့ ့့ေရာက္ရတာပါဘဲ ။
ကိုေၾကာက္(ေက်ာက္ကပ္) နဲ ့ကိုသည္း(အသည္း)တို ့ရဲ ့တာဝန္ေတြကလည္းအမ်ားသား ။S1နဲ ့ S2 တို ့လိုေပါ့ ။ေနရာတကာ လူတြင္ က်ယ္လုပ္ရတာေလ ။ ဒီလိုေၿပာလို ့တလြဲမထင္ၾကပါနဲအံုး။တိုင္းၿပည္အတြက္ တာဝန္ၾကီးပံု ...အဲ ..ခႏၶာကိုယ္တြက္ တာဝန္ၾကီးပံုေတြ က ဒီလိုပါ ။
(၁) Excretion of waste products ..
Municipal ၿမဴနီစီပါယ္ ဝန္ၾကီးေပါ့ ။ ခႏၶာကိုယ္ မွာ ဇီဝကမၼ ၿဖစ္ပ်က္ မႈ မွေဘးထြက္ပစၥည္း အဆိပ္အေတာက္မ်ား...ဥပမာ၊ ပရုိတင္းအသားဓါတ္ရဲ ့ေဘးထြက္ ပစၥည္္းၿဖစ္တဲ ့ ..ယူရီးယား ၊ နုိက္ၾတိဳဂ်င္ ။ယူရိတ္ အက္စစ္ စသည္တို ့ဟာ လိုအပ္တဲ့ ပမာဏ ထက္မ်ားေနရင္ အဆိပ္တက္ေစတတ္တယ္။
.ဒီဓါတ္ေတြကို-- Renal Function Test အေနနဲ ့၊ Blood Urea nitrogen( BUN ) , Creatinine ဆိုၿပီး ေသြးစစ္လို ့ရပါတယ္ ။ေက်ာက္ကပ္ တာဝန္ကို အၾကမ္းဖ်င္းစစ္ေဆးတဲ့နည္းပါ ။ ပံုမွန္ တာဝန္ထမ္းေနတဲ ့ေက်ာက္ကပ္ပိုင္ရွင္ရဲ ့ေသြးမွာ BUN 8-25 mg/dl နဲ ့ Creatinine 0.6-1.5 mg/dl ရွိရပါတယ္ ။
(၂) Homeostasis ...(for balance of fluid , electrolyte , acid, base )
sugar , Sodium ,Potassium ,bicarbonate , Hydrogen ,Oxygen ,Aminoacid ၊
အစရွိတဲ့ ဓါတ္ေတြကို ညီမွ်ေအာင္ ညွိေပးတဲ ့အလုပ္ ၊ ဒါေတြ မညီမွ်ရင္ေနာက္ၾကာလာရင္ ဆီးခ်ိဳ ၊ ေသြးတိုး ။အစရွိတဲ ့ေရာဂါေတြ ၿဖစ္လာတတ္တယ္ ။ ေနာက္တခု က ေက်ာက္ကပ္ နဲ ့ သူ ့ဂုတ္ေပၚမွာ ခြစီးထားတဲ ့အက္ဒြီနယ္ဂလင္း (Adrenal Gland ) တို ့မွ AntiDiuretic Hormone( ADH) ေခၚတဲ ့ ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳ းထုတ္ေပးၿပီး ဆီးသြားတဲ ့လုပ္ငန္း ။ဆီးပမာဏ ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးတယ္ ။ ဆီးအနဲ အမ်ား ကို သူလုပ္ရ တာေပါ့ ။ ဘာရာထူးေခၚမလဲ minister of export & import နဲ ့ဆင္တာေပ့ါ ။
(၃) Erythropoiesis ...( red blood cell production)
ေက်ာက္ကပ္ထဲက ဆဲလ္ တခ်ိဳ ့ဟာ ေသြးနီဥ ေလးေတြထုတ္လုပ္ေပးၾကေသးတယ္ ။ ေသြးနီဥကို
အဓိက အားၿဖင့္ ရုိးတြင္းခ်ဥ္ဆီ မွ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္ ။ဒီေတာ့ သူတာဝန္ပ်က္လာရင္
ေသြးနီဥေတြပါေလ်ာ့ ့နည္းလာတတ္ၾကတယ္။ဒါေၾကာင္ ့ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းတဲ ့လူတေယာက္ ဟာ မ်က္ႏွာ နဲေၿခ လက္ေတြ ေဖါအစ္ ေနၾကၿပီး ၊ ေသြးအားနည္း အနီးမီးယား ရွိ တတ္ၾကလို့ ၾကည္ ့လိုက္ရင္ ၿဖဴဖတ္ ၿဖဴေရာ္နဲ ့ေပါ့ ။ ၿပီးေတာ့ သူတို ့ အသက္ရွဴရင္ urea , ketone ယူရီးယား အနံ ့ အသက္ ေတြ ရွိေနၾကတယ္
ဒီေတာ ့ ဒီေက်ာက္ကပ္ေလး ၂ခု တာဝန္ မေက်ရင္ ဘာေတြ ၿဖစ္မယ္ထင္သလဲ ။
S1 နဲ ့ S2 ၂ဦး အေပးအယူ မမွ်တ ။ တာဝန္မေက် ထင္ရာ စိုင္းေနရင္ သူ ့ အရွင္သခင္
ဒီ ကိုယ္ခႏၶာၾကီး ဘာေတြၿဖစ္လာမလဲ။သေဘာကြဲၿပားမႈေတြၾကားကေၿမဇာပင္ေလးေတြရဲဆုတ္ယုတ္မႈေတြနဲ ့တဆင္ ့ၿဖစ္ေပၚလာမဲ ့ ေရာဂါ ေဝဒနာေလးေတြ အေၾကာင္ း ေနာက္ရက္ေတြမွာ ဆက္ပါမယ္ ။
( ဒီ သူေဌး ထိပ္ေၿပာင္ၾကီ းက သူတင္ရမဲ ့စာတမ္းေတြ သူ ့ဟာသူ မေရးဘဲ ဒီမွာလာပံုၿပီး
လႊဲခ်ထားလို့သူ့အတြက္မေရးေသးခင္ကိုယ္ဟာကိုယ္ဗမာၿပန္စာလံုးစီရင္းတလက္စတည္းအမွတ္တရ ေရးေနရလို ့ တေန ့မွာ အပိုင္းေလးတပိုင္း ပံုစံနဲ ့တင္ၿပေနရၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ )
ေနာက္ရက္ေတြမွာ ေၾကာက္လို ့ကပ္ေနပါတယ္ဆိုတဲ ့ ဒီ အလံုးေလး ၂လံုးကို ဘယ္လို ေဆးေၾကာ
သန့္ ့စင္ေပးရတယ္ ဆို တာ ေၿပာ ၿပပါမယ္ ။
►Posted by
:kiki
:
at
3/03/2009 04:17:00 PM
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
1 comments:
ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္ ဗဟု နဲ႕ သုတကုိ ယူျပီး ျပန္သြားပါတယ္
ေလးစားလ်က္
ေတာင္ေပၚသား
Post a Comment