လူတေယာက္ရဲ့ ျမတ္နိုးစရာအရာ ေတြကို အသည္း ႏွလံုးနဲ့ တင္စားေခၚေဝၚေလ့ရွိသလို ၊ မုန္းတီး ရြံရွာဘြယ္ရာေတြကိုေတာ့ ေအာ့ႏွလံုးနာတယ္ ။ အသည္းနာတယ္ ဟု ေျပာဆို သံုးႏွဳန္းေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ အဲဒီ အသည္းေတြ ႏွလံုးေတြမွာလည္း ခံစားခ်က္ေတြ ရွိၾကပါတယ္ ။ ခု ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ႏွလံုးနာရတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါ ။ ေအာ့ႏွလံုးနာတာေတာ့မဟုတ္ ။ တကယ့္ ႏွလံုးသားေလး နာရျခင္း ပါ ။ႏွလံုးနဲ့ ေသြးေၾကာ ၊ ေသြးလွည့္ပတ္ျခင္းစနစ္ ဟာ လူတေယာက္ အသက္ရွင္သန္ေနေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္ အေရးၾကီး ပါတယ္။ ႏွလံုးခုန္ရပ္၊ အသက္ရွဳရပ္ သြားျခင္းကို ေသဆံုးျခင္း လို ့ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္ ။ ဒီေတာ့ အသက္ရွင္ေနဖို့အတြက္ ႏွလံုး မွန္မွန္ခုန္ေနဖို့ လိုပါတယ္ ။
ဒီလိုအေရးၾကီးလွတဲ့ ႏွလံုးနာျခင္းအေၾကာင္းကို ေရးျပခ်င္တာကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ရက္ အနည္းငယ္က ဘေလာ့ဂါ မိတ္ေဆြတေယာက္က အြန္လိုင္းမွာ ေမးလာလို့ ပါ ။ ႏွလံုးနာျပီး ပုတ္တဲ့ အခါ ဘာျဖစ္လို ့ေပါင္မွာေဆးသြင္းၾကည့္ရတာလည္း၊ ႏွလံုးနဲ့ ေပါင္နဲ့ ဘယ္လို ဆက္စပ္ေနတာလည္း။ ဆရာဝန္ကေတာ့ ခြဲခိုင္းေနတယ္ ၊ ခြဲရမလား မခြဲရဘူးလား၊ မခြဲရင္ ဘယ္လိုျဖစ္လာနိုင္လည္း။ ခြဲျပီးရင္ ျပန္မျဖစ္ေတာ့ဘူးလား။ အစရွိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ား အတြက္ ၊ မသိေသးသူမ်ား သိလိုသူမ်ား အားလံုး သိေစရန္ မွ်ေဝေရးသား မိပါတယ္။ အေျခခံ အေၾကာင္းအရာမ်ားကိုသာ အလြယ္တကူ နားလည္ေစလိုတဲ့ အတြက္ ၊ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ားကို တတ္သိနားလည္ ကၽြမ္းက်င္ျပီး သူမ်ား အတြက္ မရည္ရြယ္ပါ ။
ႏွလံုးရဲ ့ အေရးၾကီးပံု --
ႏွလံုးရဲ ့ အဓိက တာဝန္ၾကီးက ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လုိအပ္ေနတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ဓါတ္၊ အဟာရဓါတ္ေတြ ကို ေသြးသန္ ့ အေနနဲ့ လိုတဲ့ေနရာေရာက္ေအာင္ နဲ့ မလိုအပ္တဲ့ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္၊ နဲ့ အညစ္အေၾကးေတြကို ေသြးညစ္အေနနဲ့ စြန့္ထုတ္တဲ့ေနရာေတြဆီသို့ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေပးေနတဲ့ ယာဥ္ၾကီးနဲ့တူပါတယ္ ။ အဲဒီယာဥ္ၾကီး လည္ပါတ္နိုင္ဖို ့ အတြက္လည္း သူ ့အတြက္ စြမ္းအင္ ေလာင္စာ ေအာက္စီဂ်င္ဓါတ္ လိုအပ္ပါတယ္ ။ႏွလံုးၾကြက္သားအတြက္ ေသြးေၾကာေတြလည္း အတားအဆီးမရွိလည္ပတ္စီးဆင္းေနမွ က်န္းမာတဲ့ ႏွလံုးအေနနဲ့ ရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာတဲ့ ႏွလံုး ျဖစ္ဖို ့ စည္းခ်က္ မွန္ကန္တဲ့ ႏွလံုးခုန္ခ်က္၊ လံုေလာက္တဲ့ ႏွလံုးေသြးညွစ္အား၊ သန့္စင္တဲ့ ေသြးပမာဏလံုေလာက္မွဳ အစရွိတာေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။
တည္ေဆာက္ပံု----
ၾကြက္သားထူ အခန္း ၄ ခန္း ရွိျပီး ဘယ္ဘက္ ညာဘက္ တျခမ္းစီ မွာ အေပၚေအာက္ တခန္းစီ ရွိၾကတယ္။ အေပၚခန္းနဲ့ ေအာက္ခန္းကို တံခါးဖြင့္ပိတ္သလို အဆို ့ရွင္ မ်ားနဲ့ ကာရံထားတယ္ ။ညာအေပၚခန္းမွာ ႏွလံုး ဆီသို ့ ဝင္လာတဲ့ ေသြးျပန္ေၾကာမၾကီး နဲ့ ဘယ္ေအာက္ခန္းမွာ ႏွလံုးမွ ထြက္သြားတဲ့ ေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီး ရွိတယ္ ။ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ားအတြက္ ေအာက္စီဂ်င္ သယ္ပို့ေပးတဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာမၾကီးဟာလည္း ဘယ္ေအာက္ခန္း အထြက္ ဝ နားမွာ ရွိတယ္။
ႏွလံုး နဲ့ ေသြးလွည့္ပါတ္စနစ္။
ႏွလံုးရဲ့ ဘယ္ေအာက္ဖက္ခန္းမွ သန့္ရွင္းတဲ့ေသြးေတြကို ရင္ေခါင္း ႏွလံုးေသြးလႊတ္ေၾကာမၾကီးမွ တဆင့္ ဦးေခါင္း ေျခ လက္ ခႏၶာကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားသို ့ ပို့ေဆာင္ေပးျပီး ၊ ေသြးညစ္ေတြကိုလည္း ေသြးျပန္ေၾကာမ်ားမွ အဆင့္ဆင့္ျဖတ္သန္းကာ ႏွလံုး ညာဖက္ အေပၚခန္း ေအာက္ခန္းမ်ားသို့ ျပန္လည္ စီးဆင္းေစတယ္ ။ ထို ေသြးညစ္ေတြကို အဆုပ္ေသြးလႊတ္ေၾကာမွ တဆင့္ အဆုပ္သို ့ ပို ့ေပးျပီး ေသြးသန့္ ျဖစ္ေအာင္ လဲလွယ္ေစတယ္။ အဲဒီေသြးသန္ ့ေတြကို အဆုပ္ေသြးျပန္ေၾကာမွ တဆင့္ ႏွလံုး ဘယ္အေပၚခန္းသို ့ ျပန္ပို့ေဆာင္ေပးတယ္ ။ အဲဒါကို ေသြးလွည့္ပါတ္စနစ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ပံုမွာျပထာသလို ႏွလံုးမွ ေနျပီ ခႏၶာကိုယ္တခုလံုးသို ့ ေသြးသန္ ့ေတြ သယ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္း ( ေသြးလႊတ္ေၾကာ- အနီေရာင္ ခ်ယ္ထားသည္ ) နဲ့ ေသြးညစ္ေတြသယ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္း ( ေသြးျပန္ေၾကာ - အျပာေရာင္ခ်ယ္) ေတြ ရွိပါတယ္။သြားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ မပိတ္ပဲ မက်ဥ္းပဲ ပံုမွန္ရွိေနရင္ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမွဳ ဟာေခ်ာေမြ ့ျပီး အဆင္ေျပေနတာေပါ့ ။ဘာမွ ေရာဂါ လကၡဏာ မျပတတ္ပါဘူး ။ဒီပံုထဲက အတိုင္း ေျခ လက္ မွာ ရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေတြကေန တဆင့္ လိုက္သြားရင္ ႏွလံုးသားဆီသို့ ေရာက္တာ မို ့၊ ႏွလံုးအတြင္းမွာ စစ္ေဆးမွဳ ျပဳလုပ္လိုတဲ့အခါ ေျခ လက္ ေသြးေၾကာေတြမွာ ပိုက္တပ္ျပီး ေဆးဓါတ္မွန္ရိုက္နိုင္ပါတယ္ ။
အကယ္၍ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြမွာ ေသြးေကာင္းေကာင္း မေလွ်ာက္၊ ေသြးေၾကာက်ဥ္း/ ပိတ္ ျပီး ေအာက္စီဂ်င္ မလံုေလာက္ရင္ Myocardial Ischemia လို့ေခၚပါတယ္။ ဒီထက္ ပို၍ အေျခအေနဆိုးျပီး ေအာက္စီဂ်င္ျပတ္လပ္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏွလံုးေအာင့္ ႏွလံုးနာျခင္း( Angina) ႏွလံုးပုပ္ျခင္း ( Myocardial Infarction) အစရွိတာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္ ။အဲဒါကို Heart Attack ရတယ္ လို ့ အမ်ားက ေခၚဆို ၾကပါတယ္ ။ Atherosclerosis လို့ေခၚတဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေစ ပိတ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္ ။ ေရေျမာင္းထဲမွာ အမွိဳက္ေတြ ပိတ္သလိုပဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာနံရံမွာ အမွိဳက္နဲ့ အလားတူတဲ့ အဆီေတြ( အမ်ားအားျဖင့္ ကိုလက္စထေရာ (Cholesterol) နဲ့ .ထရိုင္ဂလစ္ဆရိုက္ (Triglyceride ) တို ့ေၾကာင့္ ပိတ္ရတာ မ်ားပါတယ္ ။ ဒီ့အျပင္ lipoproteins ေခၚ အဆီဓါတ္ ထဲမွ VLDL,LDL အစရွိတဲ့အဆီဟာ ကိုလက္စထေရာ ေသြးအဆီခဲ ျခင္းကို ပိုမိုျဖစ္ေစတဲ့ ဆိုးေသာ အဆီဓါတ္ျဖစ္တယ္။ HDL ဟာ အဆီခဲျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းေစတဲ့ ေကာင္းေသာ အဆီဓါတ္ ျဖစ္ပါတယ္ တခ်ိဳ ့ၾကေတာ့လည္း thrombus လို့ေခၚတဲ့ ေသြးခဲေလးေတြ ေၾကာင့္ ပိတ္တတ္ပါတယ္ ။ ဒါ့အျပင္ ဆီးခ်ိဳ ၊ ေသြးတိုး၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း တို့ေၾကာင့္လည္း ေသြးေၾကာနံရံ က်ဥ္းျပီး ပိတ္လာတတ္ပါတယ္ ။
လူအမ်ား ေျပာေနၾကတဲ့ Heart attack ဆိုတာ...
ႏွလံုးၾကြက္သားေသြးေၾကာ ရဲ့ ၅၀ မွ ၇၀ % ေလာက္ က်ဥ္းသြား ပိတ္သြားခဲ့ရင္ ေသြးေလွ်ာက္မွဳ လည္း နဲပါးလာျပီး ေလ့က်င့္ခန္း သို့မဟုတ္ လွဴပ္ရွားမွဳ နဲနဲျပင္းထန္လိုက္တာနဲ့ ႏွလံုးမွာ လိုအပ္တဲ့ေအာက္စီဂ်င္ အျပည့္မရေတာ့ပဲ ရင္ဘတ္ေအာင့္လာတတ္ပါတယ္ ။ အဲ့ဒီ ေအာင့္တဲ့ Chest pain ေခၚ Angina မွာလည္း ပံုသ႑န္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတတ္ပါတယ္။ ရင္ဘတ္တခုလံုး ျပဳတ္တူနဲ့ ဆြဲညွစ္ခံရသလိုမ်ိဳး ၊ ေဇာေခၽြးျပန္တဲ့အထိ ေအာင့္တတ္ပါတယ္ ။ ရင္ဘတ္ အျပင္ လည္ပင္း ေမးရိုး လက္ေမာင္း ေက်ာျပင္ တို့ မွာပါ တြဲျပီးေအာင့္တတ္ပါတယ္ ။ တခ်ိဳ ့လည္း အတိအက် ေျပာလို့ မရပဲ အစာအိမ္နာသလိုပံုစံမ်ိဳးနဲ့ နာတတ္ပါတယ္။ ႏွလံုး ေသြးေၾကာပိတ္တဲ့ ေနရာနဲ့ ဆိုင္ပါတယ္ ။ တခ်ိဳ့က်ေတာ့ လည္း ေအာင့္ျခင္း နာျခင္းမ်ိဳးမရွိပဲ နဲ့ ႏွလံုးၾကြက္သား ပုပ္သြားတတ္ပါတယ္ ။
အေမရိကန္နိူင္ငံမွာ တႏွစ္မွာ လူ တသန္းေလာက္ Heart Attack ရတတ္ၾကျပီး ၄ ေသာင္းေလာက္ အသက္ဆံုးရွံဳးၾကရပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ထ လာရင္ ေပါ့ေပါ့ဆဆ မေနပဲ ကုသမွဳ ခံယူသင့္ပါတယ္ ။ ႏွလံုးေသြးေၾကာမွာ က်ဥ္းျပီး ပိတ္ျပီး ေသြးမေလွ်ာက္ပါက မိနစ္ ၂၀ မွ ၄၀ မိနစ္ အတြင္း ေသြးျပန္ေလွ်ာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္ ။ မျပဳလုပ္နိုင္ပါက ႏွလံုးၾကြက္သားပုပ္ျခင္း စတင္ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္ ။ ဒီထက္ၾကာၾကာအခ်ိန္ဆြဲ ထားရင္ေတာ့ ၆ နာရီမွ ၈ နာရီ ၾကာသြားပါက ေသြးမေလွ်ာက္တဲ့ ေနရာမွ ႏွလံုးၾကြက္သားမ်ား လံုးဝ အျပီးတိုင္ ပုပ္သြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ျပန္မေကာင္းနိုင္ေတာ့ပါ ။ ထိုေနရာရွိ ၾကြက္သားမ်ားမွာ အနာရြတ္ျဖစ္က်န္ခဲ့မွာ ျဖစ္ျပီး aneurysm ၾကြက္သားပြလာကာ ေနာင္တခ်ိန္တြင္ ေပါက္ထြက္သြားနိုင္ပါတယ္ ။
သင္ သို့မဟုတ္ သင့္ အိမ္သား မိတ္ေဆြ မ်ား၊ ရုတ္တရက္ ႏွလံုး ေအာင့္လာျပီဆိုပါတာ့ ဘာလုပ္နိုင္မလည္း ။
-ေလဝင္ထြက္ ေကာင္းတဲ့ေနရာမွာ ျငိမ္သက္စြာ အနားယူရပါမယ္ ။ တင္းက်ပ္ေနေသာ အဝတ္အစားမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးပါ ။
-အလြန္အမင္းနာေနပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာခ်ဲ့တဲ့ ငံုေဆး ( Nitroglycerine ,NTG ,Nitrostat) အစရွိတာကို လွ်ာေအာက္မွာ ထားျပီး ငံုေပး ရပါမယ္ ။ ဒီငံုေဆးကိုလည္း တၾကိမ္မွာ အမ်ားၾကီး မငံုသင့္ပါဘူး ။ ေသြးေပါင္က်ေစနိုင္ပါတယ္။ အထူးသတိျပဳရန္ -ငံုေဆးကို မိမိဘာသာ တၾကိမ္လွ်င္ တျပားႏွဳန္းျဖင့္ ၃ၾကိမ္ထက္ ပိုျပီး အသံုးမျပဴသင့္ပါ ။
ငံုေဆးရဲ့ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးေတြမွာ ေခါင္းကိုက္၊ေခါင္းမူး၊ ပူရွိန္း( flushing)၊ ပ်ိဳ့ အန္ ျခင္း အစရွိသျဖင့္ ၊ အလြန္ဆိုးဝါးပါက သတိလစ္ျခင္း။ ေဆးမတည့္လွ်င္အနီကြက္ထြက္ ယားယံ ျခင္း စသျဖင့္ ။
-၅ မိနစ္မွ်ျခားျပီး တတိယ အၾကိမ္ ေဆးငံုျပီးေပမဲ့ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာ မသက္သာရင္ေတာ့ ေဆးခန္း ေဆးရံု သို ့ အျမန္သြားျပီး ကၽြမ္းက်င္သူ ဆရာဝန္မ်ား၏ စမ္းသပ္ ကုသ မွဳကို ခံယူသင့္ပါတယ္ ။
ဘာေတြကို ဘယ္လို စမ္းသပ္စစ္ေဆး မလည္း။-------
ရင္ဘတ္ေအာင့္လို့ ေဆးရံု ေဆးခန္းသြားတဲ့ အခါ ၊ ရွိေနတဲ့ ပစၥည္းကရိယာ ေပၚမူတည္ျပီး စမ္းသပ္ေပးနိုင္တာ အဆင့္ဆင့္ရွိပါတယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့ -
၁- ECG ( EKG ) - ဂရပ္လိုင္းမ်ား ဆြဲၾကည့္ျပီး ႏွလံုးၾကြက္သား ေအာက္စီဂ်င္ ျပတ္လပ္မွဳ ရွိ မရွိ ၊ ႏွလံုးပုပ္ျခင္း ရွိ မရွိ ကို ခန့္မွန္းနိုင္ပါတယ္။
၂- Cardiac Enzyme ( CPK< LDH,CK-MB , Troponin Test စသျဖင့္ ေသြးေဖါက္ျပီး စမ္းသပ္လို့ ရပါတယ္ ။နာရီပိုင္း အလိုက္ ေျပာင္းလဲ မွဳ ေတြ ၾကည့္ျပီးအမွန္တကယ္ ႏွလံုးၾကြက္သား ေအာက္စီဂ်င္ ျပတ္မွဳ ရွိ မရွိ။ ေရာဂါ ျပင္းထန္မွဳ ၊ အသံုးျပဳတဲ့ ေဆးကို တုန့္ျပန္မွဳ ေကာင္း မေကာင္း သိနိုင္ပါတယ္) ။
၃-Cardiac Echo - ultrasound နဲ့ အလားတူပါတယ္ ။ ႏွလံုးၾကြက္သားပုပ္တဲ့ေနရာကို ေတြ့ နိုင္ပါတယ္။
၄--angiogram ေဆးဓါတ္မွန္ရိုက္ျပီး ေနရာအတိအက် နဲ့ ျပင္းထန္မွဳကို သိနိုင္တယ္။
ေပါင္ရင္း သို့မဟုတ္ လက္ေမာင္း ေသြးေၾကာ မွ တဆင့္ ေဆးထိုးျပီး ေနာက္ ႏွလံုးအား ဗီြဒီယိုမွန္သားဓါတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္ပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာ ပိတ္မွဳ အေျခအေနကိုတိက်စြာ သိနိုင္ပါတယ္ ။(Cardiac Catheterization )လို့ေခၚပါတယ္၊
-က်ဥ္း၍ ပိတ္ေန တဲ့ ေသြးေၾကာ အား ခ်ဲ့ ျပီး stent ေခၚ ဇကာပိုက္ျပြန္ ထဲ့ျခင္း ပံု
။ ႏွလံုး ေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း / ၾကြက္သားပုပ္ျခင္းတို ့ ျဖစ္ျပီ ဆိုပါက ဆက္လက္၍ လုပ္ေဆာင္ ကုသရာတြင္
- ႏွလံုးေသြးေၾကာခ်ဲ့ေသာ ေဆးမ်ားျဖင့္ကုသျခင္း အျပင္ ၊
-CoronaryAngiogram and Stenting လို့ေခၚတဲ့ ၊က်ဥ္းေနတဲ့ႏွလံုး ေသြးေၾကာမ်ားကို ေဘာလံုးငယ္ျဖင့္ ျပန္ခ်ဲ့ျခင္း ၊ ပိတ္ေနတဲ့ေနရာကို ျပန္ပြင့္ေအာင္ လုပ္ျပီး ျပန္ပိတ္ မသြားေအာင္ ဝါယာမွ်င္ ဇကာကြက္ပါတဲ့ ျပြန္ေခ်ာင္းေလး ထဲ့သြင္းထားျခင္း၊ အစရွိတဲ့ ကုသမွဳမ်ိဳး ျပဳလုပ္ေပးနိုင္တယ္ ။ ဒီေနရာမွာဗီဒီယို ကလစ္ ၾကည့္နိုင္ပါတယ္ ။
ဒီနည္းလမ္းက ပိုမို လြယ္ကုူ အဆင္ေျပပါတယ္။ အသက္အရြယ္ အလြန္ၾကီးေသာသူမ်ား အတြက္ ဒီနည္းကို ပိုျပီး အသံုးျပဳၾကပါတယ္။
၅-Atherectomy - ပိတ္ေနတဲ့ ဂ်ီး( အဆီဖတ္ ၊ ထံုးဓါတ္ဖတ္ မ်ားကို ခြာခ် ေဆးေၾကာ နိုင္တယ္။
တခ်ိဳ ့ ျပင္းထန္ေသာ ေသြးေၾကာပိတ္/က်ဥ္း မွဳ မ်ား မွာ အထက္ပါနည္းေတြ နဲ့ ကုသလို့ မရေတာ့လွ်င္ ရင္ေခါင္း ကိုခြဲျပီး ႏွလံုးေသြးေၾကာလမ္းလႊဲရန္၊ အျခား ေနရာမွ ေသြးေၾကာမ်ားျဖင့္ အစားထိုးခြဲစိတ္ကုသျခင္း (Coronary Artery Bypass Graft Surgery (Heart Bypass Surgery, CABG ) ကို ျပဳလုပ္နိူင္ပါတယ္ ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ လူနာရဲ့ ေပါင္ သို ့မဟုတ္ ေျခသလံုး ေသြးျပန္ေၾကာ တစိတ္တပိုင္းျဖင့္ အစားထိုးပါတယ္။ ခြဲစိတ္မွဳ အၾကီးစား ျဖစ္တဲ့အတြက္ အသက္အရြယ္အလြန္ၾကီးေနသူမ်ားအတြက္ အဆိုပါနည္းကို အသံုးျပဳျခင္း သိပ္မရွိၾကေတာ့ပါ ။
အခ်ိန္မွီ စစ္ေဆး ကုသမွဳ မ်ားျဖင့္ သက္သာနိုင္ေပမဲ့ ကံအေၾကာင္းမလွ သူမ်ား အဖို့ေတာ့ အသက္ဆံုးရွံဳးရမွဳေတြလည္း ရွိပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသမွဳထက္ ပိုေကာင္း၏ ဆိုတဲ့ အဆိုကို လက္ကိုင္ထားရင္ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ လူပင္ပန္းျခင္းတို့မွ သက္သာေစမွာမို့ ကာကြယ္ျခင္း ကို အေလးထားသင့္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ေရွာင္ရွား နိုင္ရင္ ကာကြယ္နိုင္ျပီပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ဒါေၾကာင့္ ေရွာင္သင့္ ေဆာင္သင့္တဲ့အခ်က္ေတြ ကို ၾကည့္လိုက္ရေအာင္ ။
-အဆီဓါတ္( ဆိုးတဲ့ ကိုလက္စထေရာ LDL ,VLDL၊ ထရိုင္ဂလစ္ဆရိုက္) မ်ားျပားတဲ့ အစားအစာကို ေရွာင္ပါ -ဥပမာ ဂ်ံဳ သၾကားဓါတ္မ်ားေသာ အဆီအဆိမ့္ အခ်ိဳ မ်ား။ ျပည့္ဝဆီမ်ားေသာ- နို ့ႏွင့္နို ့ထြက္ပစၥည္းမ်ား ။တိရစာၦန္ အဆီမ်ား။
-ေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာ (HDL) မ်ားတဲ့ အစာမ်ား ေရြးခ်ယ္စားသံုးပါ ။ HDLၾကြယ္ဝတဲ့ အစာမ်ား ဥပမာ -
သံလြင္ဆီ( Olive Oil)၊ canola oil and grapeseed oil ။ အိုမီဂါ ၃ ဓါတ္ ပါတဲ့ ငါးအဆီမ်ား ။ သစ္အယ္သီး သစ္ခ်သီး သစ္ၾကားသီး အစရွိတဲ့ အခြံမာ အေစ့မ်ား။ မုေယာ Oatmeal နဲ့ အမွ်င္မ်ားေသာ အစားအစာမ်ား၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္စိမ္း ၊ ပဲ ၊အရည္ရႊမ္းသစ္သီးမ်ား ကို ေရြးခ်ယ္စားသံုးပါ
-ေဆးလိပ္ အရက္ ကို ေရွာင္ပါ ။
-ဆီးခ်ိဳ ၊ ေသြးတိုး ကို ထိန္းပါ ။
-အားကစား ေလ့က်င့္ခန္း ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွားမွဳ မ်ား အခ်ိန္မွန္ လုပ္ပါ ။စိတ္တည္ျငိမ္မွဳ ရေအာင္ ။ စိတ္ဖိစီးမွဴ နဲေအာင္ က်င့္ပါ ။
ဒါဆိုရင္ အသက္လည္းရွည္ အနာလည္းကင္း ေငြကုန္လည္းသက္သာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။
စကားခ်ပ္။ ။ Coronary angioplasty and stents ပိုက္ထဲ့ျပီးကုသဖို့ အတြက္ က်ပ္ေငြ ၂၅ သိန္းမွ သိန္း ၃၀ မွ် ကုန္က်မွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။( ျပည္ပတြင္ သြားေရာက္ ကုသမယ္ဆိုရင္ ဒီထက္မကပဲ သိန္းရာေက်ာ္ ကုန္က်မည္ ဟု ေျပာဆိုသံၾကားရပါတယ္။) ။ ျဖစ္လာနိုင္တဲ့ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို မခြဲစိပ္မွီ ဆရာဝန္ ထံ ေသခ်ာ ေမးျမန္း စံုစမ္းပါဟု လည္း အၾကံေပးလိုပါတယ္ ။
Ref:
http://www.innerbody.com/image/cardov.html
http://www.medicinenet.com/cardiac_catheterization/article.htm
http://emedicine.medscape.com/article/155919-overview#a0101
http://www.ehow.com/list_6021848_foods-rich-hdl.html
နာက်င္တာေလးေတြ ဆက္ၾကရေအာင္ ။ရုပ္ နာမ္ ႏွစ္ပါး ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ကၽြန္ုပ္တို ့ရဲ့ ခႏၶာၾကီးဟာ လည္း တရားသေဘာနဲ့ၾကည့္ရင္ ဘာမွ မျမဲပါဘူး ၊ ျဖစ္ပ်က္ အစဥ္အရ ျဖစ္ေပၚ တည္ေဆာက္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ေဟာင္းေဆြး အိုမင္း နာက်င္ ပ်က္စီးျခင္းေတြ နဲ့ ေတြ ့ၾကံဳရတာပါပဲ။ ပထဝီ ေတေဇာ အာေပါ ဝါေယာ ဓါတ္ၾကီး ေလးပါး နဲ့တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ရုပ္ခႏၶာၾကီးမွာ အသား၊ အေရ၊အေၾကာ ၊ အဆစ္၊အူ၊ ကလီစာ အဂၤါရပ္ေပါင္းမ်ားစြာပါဝင္ပါတယ္။ ပံုမွန္လူသားတေယာက္မွာ အရိုးေပါင္း ၂၀၆ ခုရွိျပီး အရိုးတခုနဲ့တခုကို ဆက္ထားတဲ့အရာကို ေတာ့ အဆစ္ ( Joint) လို့ေခၚၾကတယ္။ဒီလို အရိုး အဆစ္ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့အထဲက အေတာ္မ်ားမ်ား နာတတ္ၾကတာကေတာ့ ေက်ာရိုးဆစ္ေတြေပါ့ ။ အဲ့ဒီ ထဲမွာ မွ လည္ပင္းနဲ့ခါးဆစ္ေတြမွာ နာတတ္တာေတြ ပိုမ်ားပါတယ္။
ေက်ာရိုးဆစ္ Vertebra column မွာ ဘယ္ပံုဘယ္နည္း နာက်င္တတ္ျပီး ကုသမွဳေတြေပး ေလ့က်င့္ခန္းေတြလုပ္ရတဲ့ အခါ ပိုျပီး ရွင္းလင္း ျမင္လြယ္ နားလည္လြယ္ေအာင္ သူ ့ရဲ့ တည္ေဆာက္ ဖြဲ့စည္းပံုေလး ကို အေျခခံ သေဘာေလာက္ တင္ျပေပးပါမယ္။
ေက်ာရိုးဆစ္( Vertebra column )ဟာ တေျဖာင့္မတ္မတ္ မဟုတ္ပဲ S ပံုသ႑န္ အနဲငယ္ ဝိုက္ျပီး ေကြးေနပါတယ္ ။ သူ ့မွာ ရွိတဲ့ အဆစ္ေတြကေတာ့
-လည္ပင္းရိုး ၇ ဆစ္ ၊ Cervical 1-7
-ရင္ေခါင္းရိုး ၁၂ ဆစ္ ၊ Thoracic 1-12
-ခါးရိုး ၅ ဆစ္ ၊ Lumbar L1-5
-တင္ပါးရိုး ၅ဆစ္ Sacrum S1-5 နဲ့ ျမီးေညာင့္ရိုးဆစ္ ၄ဆစ္ Coccyx တို့ရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာမွ တင္ပါးရိုးနဲ့ ျမီးေညာင့္ရိုးတို ့ဟာ အလြယ္တကူ ေကြးဆန့္လွဳပ္ရွားလို့မရေအာင္ ေပါင္းဆက္ေနၾကပါတယ္။ ဒီပံုမွာ ျပထားသလိုမ်ိဳးပါ။
အဲ့ဒီ အဆစ္ေတြၾကားမွာ Intervertebral disc ေခၚတဲ့ အရိုးနူအျပားေလးေတြက ကူရွင္လို သေဘာမ်ိဳး ခုခံေပးထားျခင္းအားျဖင့္ အရိုးဆစ္ တခုနဲ့တခု ပြတ္တိုက္ ပြန္းပဲ့ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။
အရိုးဆစ္ တခုျခင္းကို ၾကည့္ရင္ ကိုယ္ထည္ နဲ့ ေဘးက လက္တံေတြ ေပါင္းစပ္ထားျပီး အလယ္မွာ အကြင္းလိုက္ေလးေတြ ရွိျပီး ဒီအကြင္းေတြဟာ ဗဟိုအာရံုေၾကာမၾကီး Spinal Cord အတြက္ ေနရာပါ။ ကိုယ္ခႏၶာတခုလံုးကိုယ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အာရံုေၾကာေတြဟာ ဦးေႏွာက္မွတဆင့္ ဒီ ဗဟိုအာရံုေၾကာမၾကီး အေနနဲ့ ေျခလက္ အဂၤါအဖြဲ့အစည္းေတြဆီသြားေရာက္ျပီး အာရံုခံစားျခင္း လွဳပ္ရွားမွဳ ျဖစ္ေပၚေစျခင္းတို့ကို ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေက်ာရိုးမၾကီးဟာ ကိုယ္ခႏၶာတခုလံုးကို တည့္မတ္ေအာင္ ေထာက္ကန္ထားေပးရံုသာမက အာရံုေၾကာေတြအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္လို့ ေက်ာရိုးဆစ္နဲ့အရိုးေပ်ာ့အျပားေတြ မွာတခုခု ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရခဲ့ရင္၊ ဒါဏ္ရာရတဲ့ အဆစ္ လယ္ဗယ္ အဆင့္လိုက္ျပီး အတြင္းမွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီးပါ ထိခိုက္တတ္ျပီး အေၾကာေသျခင္း မလွဳပ္မရွားနိုင္ ဆီး ဝမ္း မထိန္းနိုင္ျခင္း အသက္ရွဴမွဳ ထိခိုက္ျခင္း စသျဖင့္ ျဖစ္ေစနိူင္ပါတယ္။( ဥပမာ -ဆူပါမင္းအျဖစ္သရုပ္ေဆာင္ခဲ့သူ ကမာၻေက်ာ္ရုပ္ရွင္မင္းသားChristopher Reeve ဟာ ျမင္းေပၚကျပဳတ္က်ျပီး လည္ပင္းဆစ္ အရိုး1-2 မွာ ထိခိုက္သြားလို့ တကိုယ္လံုး အေၾကာေသသြားခဲ့ရပါတယ္ )
ဗီြဒီယို ပံုနဲ့ၾကည့္ရင္ ပိုျမင္လြယ္ပါတယ္။
ေက်ာရိုးဆစ္နာျခင္း - ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလည္း။
မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ အသက္ၾကီးလာတာနဲ့အမွ် အရိုးအဆစ္ေတြလည္း degeneration ျဖစ္စဥ္အရ အိုမင္း လာၾကတယ္။Bone spur ေခၚတဲ့ အရိုး အတက္ထြက္လာတတ္တယ္။ Spinal disc ေခၚ intervertebral discအရိုးနုအျပားေလးေတြမွာလည္း ေျခာက္ေသြ ့မာေက်ာလာတတ္တယ္။ တခ်ိဳ့ အရိုးျပားေလးေတြ ေနရာေရြ ့ျပီး အရိုးဆစ္မွကၽြံထြက္ လာတတ္တယ္။Bulging ေပါ့ ။အဲ့ဒီအခါက်ေတာ့ အရိုးကြင္း အလည္မွာရွိေနတဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီးကို ဖိမိျပီး သက္ဆိုင္ရာ ေနရာ ေတြမွာ ျပင္းထန္စြာနာက်င္ေစတတ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ့က်ေတာ့ အရြတ္ေတြ မာေက်ာျခင္း Stiff ligament ၊ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရျခင္း Trauma ၊ အရိုးဆစ္ေယာင္ယမ္းျခင္း( Arthritis) တို့ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဘယ္လို ခံစားရမလည္း ။
-ျဖစ္တဲ့ေနရာက နာတယ္( ဇက္ေၾကာတက္ ၊ ခါးနာ စသျဖင့္ )
-ေခါင္းကိုက္တယ္။ လည္ပင္းဆစ္ေၾကာင့္ေခါင္းပါကိုက္တတ္တယ္။
-လည္ဆစ္ က်ီးေပါင္းတက္တာနဲ့ တြဲဖက္ျပီး ပုခံုးဆစ္ပါနာတတ္တယ္။လက္ေမာင္းထိနာတတ္တယ္။ ရင္ဘတ္ေအာင့့္ျခင္းလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။
-ေျခ လက္ ဖ်ားေတြ ထံုက်င္တတ္တယ္။ အပ္နဲ့ထိုးသလို စူးျပီး နာတတ္တယ္။
-Lack of coordination ဆိုတဲ့ ဟန္ခ်က္ မညီ ျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ့လည္း Difficulty in walking လမ္းေလွ်ာက္ရတာခက္ခဲလာတယ္ ။
-ပံုမမွန္တဲ့ တံု့ျပန္မွဳ Abnormal Reflex ေတြ ရွိလာတတ္တယ္။
-တခ်ိဳ ့ဆိုရင္ ဆီး၊ ဝမ္း မထိန္းနိုင္တာ မ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္ ။
ျဖစ္တဲ့ ေက်ာရိုးဆစ္ နဲ့ အာရံုေၾကာမၾကီးရဲ့ အဆင့္အပိုင္းေပၚမွာ တည္ျပီး ခံစားမွဳ ေတြ ကြဲျပားတတ္ပါတယ္။
တျခားဘာေတြ တြဲဖက္ ျဖစ္ေပၚေစနိုင္ေသးလည္း။
အရိုးဆစ္အလည္ ကြင္း က်ဥ္းေျမာင္းျခင္း၊ အရိုးအတက္ထြက္ျခင္း။ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရျခင္း တို့ေၾကာင့္ အာရံုေၾကာမၾကီး Spinal Cord Injury ရျပီး အာရံုခံစားမွဳပ်က္စီးျခင္း နဲ့ လွဳပ္ရွားအေၾကာေသျခင္း မ်ား ျဖစ္ေစတတ္ပါေသးတယ္။
ဘယ္လိုနည္းေတြ နဲ့ ေရာဂါရွာေဖြမလည္း။ Tests and diagnosis-
ဒါေတြက ဆရာဝန္ေတြ လုပ္ေပးရမဲ့ အပိုင္းျဖစ္တာမို့ အေသးစိတ္သိရန္ေတာ့ မလိုအပ္လွပါဘူး။ ၾကားဖူးနားဝရွိေအာင္ အေခၚအေဝၚမ်ားကိုပဲ တင္ျပေပးပါမယ္။ X Ray CT ဆိုတာ ေတြ က နားရည္ဝ ေနေလာက္ပါျပီ။
1.Neck flexibility assessment
2.Neurological exam
3.Neck or spinal X-ray.
4.Computerized tomography (CT) scan or magnetic resonance imaging (MRI).
5.Myelogram
6.Electromyogram (EMG)
7.Nerve conduction study.
နာက်င္ေနရင္ ဘာေတြ လုပ္ေပးနိုင္မလည္း။
ရုတ္တရက္ ခ်က္ခ်င္း နာလာတာမ်ိဳး ၊ အလြန္အမင္းနာေနတာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ဦးစြာ ပထမ နာက်င္မွဳ သက္သာေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကရမွာပါ ။ ဒီေတာ့ Pain Killer ၊Analgesic၊ Muscle Relaxant အကိုက္ အခဲ အနာအက်င္ ေပ်ာက္ေဆး အေၾကာေျပေဆးေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ စားေဆး ထိ္ုးေဆး လိမ္းေဆး ကပ္ေဆး စအိုမွာသြင္းတဲ့ေဆးေတာင့္ စသျဖင့္ သံုးပံု သံုးနည္းေတြလည္းစံုလို့ ေပါ့။ ခုေခတ္မွာ အသံုးမ်ားၾကတဲ့ ေဆးေတြကေတာ့ .....
nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) အုပ္စုဝင္၊
Celecoxib (Celebrex)
Diclofenac (Voltaren)
Ibuprofen (Advil, Motrin)
Indomethacin (Indocin, Indocin SR)
Meloxicam (Mobic)
Naproxen (Aleve, Naprosyn)
Oxaprozin (Daypro)
Sulindac (Clinoril) စသျဖင့္ပါ။
ထိခိုက္ဒါဏ္ရာေၾကာင့္ နာတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပင္းထန္စြာလွဳပ္ရွားမွဳေတြ မလုပ္ပဲ အနားယူရပါမယ္ ။ ၂ ရက္အတြင္းမွာ ေရခဲအိတ္ ကပ္ေပးနုိင္ျပီး ၂ ရက္ေက်ာ္သြားရင္ေတာ့ ေရေႏြးအိတ္ သိုု့မဟုတ္ Heat pack သံုးလို ့ရပါတယ္ ။ တခ်ိဳ့က်ေတာ့ အႏွိပ္သည္၊ အေၾကာျပင္ဆရာ ဆိုသူေတြနဲ့ နင္းတာ ႏွိပ္တာေတြ လုပ္တတ္ၾကတယ္ ။ အဲ့ဒါက အာရံုေၾကာေတြ ထပ္မံ ထိခိုက္နိုင္ေစတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဆင္ျခင္ဖို ့ လိုပါတယ္ ။
ေယာင္ယမ္းမွဳ အနည္းငယ္သက္သာလာရင္ေတာ့ physiotherapy ေခၚ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးလို့ရပါတယ္။
အရိုးက်ီးေပါင္းတက္၊ အရိုးနု နဲ့ အဆစ္ ေနရာေရြ ့ျခင္းစသည္တို ့အတြက္၊ ဆြဲဆန့္ျခင္း Traction လုပ္ျပီး ဖိမိေနတဲ့ အာရံုေၾကာကို လြတ္ကင္းသက္သာေစပါတယ္။
စက္အေထာက္အကူနဲ့ လည္ပင္းအဆစ္ ၊ခါးအဆစ္ ဆြဲဆန္ ့ျခင္းမ်ားကို ေအာက္ပံုမွာ ျပထားတဲ့ အတိုင္း ေတြ ့နိုင္ပါတယ္။
လည္ပင္းဆစ္၊ ခါးဆစ္တို့မွာ ဒါဏ္ရာရ ျပီး အာရံုေၾကာဖိညွပ္ထိခိုက္ျခင္းမ်ိဳးမွ ကာကြယ္ရန္ အေထာက္အကူျပဳ ေကာ္လာ၊ခါးစည္း အစရွိတာေတြကို တပ္ဆင္ထားနိုင္ပါတယ္။
ဒီေအာက္မွာျပထားတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင္ေလးကေတာ့ လည္ပင္းဆစ္နာ၊ ဇက္ေၾကာတက္ျခင္း နဲ့ပတ္သက္ျပီး လုပ္ေပးနိုင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေလးပါ ။ရွင္းလင္း လြယ္ကူပါတယ္။
အဲ့ဒီထဲကေန ဆက္ျပီး ခါးနဲ့အျခား အဆစ္အေၾကာမ်ားအတြက္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္နည္းေတြကိုလည္း ရွဳစား လို့ ရပါတယ္။အခ်ိန္ရရင္ အေညာင္းအညာေျပ လုပ္ၾကည့္ၾကတာေပါ့။အက်ိဳးမမဲ့ေစနိုင္ပါဘူး။
အေပၚမွ ဗီဒီယိုကလစ္အား ၾကည့္ရွဳ မရနိုင္ေသာေနရာမွ သူမ်ားအတြက္ ပံုေလးေတြနဲ့ ေရးသားေပးလိုက္ပါတယ္။သို ့ပါေသာ္လည္း ဇာတ္လမ္းသိပ္ရွည္သြားရင္ ဇက္ေၾကာတက္ ျပီး ခါးနာေနမွာ စိုးတဲ့ အတြက္ ေနာက္ေန ့မ်ားမွာမွ ဖန္ေရာင္ ပိတ္ကားျပင္ေပၚမွာ ဆက္လက္ရွဳစားၾကပါရန္ .........( ကိုးရီးယားဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားကို အားက်၍ )
ပံုမ်ားကို ဂူဂယ္မွ ရွာေဖြရယူထားပါတယ္။
Ref ;http://www.mayoclinic.com/health/cervical-spondylosis/DS00697
http://www.spineabilene.com/educational_resources/neck_exercises.html
အစစ္အမွန္ နဲ့ အတုအေယာင္ ဆိုတာ မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အစစ္အမွန္ကိုသာ ပိုျပီးတန္ဘိုးထား၊ အသံုးဝင္ ၊လူၾကိဳက္မ်ားေလ့ရွိ ၾကပါတယ္ ။ ရွားပါးအဖိုးတန္ လူၾကိဳက္မ်ား တဲ့ အစစ္အမွန္ ကို လူတိုင္း မသံုးစြဲနိုင္ၾကလို့ ၊ ေပါေပါမ်ားမ်ား အတု ဆိုတာက ေရာေယာင္ ေပါက္ဖြားလာရျခင္း လည္း ျဖစ္နိူင္ပါတယ္ ။အတုအေယာင္ မွာလည္း မ်ားေသာ အားျဖင့္ အရည္အေသြးေရာ တန္ဘိုးခ်င္းေရာ နိမ့္က် ေနတတ္တဲ့ အျပင္ သံုးစြဲ သူကိုပါ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတတ္တာမ်ိဳး ရွိတတ္ပါတယ္ ။ဝိသမ ေလာဘသားမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ တရုပ္ျပည္က မယ္လမင္းနို့မွဳန့္ တို ့၊ ေဆးဝါး အတု တို့၊ အသံုး အေဆာင္ အတုေပါင္းမ်ားစြာ တို့ ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကရသူမ်ား လည္း ဒုနဲ့ေဒးပါပဲ ။ သို့ေပေသာ္လည္း တခ်ိဳ့ေသာ အတုမ်ားေၾကာင့္ လူသား အသက္ ကယ္နိုင္ခဲ့တာေလးမ်ားလည္းရွိေနတတ္ပါေသးတယ္ ။ အလြယ္ကူဆံုး ဥပမာ ျပရရင္ေတာ့ ႏွလံုးအတု တပ္ဆင္ျပီး အသက္ဆက္ေနၾကရသူမ်ား၊ ေျခတုလက္တု တပ္ဆင္ျပီး ဘဝ ကို ဆက္ေလွ်ာက္လွမ္းေနၾကရသူမ်ား စသျဖင့္ ေပါ့၊ အခု ေျပာခ်င္တဲ့ အတု မ်ား ေၾကာင့္ ၾကံဳေတြ ့ရတဲ့ ေကာင္းတာ ေတြ ေရာ ၊ မေကာင္းတာေတြေရာ ၊ ေရာသမေမႊျပီး ေဖါက္သည္ခ် ရ မယ္ ဆိုရင္ ျဖင့္...
ဣထၳိယ ေခၚ ( တခ်ိဳ့က အိပ္မွထိရလို့ ဆိုျပီး ဆိုၾကတာ၊ အိပ္ထိရ တဲ့..) အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ ့ ရင္သားအလွကို ပုရိႆအမ်ိဳးသားမ်ား အထူးဂရုထား ၾကေလေတာ့ အႏွီအမ်ိဳးသမီးတို့မွာလည္း ဆြဲငင္အား ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ နဂိုရွိျပီးသား မိဘအေမြ ထိုထို ႏွစ္လံုးအား လွသထက္လွေအာင္၊ ( ၾကီးသထက္ၾကီးေအာင္ ) နည္းမ်ိဳးစံု နဲ့ ျပဳျပင္ဖန္တီးယူလာၾကပါတယ္ ။အသားကပ္ေနတဲ့ ျပားခ်ပ္ခ်ပ္ နဲ့ မတင္းတိမ္နိုင္ၾကသူမ်ားမွာ အခုအခံျဖင့္ အတုကိုအမွန္ လုပ္ယူလာၾကပါတယ္။ Augmentation Mammoplasty လို့ ေခၚနိုင္ပါတယ္ ။ ေခတ္ၾကီးကလည္း တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနၾကေပသကိုး ။ ေသးတဲ့သူေတြ ၾကီးေအာင္ လုပ္နိုင္ၾကသလို ၊ အလြန္အမင္း ၾကီးထြားလြန္းသူမ်ားကလည္း၊ေနရ ထိုင္ရ သြားလာ လွဳပ္ရွားရာမွာ အဆင္ေျပေစရန္၊အၾကီးမွ အငယ္ျဖစ္ေစရန္ ခြဲစိပ္ ျဖတ္ေတာက္ထုတ္ရတတ္ပါေသးတယ္ ။ အဲ့ဒါမ်ိဳးကိုေတာ့ Reduction Mamoplasty လို့ ဆိုၾကတယ္ေပါ့ ။
ဒါကေတာ့ ၾကီးေအာင္ လုပ္ထားသူ အေၾကာင္း၊ ေျမေခြးကိုကိုက္တဲ့ ေျမြ..ေသဆံုးသြားေလသတဲ့ ။ ေျမေခြး ေခၚေပမဲ့ သူက ေခ်ာေခ်ာလွလွ လူမေလးပါ။ Orit Fox' လို့ အမည္တြင္တဲ့ အဇၨေရး ေမာ္ဒယ္ဂဲလ္ေလး ၊တေန ့မွာ သူတင္ဆက္တဲ့ တီဗီ အစီအစဥ္အရ ေျမြၾကီးတေကာင္နဲ ့ တြဲဘက္သရုပ္ေဆာင္ရတယ္။(စပါးၾကီးေျမြနဲ့ တူပါတယ္)။သူမဟာ ေျမြကို အီစကလီ လုပ္ျပီး နမ္းလားျပဳလားေပါ့ ။ ေနာက္ေတာ့ ေျမြကို သူ ့ရင္ဘတ္ထဲ ေပးဝင္ေစတဲ့ အခါ သေကာင့္သားခမ်ာ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ မိန္းမေခ်ာေလးရဲ့ အနမ္း အျမွဴ ခံရတဲ့ အျပင္ အတြင္းပိုင္းေတာင္ဝင္ရေလေတာ့ စိတ္မထိန္းနိုင္ေလသလားပဲ ၊ ေမာ္ဒယ္ေျမေခြး မေလးရဲ့ ရင္သား ကို ဇတ္ကနဲ ကိုက္လိုက္ပါေလေရာ..ေမာ္ဒယ္မေလးက အလန့္တၾကားေအာ္ေပါ့။ဒါနဲ့ သူမကို အေရးေပၚ ေဆးရံု ပို ့ ၊ ျပဳစု ကုသ ေပါ့ေနာ္..၊ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးေလးထိုး၊ ဒါဏ္ရာ ေဆးထဲ့ နဲ ့အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကတယ္ ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ သေကာင့္သား ကိုေရႊ ေျမြ ခမ်ာ အဆိပ္တက္ျပီး မာလကီးယား ျပသြားေလသတဲ့ ။ အ့ဲဒါနဲ့ ဒီ ေျမြကို စစ္ေဆးၾကည့္ၾကတဲ့ အခါ ေမာ္ဒယ္မေလး ရဲ ့ ခြဲစိပ္ျပဳျပင္ထားတဲ့ ရင္သားအတု မွာပါတဲ့ ဆီလီကြန္ ( Silocone)ကို စားသံုးမိတာ ေၾကာင့္ အဆိပ္တက္ျပီး ကံဆိုးသူ ေျမြခမ်ာ ဘဝတပါးသို ့ ကူးေျပာင္းရရွာျခင္းျဖစ္ပါသတဲ့။
လွတာမက္ေတာ့ညစာခက္ရံုတင္မက၊ အသက္ပါ ထြက္ရရွာတဲ့ ေျမြတေကာင္ အေၾကာင္းပါ ။ ဟိုးတေန ့က သူ ့အေၾကာင္း တီဗီသတင္းမွာ ျပသြားပါတယ္ ။အထူးအဆန္း သတင္းေဟာင္းေတြ ျပန္ျပတဲ့ အစီအစဥ္မွာ The snake that died of silicone poisoning after biting a model's breasts ဆိုျပီးေတာ့ျပန္ျပပါတယ္ ။အဲ့ဒီသတင္းနဲ့တြဲတင္ထားတဲ့ဗီဒီယိုကလစ္ဖိုင္က ဖြင့္မရေတာ့လို ့ ၊ ထပ္ရွာလို ့ေတြ ့တဲ့ဖိုင္ကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။
-------------------------------------------------------------
ဒါ့အျပင္ ေနာက္သတင္းတခု ၊ သူမကလည္း အခုအခံေကာင္းလို့ အသက္မေသ က်န္ရစ္ခဲ့ရသူပါ ။ ကံမေကာင္းေတာ့ ေသနတ္က်ည္ သင့္တယ္ ၊ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ခုခံထားတဲ့ ရင္ႏွစ္မႊာက သူ ့အသက္ကိုကယ္တင္လိုက္ပါသတဲ့ ။ Lydia Carranza လို့အမည္ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ ေလာ့အိန္ဂ်လိစ္ ျပည္နယ္ သြားဘက္ဆိုင္ရာဌာနတခုမွ အလုပ္လုပ္ေနသူပါ ။ ေသနတ္သမား ပစ္လိုက္တဲ့ က်ည္ဆံဟာ သူမရဲ ့ တကယ့္ႏွစ္လံုးသားစစ္စစ္ကို ေရာက္ရွိဖို့ရာ မီလီမီတာ အနည္ငယ္ခန့္ အကြာသာ လိုပါတယ္။ သူမ ျပဳျပင္ခုခံထားတဲ့ရင္ႏွစ္မႊာသာ မရွိခဲ့ရင္ေတာ့က်ည္ဆံဟာ ႏွလံုးထိ ေအာင္ေဖါက္ထြင္းျပီး ဝိဇိန္ခ်ဳပ္ရမွာပါ။ ေဆးမွတ္တမ္းအရေတာ့ ဒီလိုရင္သားအတုဟာ က်ည္ကာ (bulletproof) အတြက္ မဟုတ္ေပမဲ့ ကံေကာင္းသူအတြက္ေတာ့ ဝင္လာတဲ့ က်ည္ဆံအရွိန္ကို ေလ်ာ့သြားေစလို့ ျဖစ္နိူင္ေၾကာင္း ယူဆပါတယ္ ။( ဒီက်ည္ဆံေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ရင္သားအတုကို ပလပ္စတစ္ဆာဂ်င္ ဆရာဝန္က ေစ်းေလွ်ာ့ယူျပီး ေနာက္တၾကိမ္ ျပန္လည္ မြမ္းမံေပးမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းလည္း သိရပါတယ္။)
ဒီေနရာမွာ သူ ့အေၾကာင္းရွိပါတယ္ ။
---------------------------------------------------------------------
ဒီအတုကလည္း အသက္ကယ္ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ရွိပါေသးတယ္။ ဘူေဂးရီးယားမွ Elena Marinovaေခၚ အမ်ိဳးသမီး တဦး၊ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ဟာ ကားကို အရွိန္ျပငး္စြာ ေမာင္းႏွင္ရင္းနဲ့ ယာဥ္မေတာ္တဆ ျဖစ္ခဲ့ရာမွာ အရြယ္အစား 40DD ရွိေအာင္ခြဲစိပ္ျပဳျပင္ထားတဲ့ ရင္သားအတု မွ ေလအိတ္ (airbag) သဖြယ္ ကာရံတားဆီးမွဳေၾကာင့္ အသက္ေသေလာက္တဲ့ ဒါဏ္ရာ မရရွိခဲ့ပါဘူး ။ ဒါေပမဲ့ သူ ့ရဲ့ အခုအခံ ၂မႊာ ခမ်ာမေတာ့ ျပားေက် ပ်က္စီးသြားရပါတယ္ တဲ့။တဖက္က ကားေမာင္းသူခမ်ာလည္း ဒါဏ္ရာ ျပင္းထန္စြာ ရရွိသြားပါသတဲ့ ။ ဒါလည္း အတုေလး ကယ္ေပလို့ ေပါ့ ။ဒါေပမဲ့ လူတိုင္းက သူမလို ကံေကာင္းနိုင္လိမ့္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး ။
----------------------------------------------------------------
ေနာက္တတု ကေတာ့ အတုတင္မက အညာပါစြက္လို ့ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ အသေရဖ်က္ၾကပါေလေရာတဲ့့ ။ျဖစ္ပံုက ဒီလို ။ ဂ်ာမဏီျပည္မွာ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ဟာ 'Tanja' လို့ သူ ့ကိုယ္သူ အမည္တုနဲ့ မွတ္ပံုတင္စာရင္းေပးျပီး၊ ရင္သားအတု ခြဲစိပ္ကုသမွဳ ခံယူ အျပီး၊ ေပးရမဲ့ က်သင့္ေငြ( ဆရာဝန္ ေဆးဖိုးဝါးခ လက္ခ ) ေပါင္၅၄၀၀(ယူရို ၈၀၀၀)၊ £5,400 (€8,000) ကို မေပးပဲ တိမ္းေရွာင္ေနတဲ့ အတြက္ ဆရာဝန္က အဲ့ဒီ လူနာ အမ်ိ္ဳးသမီးရဲ့ ျပဳျပင္ျပီးသား အတြင္းပစၥည္း ပါတဲ့ ပံုကို လူအမ်ား ျမင္သာေအာင္ ေဖၚျပ အရွက္ခြဲလိုက္တဲ့ အေၾကာင္းပါ ။( အမွန္တကယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္က်င့္ဝတ္အရ ခုလို မိမိလူနာနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို လူနာသေဘာတူညီခ်က္မပါပဲ ဘယ္သူ ့ကိုမွ ေျပာၾကားခြင့္မရွိပါဘူး )။
ေနာက္တခု ၊ အတုေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ားသြားရွာသူကေတာ့ အသက္ ၄၅ႏွစ္အရြယ္ရုရွားအမ်ိဳးသမီးတဦး ၊ အခုအခံ ခြက္ကို F အရြယ္ထိၾကီးမားေအာင္ျပဳျပီး ေမာ္စကိုမွ ကယ္လီဖိုးနီးယားထိ Aeroflot Boeing 767-300 ေလယာဥ္ ခရီးစဥ္ျဖင့္ ပ်ံသန္းေနခိုက္မွာ ေလဖိအား အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ သူမရဲ့ ဆီလီကြန္ အတုေလးမွာ ေပါက္ကြဲျပီး ဒါဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြကေတာ့ ေနာက္ထပ္ အတုထဲ့ ခြဲစိပ္ဖို့ရာ အႏၱရာယ္ ရွိတယ္ လို့ တားျမစ္ထားခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးေတြပဲ ရင္သားအတုကို ႏွစ္သက္ေနျခင္းမဟုတ္ ၊ ေယာက်ာၤးရင့္မၾကီးေတြလည္း အႏီွရင္သားေဖါင္းေဖါင္းကို စိတ္ဝင္စားစြာနဲ့ လုပ္ယူသူတခ်ိဳ့ ရွိပါေသးတယ္။ ကေနဒါနုိင္ငံသား Lane Jensen ဆိုသူဟာ သူ့ရဲ ့ ေျခသလံုး ေရွ ့မွာ ဆီလီကြန္ အတုတခုခံျပီး ေဆးမွင္ေၾကာင္စုပ္ထိုးကာ ဤသို့ အရူးထခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒီ အခုအခံအေနနဲ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၊ အငန္ရည္ (Salt water /Saline ) နဲ့ Silicone gel ကို အိတ္ေပ်ာ့ ထဲမွာ ထဲ့သြင္းအသံုးျပဳၾကပါတယ္။
ရင္သားတု ခြဲစိပ္ျခင္းနဲ့ ပတ္သက္ျပီး သိလိုပါက ဒီေနရာမွာဆက္လက္ေလ့လာနိူင္ပါတယ္။
ခြဲစိပ္မွဳတိုင္းမွာလည္း အဆိုး အေကာင္း ဒြန္တြဲေလ့ရွိတဲ့ အတြက္ ေနာက္ပိုင္းျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုလည္း သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ ၊ ေမ့ေဆး နဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အႏၱရာယ္၊ ခြဲစိပ္ျခင္းနဲ့ ဆက္ႏြယ္နိုင္တဲ့ ပိုးမႊားကူးစက္တဲ့ အႏၱရာယ္၊ေသြးထြက္ျခင္း၊ အနာယဥ္းျခင္း စသျဖင့္ ရွိနိုင္ပါတယ္။
အခုအခံက ထဲ့ျပီး လွပသြားရံုနဲ့တင္မျပီးေသးပါဘူး ။ အတုေတြ အခုအခံ လုပ္ျပီးေနာက္ပိုင္း ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရလို့ အိတ္ထဲက အရည္ ၊စိမ့္ယိုျပီး၊ ပံုစံပ်က္သြားၾကသူမ်ား၊ ရင္သားတုေနရာေရြ ့ေလ်ာျပီး ဝမ္းဘိုက္ေပၚ ေရာက္သြားတာမ်ိဳး၊ဂ်ိဳင္းေအာက္ကို ေရြ ့သြားတာမ်ိဳး၊ အၾကီးတလံုး ၊အေသးတလံုး နဲ့ မမွ်မတျဖစ္သြားၾကသူမ်ား၊ စသျဖင့္လည္း အမ်ိဳးစံုေလာက္ေအာင္ ျပသနာေတြ ရွိတတ္ၾကပါေသးတယ္။
တခ်ိဳ့က ခြဲစိပ္ျပဳျပင္ျပီး ေနာက္ပိုင္း ရင္ေသြးငယ္ရရွိတဲ့ အခါ ၊မိမိရင္ေသြးကို နို့ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးလိုပါက အထူးသတိျပဳသင့္ပါတယ္ ။ အငံရည္ အိတ္ နဲ့ ခုခံထားသူမ်ားအတြက္ အဲ့ဒီ အရည္ စိမ့္ယိုမွဳ အတြက္က သိပ္အေရးမၾကီးလွပါဘူး ။ သူက ေဘးပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိတဲ့ တစ္ရွဴး ေတြထဲ သဘာဝအေလွ်ာက္ ေပ်ာ္ဝင္ျပီး အႏၱရာယ္ မျဖစ္ေစတတ္ေပမဲ့ ဆီလီကြန္ အရည္ စိမ့္ထြက္ေနတာဆိုရင္ေတာ့ နို့ရည္ထဲမွာ ပါဝင္သြားတတ္ျပီး ကေလးအတြက္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္ ။
ဒီလိုခုခံထားၾကသူေတြ အတြက္ အဆိုပါ အရည္မ်ားေၾကာင့္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ေစနိူင္တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ မေတြ ့ရွိရေသးပါဘူး ။ ဒါေပမဲ့လည္း အေရးအေၾကာင္း နဲ့ လိုအပ္လာလို့ ျပဳလုပ္ရမဲ့ ႏွလံုးစစ္ေဆးျခင္း ECG ၊ ultrasound ၊ MRI အစရွိတဲ့ ေဆးဓါတ္မွန္မ်ားရိုက္ကူးေရာဂါရွာေဖြျခင္းေတြမွာ အနည္းငယ္ေတာ့ အတားအဆီးသဖြယ္ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္ စဥ္းစားမိတာကေတာ့ အေရးေပၚအသက္ကယ္တဲ့ အခါ ႏွလံုးကိုေရွာ့ ရိုက္ျခင္း ( Cardiac defibrillation) လုပ္တဲ့အခါမွာ ဒီအရည္အိတ္ၾကီးက ၾကားမွာခံေနတဲ့အတြက္ လွ်ပ္စီးဓါတ္မွာ ႏွလံုးသားဆီေရာက္ဖို့ အတားအဆီး မ်ား ျဖစ္ေနမလား ဆို ျပီး ၊ စာအုပ္ေတြထဲ ရွာၾကည့္ပါေသးတယ္။ ရွာမေတြ့တဲ့ အဆံုး အေရးေပၚဌာန က ဆရာ တေယာက္ကို ေမးၾကည့္မိေတာ့ သူက ရယ္က်ဲက်ဲ နဲ့ ေျပာတယ္ ။ သူလည္း အႏွစ္ ၃၀ ေလာက္ ဆရာဝန္ သက္တမ္းမွာ အဲ့လို အေတြ ့အၾကံဳ တခါမွ မရွိဘူး ေသးလို့ ေသခ်ာ မသိပါဘူး တဲ့ ။ သိသူမ်ား ေျပာၾကားသြားနိုင္ပါတယ္။ း))
အဲ့ဒါေတြကေတာ့ ရင္သား အတု ၏ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳး ေတြထဲက လက္လွမ္းမွီသေလာက္ အခ်က္အလက္ေတြ ကို ရွာေဖြ တင္ျပထားျခင္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီးထုၾကီးအေပါင္းတို့.....မိမိတို့ရဲ့ ရင္သား အလွအပ နဲ့ပတ္သက္ျပီး ၊ မိမိရဲ ့ ကံအရ၊ သဘာဝ အတုိင္း နဲ့ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္နိုင္ၾကပါေစ.. း))
Ref;
http://en.wikipedia.org/wiki/Breast_implant
http://www.oddee.com/item_97645.aspx
ဝမွာေၾကာက္ေသာ အလွၾကိဳက္ ေခတ္မွီ ပ်ိဳပ်ိဳ ကိုကို ဦးဦး ေဒၚေဒၚတို ့ ၊ အဆီတထပ္ အသားတထပ္ ဝက္ ၾကက္ ဘဲ အမဲ သားမ်ား ကို ေရွာင္ကြင္းျပီး အဆီနဲနဲ အသားမ်ားမ်ား ေတြကို ေရြးခ်ယ္ စားသံုးေလ့ရွိၾကပါတယ္ ။ အဲ့ဒီ အဆီမထူအသားေတြက အဆင္းလွ အျမင္လွ သလို ေစ်းေတြ လည္း ပိုလွၾကပါေပတယ္ ။ ေစ်းၾကီး မွ အေကာင္းထင္သူအေကာင္းၾကိဳက္ေတြ အတြက္ စိတ္တိုင္းက် ေစဖို ့့ တနည္းအားျဖင့္ ေရာင္းအား သြက္ေစဖို ့ ၊ စီးပြားေရးသမားေတြကလည္း ၾကံဖန္ ၾကိဳးစားေပးၾကတယ္ ။ဒါေတြရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အေၾကာင္းအရာေလးမ်ားကို သိခ်င္သပ ဆိုရင္ေတာ့.....
ဟိုးယခင္တည္းက ၾကက္ ေမြးျမဴေရးလုပ္သူေတြဟာ ၾကက္ေတြ ၾကီးထြားႏွဳန္းျမန္ေအာင္ ၊ အသား တိုးေအာင္ ဆိုျပီး ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ေဆးေတြ ကို အစားအစာထဲ ထည့္ ေကၽြးၾကတယ္ ။ ေဟာ္မုန္းေဆးေတြ ထိုးေပးၾကတယ္ ။ဒီေတာ့ အခ်ိန္တိုတို အတြင္းမွာပဲ ဒီၾကက္ေတြ ၾကီးထြားလာၾကလို ့ ေစ်းကြက္ ျမန္ျမန္ပို ့ ၊ ေငြ ျမန္ျမန္ေပၚ ၊ မ်ားမ်ား ျမတ္ၾကတာေပါ့ ။ စီပီၾကက္ေခၚတဲ့ ေမြးျမဴေရးၾကက္ေတြ လွမွလွ ၊ ဒါေပမဲ့ အသားက ပြစိစိ ၊အခ်ိဳဓါတ္က ေပါ့ရႊတ္ရႊတ္၊ အေရခြံေအာက္မွာ အဆီေတြ ခပ္ထူထူ နဲ့ ၊စားလို ့ေတာ့ သိပ္မေကာင္းလွ ။အရသာ ပိုမခ်ိဳေပမဲ့ ေရာင္းေစ်းက အိမ္ၾကက္ ေတြနဲ့စာရင္္ ပိုခ်ိဳ ေတာ့ ဒီ စီပီၾကက္ေတြေမြးတာ ေခတ္စားလာတယ္ ။ ၾကက္ေၾကာ္ (fried chicken) ဆိုင္ေတြလည္း ခုဆို တေန ့တျခား ပိုမ်ားလာျပီး စီပီၾကက္ေတြရဲ ့ အေရးပါမွဳက ၾကီးထြားလာခဲ့တယ္ ။ဒီလိုၾကက္ေၾကာ္ေတြ အစားမ်ားတဲ့ ကေလးသူငယ္အမ်ားစုဟာ အဝလြန္ျခင္း နဲ့ အရြယ္မတိုင္မီ ရင္သားၾကီးထြားျခင္း၊ အသက္ငယ္ငယ္ျဖင့္ပင္( မိန္းကေလးမ်ားကအသက္ ၈ ႏွစ္၊ ေယာက်ာၤးေလးမ်ားက အသက္ ၉ ႏွစ္ မတိုင္မီွ) အရြယ္ေရာက္ လကၡဏာမ်ားရွိလာျခင္း precocious puberty(လူပ်ိဳ၊အပ်ိဳ ျဖစ္ ျမန္လာျခင္း) တို့ ေတြ ့ၾကံဳလာၾကရပါတယ္။ဒီပံုကေတာ့ အသားတိုးေဆးသံုးထားတဲ့ ဘဲငန္း ( ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွ ) နဲ့ ေဆးမသံုးထားတဲ့ ဘဲငန္း (ညာဘက္ျခမ္းမွ ) တို ့ကို ယွဥ္ျပထားတာပါ ။ညာဖက္ျခမ္းက ဘဲငန္း ရင္အုပ္မွာ အရိုးေငါေငါ ထြက္ေနပါတယ္။ဘယ္ဘက္ျခမ္းကေတာ့ အသားဆူဆူျဖိဳးျဖိဳးရွိပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ က်န္းမာေရးအသိေတြ ပိုမ်ားလာတယ္ လို ့ပဲ ယူဆရေလမလား ။ စီပီၾကက္ ကို စားတဲ့အခါမွာ အေရခြံေတြ ဖယ္ျပီး ႏႊာျပီးစားတဲ့သူေတြလည္း မ်ားလာတယ္။ အသားနဲေပမဲ့ အရသာ ရွိျပီး အဆီ နဲတဲ့ အိမ္ၾကက္ေတြ ကိုပဲ ေစ်းပိုၾကီးေပမဲ့ စားသံးုတဲ့သူေတြ လည္းရွိပါတယ္ ။
ထို ့နည္းတူစြာပဲ ဝက္ရဲ ့ အေရးပါမွဳ ၊ အေရာင္းသြက္မွဳ ဟာ လည္း အဆီ နဲ မ်ား ေပၚတည္ျပီး ေစ်းကြက္မွာ ကြာသြားၾကတယ္ ။ အသားတိုးဝက္ေတြ ပိုေမြးလာၾကတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ ဝက္စာ ၾကက္စာ ေစ်းေတြကလည္း ဒီေရလို တေျဖးေျဖး ျမင့္လာတာမို ့ေစ်းသက္သာမဲ့ အရာေတြ အစားထိုး ေကၽြးလာၾကတယ္ ။ အဆီ နဲ ျပီး အသားတိုးေစဖို ့( Lean mass မ်ားေစဖို ့ ) ဝက္စာၾကက္စာ ေတြထဲ ေဆးတခ်ိဳ ့ကို ထည့္သြင္း ေရာေႏွာ လာၾကတယ္။ ဒီေဆးေတြ ထဲမွာ အသံုးမ်ားတာ ေတြကေတာ့ Salbutamol နဲ့ Ractopamine ဆိုတဲ့ေဆးေတြပါပဲ ။
အဲ့ဒါ ဘာေဆးေတြလည္း ဆိုေတာ့ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ မွာ သံုးရတဲ့ ေလျပြန္က်ယ္ေစတဲ့ ေဆး ( Bronchodilator-beta agonist )ေတြျဖစ္တယ္။Salbutamol ကို Ventolin အေနနဲ့ လူသိမ်ားပါတယ္ ။ Ractopamine ကိုေတာ့ ခုေနာက္ပိုင္းမွာ ရင္ၾကပ္ပန္းနာလူေတြအတြက္ အသံုးမျပဳၾကေတာ့ပါဘူး ။ ( လူေတြမွာ မသံုးပဲ တိရစာၦန္ေတြ အစားအစာမွာ ထဲ့သံုးဖို့ေတာ့ ခြင့္ျပဳထားတဲ့နိုင္ငံမ်ား ရွိတာေၾကာင့္ တိရစာၦန္အခြင့္အေရး ( Animal rights ) ကို အေလးထားသူတခ်ိဳ့ကလည္း ဒီေဆးနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အေျခအတင္ျဖစ္မွဳမ်ား ရွိလာပါတယ္။
တကယ္လို့ ဒီေဆးေတြ ကို အသားတိုးေဆးအေနနဲ့ သံုးထားတဲ့ ၾကက္၊ဘဲ၊ဝက္၊အမဲ စတဲ့ အသားမ်ားကို အတိုင္းအတာတခုထက္ လြန္ကဲစြာ စားသံုးမိသူေတြမွာ ၊ ရင္တုန္၊ နွလံုးခုန္ျမန္၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္၊ ေမာပန္း၊ အသက္ရွဳမဝ၊ နားအူ၊ ေခါင္းမူး၊ေခါင္းကိုက္၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္၊ရင္ပူ၊ စိတ္လွဳပ္ရွားလြန္၊စိတ္ဂနာ မျငိမ္ျဖစ္၊ အစာမေၾက၊ပ်ိဳ ့ အန္၊ဝမ္းေလွ်ာ၊ ခႏၶာကိုယ္တခုလံုး မအီမသာျဖစ္၊ၾကြက္တက္၊ ၾကြက္သားမ်ား အလိုအေလွ်ာက္ တဆတ္ဆတ္တုန္ခါ၊ အိပ္မေပ်ာ္၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ လည္ေခ်ာင္း တစ္ဆို့ဆို့ ျဖစ္၊ ႏွာေခါင္းေသြးယို၊ အစရွိတဲ့ လကၡဏာ မ်ား ျဖစ္ေပၚလာတတ္ၾကပါတယ္ ။ ဆိုးဝါး ျပင္းထန္ပါက အသက္ရွဳၾကပ္ ၊ ရုတ္တရက္ ႏွလံုးခုန္ရပ္ျပီး အသက္ဆံုးရွံဳးေစပါတယ္။
Salbutamol ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေဘးထြက္လကၡဏာေတြက Ractopamine ထက္ အဆ တစ္ရာမွ် ပိုျပင္းထန္ပါတယ္ တဲ့။ ဒီေဆးေတြက အပူခ်ိန္အေတာ္မ်ားမ်ားထိ ခံနိုင္ရည္ ရွိတာမို ့ အသားကို က်က္ေအာင္ခ်က္ေပမဲ့လည္း ေဆးအာနိသင္ေတြ ေပ်ာက္သြားဖို ့ သိပ္မလြယ္ကူေၾကာင္းလည္း သိရပါတယ္ ။
ဒီေဆးေတြ ပါတဲ့ အသားကို ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ စားမိရင္ ဒီလိုျဖစ္နိုင္သလည္း ဆိုတာကေတာ့ တနိူင္ငံနဲ့တနိုင္ငံ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံညႊန္းခ်င္း မတူၾကပါဘူး။
ဥေရာပနိုင္ငံအမ်ားစု၊ တရုပ္ နဲ ့ ထိုင္ဝမ္နိုင္ငံအပါအဝင္ နိုင္ငံေပါင္း ၁၆၀ မွာေတာ့ ဒီလိုေဆးေတြကို အသားတိုးေဆးအေနနဲ့ သံုးတာကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳမထားပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ ကမာၻ့နိုင္ငံၾကီး ၂၆ နိုင္ငံ ( အေမရိကန္၊ ကိုရီးယား၊ ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ ေဟာင္ေကာင္ စသည္တို ့ အပါ အဝင္ ) မွာ ေတာ့ Ractopamine ကို အသားတိုးေဆး အျဖစ္ အတိုင္းအတာ တခု ထိ ခြင့္ျပဳထားပါတယ္၊ ဥပမာ - မေလးရွားနိုင္ငံမွာ အသား အမ်ိ္ဳးအစားကို လိုက္ ျပီး ၁၀ မွ ၉၀ ppb ထိ ပါဝင္မွဳ ကိုအႏၱရာယ္ မျဖစ္ေစနိူင္ဘူးးလို့ သတ္ မွတ္ခြင့္ျပဳထားပါတယ္ ။အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီေဆးရဲ့ ေသြးထဲမွာအာနိသင္ရွိေစတဲ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ က ၄ နာရီမွ်သာရွိလို့ အခ်ိန္တိုအတြင္း မွာ ျပင္ပကို စြန့္ျပစ္ေစနိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လို ့ ဆိုပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ ဒီေဆးတန္ဘိုးက ပိုၾကီးျမင့္တဲ့ အတြက္ တရားဝင္ ခြင့္ျပဳ မထားတဲ့ ၊ ေစ်းသက္သာေစတဲ့ ေဆးမ်ိဳးကို အစားထိုး သံုးစြဲလာၾကတာ ေတြ ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒါအတြက္ ဥပေဒ အရ ထိုက္သင့္သလို အေရးယူ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳေတြ လုပ္ေနရပါတယ္။
၂၀၁၁ ႏွစ္ဦးပိုင္းက ထိုင္ဝမ္နိုင္ငံမွာစားသံုးဖို့ အေမရိကန္နိုင္ငံမွ တင္သြင္းလာတဲ့ အမဲသား ၂၂၈ ကီလို ကို က်န္းမာေရးဌာန က ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးၾကည့္ရာ မွာ အသားတိုးေဆး (瘦肉精)အျဖစ္သံုးထားတဲ့ Ractopamine(培林) ၅ ppb( 5 parts per billion ) ပါဝင္ေနေၾကာင္းေတြ့ရတဲ့ အတြက္ ဒီအသားေတြကို ေရာင္းခ်ဖို ့ ခြင့္မျပဳ ခဲ့ပါဘူး။
တခ်ိဳ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ထိခိုက္ေစတဲ့ အတြက္ ၊ သတ္မွတ္ခ်က္ အတိအက် လုပ္ဖို့ အေျခအတင္ျဖစ္ရာမွာ တတ္ကၽြမ္းသူေတြ ေျပာၾကားခ်က္ အရေတာ့ ၆၀ ကီလိုအေလးခ်ိန္ရွိသူ လူတဦးဟာ အသားတိုးေဆး ၁ မွ ၂ ppb ပါတဲ့ အသားကို တေန့မွာ ၃၀ ကီလိုမွ ၆၀ ကီလို ထိ ကာလရွည္စြာ စားသံုးမွသာလွ်င္ ေဘးဥပါဒ္ ျဖစ္ေစနိုင္တယ္ လို ့ ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကာလအတိုင္းအတာ ဘယ္ေလာက္ထိ စားမွလည္းဆိုတာ ေသခ်ာ မတိက် သလို၊ လူတေယာက္က သူ ့ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ တဝက္ေလာက္ရွိတဲ့ အသားေတြကို ဘယ္လိုနည္းနဲ့ စားျဖစ္မလည္း ဆိုတာ ကလည္း မေရ မရာ ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။လွတာခ်ည္းပဲ ေရြးစားမလား၊ ဘယ္လိုအသားမ်ိဳးစားမလည္း၊ ယွဥ္ျပီးမွ ဆံုးျဖတ္နိူင္ပါတယ္။
ေရာင္းမေကာင္းတဲ့ ေစ်းသည္ခမ်ာမွာ ေတာ့..
ဒီေတာ့ အသက္ကို ဥာဏ္ေစာင့္ ဆိုသလို ၊ အဆီမပါ အသားလွလွ မ်ား စားသံုး အျပီး အထက္မွာ ေျပာထားတဲ့ ၊ လကၡဏာမ်ား တမ်ိဳးမ်ိဳး ခံစားလာရပါက၊ အသိနဲ့ယွဥ္ျပီး အခ်ိန္မေႏွာင္းေစပဲ တတ္ကၽြမ္းသူ ဆရာဝန္ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ား နဲ့ ျပသ ကုသမွဳ ခံယူသင့္ပါတယ္ ။ လွတာမက္ေတာ့ ညစာခက္မဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးမွ လြတ္ကင္းေအာင္ သတိနဲ့ ယွဥ္ျပီး ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္နိုင္ၾကပါေစ။
Reference ။ ။
http://tw.nextmedia.com/applenews/article/art_id/33114941/IssueID/20110115
http://en.wikipedia.org/wiki/Ractopamine
http://www.ansc.purdue.edu/swine/porkpage/nutrient/paylean/ractopamine/sld001.htm
http://thestar.com.my/health/story.asp?file=/2006/11/5/health/20061105091851&sec=health
ေရးလိုက္တိုင္း ေအာက္ျပည္ ေအာက္ရြာ အေၾကာင္းေတြကေနကို မတက္နုိင္ေတာ့ဘူးလား လို ့ ေျပာရင္လည္း ခံရပါအံုးမယ္ ။ ဝါသနာသက္သက္ ေၾကာင့္ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူးေလ။သူလည္းေလ ေလာကီသားေပမို ့ ေျပာခ်င္ရွာေပလိမ့္မယ္ လို ့သာ သေဘာထားျပီး ရွဴစားေတာ္မူၾကပါ ။“ ဝမ္းတလံုးေကာင္း ေခါင္းမခဲ ဘူး ”လို ့ ေရွးလူၾကီးမ်ားက ဆိုခဲ့ၾကတယ္ ။ တကယ့္ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ကို အားလံုး သိၾကျပီး ျဖစ္မွာပါ ။ ဝမ္းဗိုက္ေလးက မွန္မွန္ကန္ကန္ နဲ ့ဆိုရင္ ဦးေခါင္းၾကည္လင္စြာ နဲ ့ ေနလို ့ ထိုင္လို့ေကာင္းမွာေပါ့ေလ ။ ဒါေပမဲ ့ ဒီေခါင္းေလး တလံုးေၾကာင့္ ေနရထိုင္ရခက္ တဲ့ အျပင္ ထိုင္မရ ထမရ၊ ေလွ်ာက္မရ ျပဳမရ ကြတတ အျဖစ္နဲ ့ ၾကံဳဘူးၾကသူေတြ အတြက္ ကေတာ့.. ေခါင္းဆိုတဲ ့ ေခါင္းကေလး က ကၽြႏု္ပ္တို ့ရဲ ့ ဦးေခါင္း ကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဖူးလို ့ ပဲ ေျပာၾကေလမလား ။
ေခါင္းကေလးရယ္ ခက္လွတယ္.....ဝမ္းတစ္လံုးမေကာင္းရွာေတာ့ ဒီေခါင္းေလးေတြ ခဲရရွာပါတယ္ ။
ေျပာရမယ္ဆို ဘာေခါင္းလည္း .. လိပ္ေခါင္းပါ ။ ဘိုလို ဆိုရင္ Piles ၊ ဒါမွမဟုတ္ Hemorrhoids လို ့ေခၚၾကတယ္ ။
ဘာလို ့ လိပ္ေခါင္းလို ့ေခၚၾကတာလည္း ။။ လိပ္ေခါင္းလို ျပဴတစ္ ျပဴတစ္ နဲ့ မို ့လို ့။
ပံုသ႑န္ကလည္း နဲနဲ ေတာ့ ဆင္သားပဲေလ ။ လံုးလံုး တင္းတင္းေလး ကိုး။
တိရစာၦန္လိပ္ကေတာ့ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသလည္း မသိပါဘူး ..ကမာၻလိပ္တို ့ စူဠလိပ္ တို ့ေတာ့ ၾကားဖူးနားဝ ရွိပါတယ္။လိပ္ခမ်ာ သူ ့ဟာသူေနတာ ေတာင္ လူေတြအေျပာက မလြတ္ရွာပါဘူး ။ ကိုယ့္ဖက္ကိုယ္ယက္တဲ ့ လိပ္ လို့ေျပာၾကတယ္ ၊ ဘယ္သတၱဝါေတြကမ်ား သူမ်ားဖက္ယက္တတ္ၾက လို့လည္း ။လူ ေတြ က ပိုဆိုးေသး ။ ထားလိုက္ပါေတာ့ ...ခုေျပာမဲ့ လိပ္ကေတာ့ အဓိက ၂ မ်ိဳး ရွိတယ္ေပါ့ ။ဒီပံုေလးမွာၾကည့္နိုင္ပါတယ္ ။
လိပ္ေခါင္း ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသလည္း ။
(၁)= အတြင္းလိပ္ ( Imternal hemorrhoids )
သူ ့မွာ ေရာဂါအတိမ္အနက္ခြဲျခားထားတာ အဆင့္ ၄ ဆင့္ ရွိတယ္ ။
I- သူ ့ဟာသူ အတြင္းမွာ ပုန္းေနတယ္
II -ဝမ္းသြားခ်ိန္မွာ အျပင္ကို ခဏတျဖဳတ္ေခ်ာင္းၾကည့္တယ္ ၊ ျပီးရင္ သူ ့ဟာသူ အထဲ ျပန္ဝင္သြားတယ္ ။
III--ဝမ္းသြားခ်ိန္မွာ အျပင္ကို ခဏတျဖဳတ္ေခ်ာင္းၾကည့္တယ္ ၊ ျပီးရင္ သူ ့ဟာသူ ့ျပန္မဝင္ လို ့ လက္နဲ ့ ထိုးသြင္းေပးရတယ္ ။
IV - ဘယ္လို သြင္းသြင္း ျပန္မဝင္နိုင္ေတာ့ဘူး ၊ Prolapse ျဖစ္ေနျပီေပါ့ ။
(၂) =အျပင္လိပ္ ( External hemorrhoids )
ပံုမွာ ျပထား သလိုမ်ိဳးပါ ။
(၃) =အေရာအေႏွာလိပ္ ( Mixed hemorrhoids ) ဆိုတာက အတြင္းနဲ့ အျပင္ေရာေနတာကို ေခၚတာမ်ိဳးလည္းရွိပါေသးတယ္။
လိပ္ေခါင္းဆိုတာ ဘာလည္း ။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလည္း ။ ?
လိပ္ကေလးေတြ ဘယ္လိုျဖစ္ ။ လိပ္အေမၾကီးေမြးလို ့ျဖစ္ ။
လိပ္ေခါင္းေလးေတြက်ေတာ့ လိပ္ေခါင္းအေမၾကီး ေမြးလို ့ ျဖစ္တာ မဟုတ္ပါ ။ စအို ဝ ( Anus) အတြင္းဖက္ ၊ Rectum ေခၚ မစင္မစြန္ ့မီွ ေခတၱသိုမွီးထားတဲ့ ေနရာ မွာ ရွိေနတဲ ့ ေသြးျပန္ေၾကာမ်ား ထံုးျပီးေဖါင္းပြလာ လို ့ျဖစ္တဲ့ အဖုလံုး Varicose vein ကိုပဲ လိပ္ေခါင္းလို ့ အမည္တပ္လိုက္ၾကတာပါ ။
1 . ( straining during bowel movements ) - အူေတြဟာ အတြင္းမွာရွိတဲ့ ေျခဖ်က္ျပီးသား အစာအဟာရေတြကို ခႏၶာကိုယ္မွာ အသံုးျပဳဖို ့ စုပ္ယူၾကရျပီး အသံုးမလိုတဲ့ အရာေတြကို မစင္အျဖစ္စြန္ ့ထုတ္ဖို ့ အစာလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ေအာက္ဖက္ကို ေျဖးေျဖးခ်င္း လွဳပ္ရွား ပို ့ေဆာင္ေပးရတယ္ ။အဲ့သလို bowel movements ေတြ ရွိေနစဥ္မွာ ဝမ္းဗိုက္ကို အတင္းညွစ္ေလ့ ညွစ္ထရွိရင္ လိပ္ေခါင္း ျဖစ္တတ္တယ္
2. ( Sitting for long periods of time on the toilet ) - အိမ္သာတက္တဲ့ အခ်ိန္ အလြန္အမင္းၾကာျမင့္ရင္ ။ တခ်ိဳ ့ဆို သတင္းစာေလး ဝတၳဳ စာအုပ္ေလး ဖတ္ရင္း၊ ေဆးလိပ္ေလးေသာက္ရင္း ဇိမ္ယူျပီး အိမ္သာတက္ေလ့ရွိတာ ဆိုေတာ့ သတိထားေပါ့ ။
3.( Chronic diarrhea or constipation) -အျမဲတေစ ဝမ္းေလွ်ာေလ့၊ ဒါမွ မဟုတ္ ဝမ္းပိတ္၊ဝမ္းမာ ေလ့ရွိသူမ်ား မွာ လိပ္ေခါင္းျဖစ္လြယ္တယ္ ၊
4. ( Obesity ) - အဝလြန္သူမ်ား ၊ ဝ သူ တိုင္းေတာ့ လိပ္ေခါင္းရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး ။ အဝလြန္သူမ်ားမွာ ကိုယ္လက္ လွဳပ္ရွားမွဳ နည္းျပီး ၊ high fibre diet ေခၚတဲ့ အမွ်င္ဓါတ္ၾကြယ္ဝတဲ့ အစားအစာ စားသံုးမွဳ နည္းပါး မယ္၊ ေရ ေသာက္သံုးမွဳ နည္းပါးမယ္ ဆိုရင္ ပိုျဖစ္တတ္တာပါ ။
5. ( Pregnancy ) - ကိုယ္ဝန္သည္မ်ားမွာ လည္း လိပ္ေခါင္း ျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ သေႏၶသား ၾကီးထြားလာေလ ၊ ေျခေအာက္ပိုင္းမွ ေသြးျပန္ေၾကာေတြကို ပိုဖိတတ္ေလ ဆိုေတာ့ ေျခေထာက္က ေသြးေၾကာေတြေေရာ ၊ စအို ကေသြးေၾကာေတြပါ ထံုးတတ္ေယာင္တတ္ပါတယ္ ။
6. ( Anal intercourse ) - ဒါကေတာ့ စအိုနဲ့ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္း ျပဴသူမ်ား မွာ ပြတ္တိုက္ဒါဏ္ရာ ရျပီးစအိုနံရံ ေသြးေၾကာ ေတြ ေယာင္ယမ္း တတ္လို ့ ျဖစ္တာပါ။
ဘယ္လိုခံစားရမလည္း ။
-မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ အျပင္လိပ္ က နာတတ္တယ္ ။ ယားယံတတ္တယ္။ အျပင္လိပ္ရဲ ့ ေသြးေၾကာထဲမွာ ေသြးခဲ သြားမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ thrombosed hemorrhoid လို့ ေခၚျပီး မခံမရပ္နိုင္ေအာင္ နာက်င္လာတတ္တယ္ ။ ဒီလိုအေျခအေန ဆိုရင္ေတာ့ ေသြးခဲကို ခြဲ ေဖါက္ထုတ္ရမွာ ျဖစ္တယ္ ။
-အတြင္းလိပ္ကေတာ့ သိပ္နာေလ့ မရွိပါဘူး ။ ဒါေပမဲ့ အတြင္းလိပ္ ၾကီးလာရင္ ၊ အေရအတြက္မ်ားလာရင္ ေအာက္ဖက္ ဆင္းလာတတ္ျပီး နယ္ကၽြံလာနိုင္ပါတယ္ Prolapse လို့ ေခၚတယ္ ။အဲ့လိုအခါက်ေတာ့ တစ္ဆို ့ဆို ့နဲ့ ေနရတာ မအီမလည္ ျဖစ္ေနတတ္တယ္ ။ အေရာ အေႏွာ လိပ္လည္း ျဖစ္လာတတ္တယ္ ။
-ေနာက္တခ်က္က ဝမ္းသြားေနစဥ္ နဲ ့ ဝမ္းသြား အျပီးမွာ ေသြးထြက္တတ္တယ္ ။ ေသြးက လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ထြက္တာမ်ိ္ဳးဆိုေတာ့ fresh blood အေရာင္ အနီရဲရဲေပါ့ ။ ( အစာလမ္းေၾကာင္း အေပၚပိုင္း ၊ အစာအိမ္နဲ့ အူသိမ္ဦးပိုင္းမွ ထြက္တဲ့ ေသြးဆိုရင္ေတာ့ ဝမ္းထဲမွာ အမဲေရာင္ ေစးကပ္ကပ္ အေနနဲ ့ ေတြ ့ရမွာ ျဖစ္တယ္ ။tarry stool လို ့ ေခၚပါတယ္ )
ဘယ္လို ရွာ ။
လိပ္ေခါင္းမွန္းသိဖို့ လြယ္ပါတယ္ ။
အျပင္လိပ္ဆိုတာ စအိုဝမွာ ျမင္ရလြယ္ပါတယ္။ ဒီလိုပါ ။ တခါတေလက်ရင္ေတာ့ hematoma ေခၚ ေသြးစု နဲ့ မွားတတ္ပါတယ္ ။
-အတြင္းလိပ္အတြက္ စအိုထဲ လက္ေခ်ာင္းနဲ့ ထိုးျပီး စမ္းလို့ရတယ္(Digital Examination ) ။
-ဒါ့အျပင္ Anoscope, Proctoscope or Sigmoidoscope စသျဖင့္ စအိုဝမွ ျပြန္သြင္းျပီး တီဗြီၾကည့္ စစ္ေဆးလို့ရတယ္ ။
ဘယ္လိုကု ။
လိပ္ကေလး ရဲ ့အေျခအေနေပၚတည္ျပီး ကုနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္ ။
(၁) ေဆး နဲ ့ကု ၊ မခြဲဘူး ။ ဒါးေၾကာက္လို ့ မခြဲခ်င္သူမ်ားလည္းရွိတယ္။ အတြင္းလိပ္ အဆင့္ I,II နဲ ့ အလံုးေသးရင္လည္း ခြဲစရာ မလိုလွေသးပါဘူး။ဒီေတာ့ ေဆးလိမ္းမယ္ ။ ေဆးေသာက္မယ္ေပါ့ ။ လိမ္းေဆး သို ့မဟုတ္၊ စအိုထဲ ထည့္တဲ့ ေဆးေတာင့္ မွာ Preparation H တို ့၊ Proctosedyl တို ့ ဆိုတာ ေတြရွိတယ္ ။ သူတို ့က ေသြးေၾကာထံုး အလံုး ကို အေယာင္က်ျပီးေသးေစတယ္။ hydrocortisone ပါတဲ့ လိမ္းေဆး သံုးေပးရင္ေတာ့ ေယာင္ရမ္းတာ နဲ ့ ယားယံတာ သက္သာေစနိုင္တယ္ ။ Xylocaine အစရွိတဲ့ .. ေနာက္ဖက္မွာ “-caine" ပါတဲ့ ေဆးေတြကေတာ့ နာက်င္တာကို သက္သာေစနိူင္ပါတယ္။
ေနာက္ လိပ္ကေလး နာက်င္ကိုက္ခဲ ေနရင္ေတာ့ အနာအက်င္ေပ်ာက္ေဆး နဲ ့ တြဲ ေသာက္ ေပါ့ ။ တခ်ိဳ ့က်ေတာ့ လိပ္ကေလး စျဖစ္ခါစ နုနု ေလးဆို Hydrotherapy ေခၚတဲ့ ေရေႏြးေႏြးေလးထဲ စိမ္တာ ။ Cold compress ေခၚတဲ့ အေအး အုပ္ေပးတာ ။ အျပင္ လိပ္ကေလး ကို moisturizer.ဒါမွမဟုတ္ witch hazel ပါတဲ့ Topical astringent ဖန္ရည္ ေဆးတာေတြ နဲ့ သက္သာေအာင္ လုပ္ေပး နိုင္ပါတယ္ ။ ေဆးခန္း ေဆးရုံမွာ သြားကုစရာမလိုေသးလို ့ Home Treatment လို ့ေခၚၾကတယ္ ။
(၂) ဒါးနဲ့ ကု ။ ခြဲမယ္စိတ္မယ္ (Hemorrhoidectomy )
-အတြင္းလိပ္ရဲ ့ အဆင့္ ၃ နဲ ့ အထက္ဆို ခြဲစိတ္ဖို ့ လိုေနပါျပီ ။ ( ခြဲပံု ခြဲနည္းေတြေတာ့ မေျပာေတာ့ပါ )
(၃) သားေရကြင္းပစ္မယ္ ။ Rubber band ligation ေပါ့ ။ ဒီပံုေလးအတိုင္းပါပဲ။
သူကေတာ့ ေသနတ္ပံု သ႑န္ ရွိတဲ့ ကရိယာေလးထိပ္မွာ သူ ့အတြက္ သံုးရမဲ့ သားေရကြင္းေသးေသးေလး စြပ္ျပီးေတာ့ အတြင္းလိပ္ ရဲ ့ လည္ပင္းလို ေနရာ ေလးေပၚမွာပစ္စြပ္ေပးလိုက္တာပါ။ ဒီေတာ့ လိပ္ေခါင္းဖုရဲ ့ အရင္းမွာ သားေရကြင္းေလးက တင္းၾကပ္စြာ ပတ္ထားသလိုမ်ိဳး ျဖစ္သြားျပီး ေသြးမေလွ်ာက္ေတာ့ပဲ လိပ္ေခါင္းေလးမွာ ညွိဳး ေျခာက္ကာ ျပဳတ္က်လာတတ္ပါတယ္။
(၄) အေပၚက နည္းေတြ အျပင္ ၊ တခ်ိဳ ့က်ေတာ့ ဒါးနဲ ့ မခြဲစိပ္ပဲ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္နဲ့တို ့ျခင္း ( Hemorrhoidolysis )၊ လိပ္ေခါင္းထဲ ကို ေဆးထိုးျပီး မာခဲ သြားေအာင္လုပ္ျပီး လိပ္ေခါင္း ေၾကြက်ေစျခင္း ( Sclerotherapy ) ၊ အေအးဓါတ္နဲ ့ တို့ျခင္း( Cryosurgery ) စတဲ့ နည္းေတြ နဲ့လည္း ကုသၾကပါေသးတယ္ ။
ဘယ္လို ကာကြယ္ ေနထိ္ုင္မယ္ ။
ဝမ္းမွန္ေအာင္ ေနထိုင္မယ္ ။
-ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ ။
-အမွ်င္ဓါတ္မ်ားတဲ ့ အစာ High fibre diet အသီးအရြက္ ေတြ မ်ားမ်ားစားပါ ။ ဝမ္းမခ်ဳပ္ေစ နဲ ့ လို ့ ဆိုလိုပါတယ္။ဝမ္းမခ်ဳပ္ေအာင္ တေန ့လိုအပ္တဲ့ dietary fibre ပမာဏမွာ ၂၀ မွ ၂၅ ဂရမ္မွ် ျဖစ္ပါတယ္ ။
-အိမ္သာတက္ခ်ိန္မွာ အၾကာၾကီး ဇိမ္ဆြဲ မထိုင္ရ (ေဆးလိပ္ကေလး ဖြာရင္း ။ သီခ်င္းေလး နားေထာင္ရင္း ၊ဝတၳဳ စာအုပ္တအုပ္လံုး၊ သတင္းစာ တေစာင္လံုးဖတ္ရင္း အိမ္သာတက္တတ္သူမ်ား သတိခ်ပ္ရန္ ၊)
-အရက္၊ ကဖင္း နဲ့ အပူအစပ္ အစာေတြ က လိပ္ေခါင္းကို ပိုဆိုးေစတတ္လို ့ လိပ္ေခါင္းသမားမ်ား အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ဖို ့လည္း လိုပါတယ္ ။
- သင့္တင့္ေသာ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွား ေလ့က်င့္ခဏ္းမ်ား လုပ္ေပးပါ ။
ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသနာေတြ...
(၁)-ေသြးအားနည္းမယ္ ။ ေန ့စဥ္ေန ့တိုင္း ၊ဝမ္းသြားတိုင္း စအိုမွ ေသြးယိုဆင္းတာၾကာလာေတာ့လည္း ေသြးအားနည္းလာတာေပါ့ ။ (Chronic Anemia , Iron deficiency Anemia )
(၂)- Strangulated hemorrhoid လို ့ေခၚတဲ့ ၊ ေသြးေၾကာထံုးေလးေတြရွိတဲ့ ေသြးျပန္ ေၾကာ ေတြ ေခါက္လိန္သြား တဲ ့အခါ ေသြးေကာင္းေကာင္း မလွည့္ပတ္ နိုင္ေတာ့ပဲ လိပ္ေခါင္း ပတ္ဝန္းက်င္က အသားစေတြ ပ်က္စီး ေစတယ္ ၊ ဒါကို gangrene လို ့ေခၚ ျပီး အဲ ့ဒီအခ်ိန္ မွာအရမ္းနာတတ္တယ္။
ဆင္တူရိုးမွား ေရာဂါမ်ား ။
လိပ္ေခါင္းနဲ့ ခပ္ဆင္ဆင္ ပဲ စအိုဝ နားမွာ ျဖစ္ေလ့ ျဖစ္ထ ရွိတာေတြ ကေတာ့ ...
စအိုကင္ဆာ( rectal cancer) ၊ စအို ကြဲအက္ (anal fissure ), စအို ျပည္တည္နာ (anal abscess ) ၊ စအို ဝ အျပင္ နဲ့ အတြင္းမွာ ဂလွိဳင္လို လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေနတဲ့ (anal fistula) ဂရင္ဂ်ီနာ လို့ေခၚမယ္ထင္တယ္ ၊ ,ေသြးစုနာ( perianal hematoma ) စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတတ္တဲ့ အတြက္ စအိုတဝိုက္မွာ တခုခု ေနမထိ ထိုင္မသာ ျဖစ္ေနရင္ ေဆးမီးတိုနဲ ့ ၾကိတ္မကုပဲ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေဆးဘက္ဝန္ထမ္းေတြနဲ့ ျပသ ျပီး ကုသမွွဳ ခံယူၾကရင္ အေကာင္းဆံုး ပါပဲ ။
ဒီေနရာ ၁ ။ ၂ ေတြ မွ အခ်က္အလက္မ်ား ရယူ ေရးသားပါတယ္ ။
ေကာင္းသင့္တဲ့ ေခါင္းေလးေကာင္းမြန္စြာ မွန္ကန္စြာ စဥ္းစား ေတြးေခၚ လုပ္ေဆာင္နုိင္ၾကပါေစ ။
မေကာင္းတဲ ့ ေခါင္းကေလးမ်ား ရန္မွလည္း ကင္းကြာျပီး အနာမဲ့စြာ အသက္ရွည္ နုိင္ၾကပါေစ ။
ပ်ိဳပ်ိဳေမတို ့ကို အကာအကြယ္ေပးမဲ ့ သတင္းေကာင္းေလးတခု လက္တို ့ ေျပာမလို ့ ။ woman's talk ေနာ္ ။ အမ်ိဳးသားမ်ား မဖတ္ရ ။ (စပ္စုခ်င္ရင္ေတာ့ ဆက္ဖတ္ေပါ့ေလ ။ လူေတြက မလုပ္နဲ ့လို ့ တားျမစ္ထားမွ ပိုလုပ္ခ်င္ၾကတယ္မို ့လား ။ဒီေတာ့ ဆက္မဖတ္ပါနဲ ့ဆိုလည္း ဖတ္မွာပဲ ။ သိျပီးသား ။ ဖတ္ျပီးရင္ေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္ေပးၾကပါ လို ့ ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္)
ဒီလိုပါ ။ ခုေခတ္ထဲမွာ ကြန္ဒံု ( Condom) ဆို တာ လူတိုင္း ၾကားဘူးနားဝ ရွိေနျပီးသားျဖစ္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္ ။အမ်ိဳးသားေတြ သံုးတဲ ့ ပစၥည္း တခုေပါ့ ။ သူ ့အဓိက တာဝန္ကေတာ့ ဖိုမ ဆက္ဆံရာမွာ သေဋသားမရေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးေပးတဲ ့ အရာတခုပါ။ ေနာက္ျပီး လိင္ဆက္ဆံမွဳေၾကာင့္ ျဖစ္လာနုိင္တဲ ့ ေရာဂါမ်ား ( ဥပမာ - ကိုယ္ခံစြမ္းအားက်ဆင္းမွဳ ေရာဂါ AIDS ျဖစ္ေစတဲ့ HIV ပိုး , လိင္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကာလသားေရာဂါ မ်ား ၊ Sexually Transmitted Disease ,) အစရွိတာေတြ ကို ကာကြယ္ေပးဖို ့လည္း အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ပံုသ႑န္အမ်ိဳးမ်ိဳး ။အေရာင္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အထူအပါး ၊အနံ ့အမ်ိဳးမ်ိဳး တို ့ ရွိပါတယ္။
အခု တီထြင္ထုတ္လုပ္လိုက္တာ ကေတာ့ Anti-Rape Condoms လို့ ေခၚေပမဲ့ အမ်ိဳးသားဆီမွာသံုး ရတာ မဟုတ္ပဲ အမ်ိဳးသမီး မွာ ထဲ့ထားၾကရတာ ပါ ။ Rape-aXe လို ့နာမယ္ေပးထားပါတယ္ ။ သူ ့ကို ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ ေသြးသြင္းစစ္ေဆးတဲ ့ ဓာတ္ခဲြခန္းပညာရွင္ တဦး ျဖစ္သူ Sonette Ehlers လို့ ေခၚတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က တီထြင္လိုက္တာပါ ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေနရာမွာ ၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရလို ့ မၾကာခဏ ေရာက္လာၾကတဲ ့ အမ်ိဳးသမီး ဒုကၡသည္မ်ားကို ေတြ ့ရွိရျပီးတဲ့ေနာက္ ဒီလို အျဖစ္ေတြကို ကာကြယ္ေပးနုိင္ေအာင္ ၾကံစည္ တီထြင္လိုက္တာပါ ။ စစခ်င္းကေတာ့ သူ ့ကို RapeX လို ့ ေခၚျပီး ၂၀၀၆ မွာ Anti-Rape Condoms လို ့ ေျပာင္းလဲ ေခၚဆိုခဲ့ပါတယ္ ။ Rape-aXe ဆိုတာလညိး တူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ပံုမွာ ျပထားတဲ့ အတိုင္း သူ ့ရဲ ့ အတြင္းဖက္ မ်က္ႏွာျပင္မွာ ဆူးေတြ ပါတယ္ ။ အျပင္မ်က္ႏွာျပင္ကေတာ့ ေခ်ာေမြ ့ေနလို ့ အသံုးျပဳတဲ ့ အမ်ိဳးသမီးကို ထိခိုက္ဒါဏ္ရာ မရေစနုိင္ပါဘူး ။ သူ ့ကို ရာသီလာရင္ သံုးတဲ့ tampon လိုပဲ မိန္းမကိုယ္( vagina ) ထဲမွာထဲ့သြင္း သံုးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္လို ့ မုဒိမ္းေကာင္က ကိုယ့္ကို က်ဴးလြန္ဖို႕ ၾကံစည္လာခဲ့ရင္ ထိုလူရဲ ့လိင္တံဟာ ဆူးခၽြန္မ်ားမွာ စိုက္မိျပီး နာက်င္ေစမွာ ျဖစ္တယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ထိုသူကလိင္တံကို ျပန္ခၽြတ္လိုက္ရင္ အဲ့ဒီ ပစၥည္းက လိင္တံႏွင့္အတူ ပါသြားမွာ ဖစ္ျပီး တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ဒီ အမ်ိဳးသမီးအတြက္ ထြက္ေျပးဖို႕ အခြင့္အေရးရမယ္ ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီ ကြန္ဒုန္းကို ဒီအတုိင္း ဖယ္လို ့ မရဘဲ ခဲြစိတ္ျပီးမွသာ ဖယ္ရွားႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းေတြမွေနျပီး ဒီ မုဒိမ္းသမားကို ေစာင့္ဖမ္းႏိုင္မွာလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ အဆိုပါ ကြန္ဒုံးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ဒဏ္ရာကို သက္ေသအျဖစ္နဲ့ တရားရံုးသို႕ တင္သြင္းႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္ ။
အဲ့ဒီေတာ့ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ အရပ္ေဒသမွာ အခ်ိန္မေတာ္ သြားလာ လွဳပ္ရွား လုပ္ကိုင္ေနၾကရသူ ပ်ိဳပ်ိဳေမတို ့အတြက္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ဘို ့ နည္းလမ္းတခု ရွိျပီ ျဖစ္တဲ ့ အေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးလိုက္ပါတယ္ ။
( ဒါေပမဲ ့ ဒီပစၥည္းကို ထဲ့သြင္းေနတံုး၊ အခန္ ့မသင့္ခဲ့ရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ျပီး စူးမိရွမိ မလား ဆိုတာေတာ့ မေျပာတတ္ဖူး ။ သူ ့ကို အသြင္း အထုတ္လုပ္ဖို ့ အတြက္ applicator တခု အသံုးျပဳရမွာျဖစ္ျပီး အဆိုပါ ကြန္ဒံုး ရဲ့ ကုန္က် စရိတ္က ၅၀ မွ ၆၀ ဆင့္ ေလာက္ပဲ ရွိတယ္လို ့ ခန္ ့မွန္းပါတယ္။ေရာင္းေစ်းေတာ့ မသိပါ ။ ) ၾကြက္ေထာင္ေခ်ာက္ ေထာင္ရင္း ကိုယ့္လက္ကိုယ္ျပန္ညွပ္ ခံရ ဘူးသူ ေတြ ရွိၾက မွာပါ ၊အလားတူစြာပဲ ျဖစ္နိူင္ မျဖစ္နိုင္ ဆိုတာ စဥ္းစား မိလို ့ အသံုးျပဳလိုသူမ်ား ဆက္ျပီး ေလ့လာဖို ့ ...အေမးအေျဖလုပ္ထားၾကတာေတြ ေတာ့ ရွိပါတယ္ ။သူတို့ ျပန္လည္ ေျဖဆိုခ်က္အရ ကေတာ့ အသံုးျပဳသူ အမ်ိဳးသမီးကို ထိခိုက္ဒါဏ္ရာ မရေစ နိုင္ဘူး လို ့ သိရပါတယ္
အေၾကာင္းအရာ မ်ားကို ဒီေနရာ ၁ ။ ၂ ေတြ မွ ရယူပါတယ္ ။
အေသးစိတ္ မိတ္ဆက္ျခင္း နဲ့ သရုပ္ျပပံုၾကည့္လိုသူမ်ား ဒီေနရာ သို ့ သြားျပီးဆက္လက္ရွဳစားေလ့လာနိုင္ပါတယ္ ။
ပ်ိဳပ်ိဳ အိုအို အားလံုးေသာ အမ်ိ္ဳးသမီးမ်ား က်ားဆိုး အႏၱရာယ္မွ ကင္းေဝး နိုင္ၾကပါေစ ။
“လွတာမက္ေတာ့ ညစာခက္တယ္”လို ့ ဆိုၾကေပမဲ့ ၊ ညစာ ခက္တာ မခက္တာ အေရးမၾကီးဘူး လွဖို့သာ အဓိက လို့ ့ယူဆေနၾကသူေတြ တစထက္တစ မ်ားျပားလာေနၾကပါျပီ ။ပ်ိဳပ်ိဳ အိုအို က်ားက်ား မမ လွခ်င္ပခ်င္ၾကတယ္ ။တခ်ိဳ ့ ့တေလက်ေတာ့ ေရွးကုသိုလ္ကံ အက်ိဳးေပးေကာင္းေတာ့ ပပဝတီ မဒၵီသမၺဴလ လို ့ေတာင္ တင္စားရေတာ့မလို သဘာဝ ေအာ္ရီဂ်င္နယ္ လွတပတ ေလးေတြမို ့ ရုပ္ရည္ေလး အရင္းျပဳကာ၊ အသံေလး အသံုးခ်ကာ နဲ့ နာမည္ေက်ာ္ၾကား လူၾကိဳက္မ်ား ၾကရေပသေပါ့ ။ ကံအက်ိဳးေပး ခ်ိဳ ့တဲ့သူမ်ားၾကေတာ့ မလွ မပ နဲ့ ေပမဲ့ အားငယ္ေနစရာေတာ့ မလိုလွေပဘူး ။ ေခတ္ကာလၾကီးက တိုးတက္ လာေတာ့ ပလပ္စတစ္ ဆာဂ်ရီ ၊ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ျပီး လွတ ပတ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ယူ လို့ ့ရေနၾကပါျပီ ။ပိုက္ဆံသာရွိ ၊ လူတကိုယ္လံုး လိုသလို ျပဳျပင္လို ့ရေနပါျပီ ။ ခုေခတ္စားေနတဲ့ ကိုရီးယား မင္းသမီးေခ်ာေလးမ်ားမွာ မ်က္လံုး၊ မ်က္ခုန္း၊ နွာေခါင္း ၊ ပါးစပ္ ၊တမ်က္ႏွာလံုးနီးပါး ေအာ္ရီဂ်င္နယ္ အလွဆိုတာ မရွိသေလာက္လို ့ဆိုရေအာင္ တမ်ိဳးမဟုတ္ တမ်ိဳးက ျပဳျပင္ျပီးသားေတြ ျဖစ္ေနၾကပါျပီ ။ ဒါတင္မက ရင္တို ့ တင္တို ့ မွာလည္း အခုေတြ အခံေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ့ ပုရိႆ တို ့ ဘဝင္ဖို ရင္ခုန္ ရေလေအာင္ လွည့္စားလို ့ရေနၾကေတာ့ ဒီေခတ္ၾကီးမွာ လူျဖစ္ရတာလည္း ခပ္ေကာင္းေကာင္းပါပဲ ။
မိဘေပးထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္အတိုင္း မႏွစ္သိမ့္နုိင္ၾကသူေတြ ၊ရတာမလို ၊ လိုတာမရ ၾကသူေတြ ထဲ ၊ အထူးသျဖင့္ ရင္သားၾကီးခ်င္သူ မိန္းမသားမ်ားဟာ ရင္သားအလွ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ ခုခံၾကပါတယ္ ။(ခုခံတယ္ ဆိုတာ ရင္သားၾကီးေအာင္ Silicone gel တို ့ ၊ အငန္ရည္(saline liquid) တို့ ျဖည့္သြင္းထားတဲ့ ရင္သားပံုသ႑န္ အိတ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ကို ရင္သား ေနရာမွာ ခုျပီး ခံျပီး ခြဲစိတ္ ျခင္း (augmentation mammoplasty ) ေပါ့ ။ အျမင္အရ ပိုလွလာတယ္ ထင္ရေပမဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ လည္းရွိတတ္ပါတယ္ ၊ အဲ့ဒီ အိတ္က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေပါက္ျပဲ သြားနုိင္တယ္။အဲ့ဒီလိုေပါက္ျပဲသြားတဲ့အခါ silicone gel နဲ့အတူတြဲသံုးရတဲ့ အနည္းငယ္မွ်ေသာ Platinum ဟာ ရင္သား တစ္သွ်ဴးထဲ စိမ့္ဝင္ျပီး အဆိပ္ျဖစ္ေစတတ္တယ္ ။ တခ်ိဳ ့တေလလည္း အလာဂ်ီ ၊ တခ်ိဳ ့လည္း ကာလၾကာရင္ ပံုသ႑န္ေျပာင္းတာတိ္ု ့ ၊ ေနရာေရြ ့သြားတာတို ့၊ ေယာင္ရမ္းတာတို ့ ၊အနာျဖစ္တာတို့ ျဖစ္လာတတ္တယ္ ။ဒါကေတာ့ ရင္ေခါင္းဓါတ္မွန္ပါ ။ အျဖဴဝိုင္း အရိပ္၂ ခုက ခုခံျပဳျပင္ထားတဲ့ ရင္သားေနရာပါ ။ ရုိးရုိးပံုမွန္ဆို ဒီလို ဝိုင္းစက္စက္ အရိပ္ကို အျပည့္ ေတြ ့ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။
Augmentation mammoplasty ကို လုပ္ရျခင္းအေၾကာင္းတခ်ိဳ့က ရင္သားကင္ဆာေၾကာင့္ ရင္သားတခုလံုး ခြဲစိတ္ျဖတ္ေတာက္လိုက္ရသူ မိန္းမသားမ်ားအတြက္ အလွအပ အေနနဲ့ ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးလိုတဲ ့ အေနနဲ့ အစားထိုး ကုသေပးျခင္း တမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၊ဒီလို ခြဲစိပ္ထားသူမ်ား အကယ္၍ ကေလးေမြးလို ့ မိခင္နုိ ့ခ်ိဳ တိုက္ေကၽြးမယ္ဆိုရင္ နို ့့ထြက္ေစတဲ့ ဂလင္း အၾကိတ္ တစ္သွ်ဴးေတြကို ဒီရင္သားအတုက ဖိထားတဲ ့အတြက္ နုိ ့သိပ္မထြက္နိုင္တဲ့ ့အခက္အခဲမ်ိဳူးေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္ ။
လွခ်င္ရက္ စက္စက္ယို ၊ ေပါ့ေစခ်င္လို ့ေၾကာင္ရုပ္ထိုး ေဆးအတြက္ နဲ ့ေလး ဆိုသလို ျပဳျပင္ရင္းနဲ ့ အခန့္ ့မသင့္ျဖစ္သြားတဲ့ အခါမ်ားမေတာ့ ေျပာၾကတာက “ ျပင္လြန္းေတာ့ဖင္ခၽြန္းသတဲ့ ”။ ဘယ္လို ခၽြန္းသလည္းဆိုတာ သိလိုရင္ ဆက္လက္ျပီး ရွဳစားေတာ္မူၾကပါ။သမင္မ်က္လံုး ။ၾကာညိဳႏွဳတ္ခမ္း နဲ ့ ရုန္းကန္လွဳပ္ရွား ႏွစ္လံုးသား ။
ဒီပံုေလးၾကည့္ရတာ ဆပ္ကပ္ထဲက လူပ်က္ clown ေလးရဲ ့ ႏွဳတ္ခမ္းလို ခ်စ္စဖြယ္ေလးနဲ့ေပါ့ ။
ႏွဳတ္ခမ္းလည္းႏွဳတ္ခမ္းေပမို ့၊ ရင္သားလည္းရင္သားေပမို ့ ..ထူထူထဲထဲ မို ့မို ့ေမာက္ေမာက္ေလးတိုင္းလည္း လွမယ္ ထင္ေနၾကပါသလား ။သူ ့အခ်ိဳးအဆနဲ့သူမွ ၾကည့္ရတာ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္
လူတေယာက္တည္းပါ လို့ေျပာရင္ ယံုနိုင္ပါ့မလား ။ ပိုျပီးလွေအာင္လို ့ ျပင္လိုက္မိပါတယ္ ။ခုေတာ့ ..ဘယ္ပံုက မျပဳျပင္မီ နဲ ့ ဘယ္ပံုက ျပဳျပင္ျပီးလည္း ဆိုတာ ေနရာေျပာင္းျပန္ထားၾကည့္ရင္ေတာ့ အိုေကပါတယ္။
မခြဲစိတ္မီ နဲ့ ခြဲစိတ္အျပီး ဘယ္ပံုက ပိုလွပါလိမ့္..
သူ ့ကိုေတာ့ ဂီတ ဝါသနာအိုးမ်ား သိၾကမွာပါ ။တေန ့တျခား အလွတိုးလာတယ္ ဆိုတာ..(၉ ႏွစ္တာ ကြာျခားသြားေတာ့လည္း ေရာ့ရဲရဲျဖစ္တာ မဆန္းလွေပဘူး ။)၂၀၀၆ မွာ အေတာင့္ဆံုး အခ်ိန္ထင္ပါတယ္
ဗူးသီးနုနု မခူးရဆိုလို ့ မနဲၾကိဳးစားလိုက္ရတာ ..ကဲ ခုေတာ့ ဗူးေလးရာ ဖရုံဆင့္ ။ သူတို့ ေရွ ့ေရး ရင္ေလးမိပါေသးတယ္ ။
မာရီလင္ မြန္ရုိးသာ ေတြ ့ရင္ ဘယ္လိုေနမလည္း လို ့ ။
သူ ့အေဖၚခမ်ာ အစားအေသာက္ ပ်က္မစိုးလို ့ ေစ့ေစ့ မၾကည့္ရဲရွာဘူး ထင္ပါ့ ။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ ႏွစ္ၾကာျပီ ဆိုေတာ့လည္း ဒီေလာက္ထိန္းနို္င္တာ မဆိုးလွပါဘူး ။
သူလည္းေလ ေလာကီသားေပမို ့ လွခ်င္ရွာ ေပလိမ့္မယ္ ။ေယာက်ာၤးမွာလည္း အသည္းနဲ့ပါ ။ညွိဳ ့မ်က္လံုးမွ မခို ့တရို ့မ်က္လံုးတစံု အျဖစ္သို ့ ။
ဒီေတာ့ ဒီေတာ့ အလွပိုလိုသူ ပ်ိဳပ်ိဳ အိုအို၊ က်ားက်ား မမ မ်ား အတြက္ ၊ ေခတ္စားေနတဲ ့ ပလပ္စတစ္ ဆာဂ်ရီ ဆိုတာ ၾကီး ကို မလုပ္မွီ ၊ ေတာ္၏ မေတာ္၏ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ေတာ္ မူနုိင္ၾကပါရန္ ေဝမွ်လိုက္ပါတယ္ ။
ဒီပံုေတြကို ဒီေနရာမွ ရယူထားပါတယ္
ေရွးအခါက အလွဘြဲ ့ ပတ္ပ်ိဳး ေရးသားၾကသူမ်ားက ဥမၼာဒႏ ၱီ တို ့ ၊ ပပဝတီ တို ့နဲ့တင္စားျပီး ဖြဲ့ ဆိုခဲ့ၾက တယ္ ။ ခုေခတ္ အခါက်ေတာ့ အလွေဒဝီေတြ မ်ားမွမ်ား ။ ေဟာလိဝုဒ္ မင္းသမီးၾကီးေတြ ထဲမွာလဲ ညွိဳ ့အား ေကာင္းတဲ့ မာရီလင္ မြန္ရုိးတို ့ ၊ ဘရစ္ဂ်စ္ ဘားေဒါ့ တို ့ ။ ေဒၚလီပါတန္ တို ့ ဆိုရင္ sexy ျဖစ္တယ္ ဆိုျပီး လြန္ေလျပီးေသာ အႏွစ္ မ်ားစြာက ေခတ္စား ခဲ့တာပ ။ ဒီဘက္ေခတ္ေရာက္ေတာ့ အင္ဂ်လီနာ ဂ်ိဳလီ တို ့၊ပဲရစ္ဟီလ္တန္ တို ့ဆိုလည္း ပုရိႆ တို ့ အသည္းစြဲ ေပါ့ ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူတို ့ရဲ ့ ခ်စ္စဖြယ္ မ်က္ႏွာ နဲ့ မ်က္ဝန္း စြဲညိွဳ ့အားေတြေၾကာင့္ ျဖစ္သလို ဖြံ ့ျဖိဳး ထြားၾကိဳင္းတဲ့ ရင္သား မ်ားေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ မရွိပါဘုူး ။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ ့ အလွအပဟာ ရင္သားေပၚမွာလည္း အမ်ားၾကီး အမွီျပဳေနပါေသးတယ္ လို ့ဆိုရပါမယ္။ ဒီလို လွပတဲ့ ရင္သားမွာ မလွမပ ကင္ဆာေရာဂါၾကီး တြယ္ကပ္လာတဲ့ အခါမွာေတာ့ အသက္ကိုေတာင္ ဒုကၡေပးတတ္ၾကတယ္ ဆိုတာ အားလံုးသိထားၾကျပီးသားပါ ။
ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသမွဳထက္ ထိေရာက္သည္ ဆိုတဲ့ စကား ရွိေပမဲ့ ဒီရင္သားကင္ဆာ ကို မျဖစ္ေအာင္ ဆိုျပီး ကာကြယ္လို ့ေတာ့ မရေသးပါဘူး ။ ဒါေပမဲ ့ ေစာေစာစီးစီး ေရာဂါ ရွိမွန္း သိနုိင္ရင္ ျဖင့္ ကုသဖို ့ရာ အခ်ိန္မွီႏုိင္ေသးျပီး အသက္ရွည္ ေနနုိင္ဖို ့ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွိပါတယ္ ။ ဒီေတာ့ ဒီေရာဂါ ဟာ ဘယ္လိုလူေတြမွာ ပိုျပီးျဖစ္တတ္သလည္း၊ ေရာဂါ ျဖစ္မွန္း ေစာေစာသိရေအာင္ ဘယ္လို လုပ္နိုင္ပါသလည္း ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို အမ်ိဳးသမီးတိုင္းေရာ ၊ သူ ့ကို ခ်စ္ခင္ၾကတဲ့ အမ်ိဳးသားတိုင္းေရာ သိထားသင့္ပါတယ္ ။ ( ရင္သားကင္ဆာ ရဲ ့ ျဖစ္ပြားမွဳ ။ ေရာဂါ အေျခအေန ၊ ကုသမွဳ ေတြ ကိုေတာ့ ဒီပို့စ္မွာ မတင္ျပေတာ့ပါဘူး။ )
ရင္သားကင္ဆာ နွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားထဲမွာ -
Obesity( ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားသူ ဝ ၊သူမ်ား ) ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ၊ အရက္ေသာက္သူ မ်ားမွာ ပိုုျဖစ္တတ္တယ္လို့ သုေတသန ျပဳလုပ္ေတြ ့ရွိထားပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္အလက္ ရွိသူ အမ်ိဳးသမီးတိုင္း ပိုမို သတိထားျပီ စမ္းသပ္သင့္ပါတယ္ ။
ဒီနည္းလမ္းေလးက ဘာမွ မခက္ ပါဘူး ။ကိုယ္တိုင္ စစ္ေဆးျခင္း (self-examination ) ၊ဒါမွ မဟုတ္ အတူေနသူတဦးမွ စမ္းသပ္ေပးျခင္းမ်ိဳး လုပ္ နုိင္ပါတယ္။ တလမွာ တၾကိမ္မွ် ၊ ရာသီလာျပီး အခ်ိန္မွာ စမ္းသပ္ၾကည့္နုိင္ပါတယ္။
(၁) ပံုတြင္ျပထားသလို မွန္ေရွ ့မွာ ပုခံုးနွစ္ဖက္ အျမင့္ညီေအာင္ထားရပ္ျပီး၊ခါးႏွစ္ဖက္ကိုေထာက္ကာ ရင္သားႏွစ္ဖက္၏ အရြယ္အစား ၊ပံုသ႑န္ ၊ အရြယ္အစား၊ အေရာင္ စသည္တို ့ကို စစ္ေဆး ၾကည့္ရန္။
အေရျပားေပၚမွာ လိမ္ေမာ္ခြံလို မာတင္းျပီး အေပါက္ငယ္မ်ား ေတြ ့ပါက ဆရာဝန္နွင့္ ျပသပါ။
(၂) လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေျမွာက္၍ အထက္ပါအတိုင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ ။နုိ့သီးေခါင္း အတြင္းသို ့ ခ်ိဳင့္ဝင္ေနရင္ ။ညွစ္ၾကည့္တဲ့ အခါ နုိ့ကဲ့သို့ အျဖဴေရာင္ အရည္ၾကည္ ၊ဒါမွ မဟုတ္ ေသြးေရာင္အရည္ၾကည္ ထြက္လာပါက ဆရာဝန္နဲ့ အျမန္ဆံုး ျပသပါ။
(၃) ပံုပါအတိုင္း လဲေလွ်ာင္း၍ စမ္းသပ္ပါ ။ အထက္ေအာက္၊ အတြင္း အျပင္ ၄ ကြက္ခြဲ၍ လက္ေခ်ာင္းမ်ားနဲ့ ပတ္ခ်ာလည္ ဖိ၍စမ္းပါ ။ လက္ေခ်ာင္းေတြကို အတန္းလိုက္ေျဖာင့္ေအာင္ထား့ျပီး ေအာက္မွာရွိတဲ့ နံရုိးမ်ား အေပၚသို့ ေျဖးညွင္းစြာ ဖိေပးပါ ။ ညွစ္ျပီးစမ္းဖို ့မလိုပါ ။
ေရခ်ိဳးေနစဥ္မွာ လည္း ဒီလို အလြယ္တကူ စမ္းသပ္နုိင္ပါတယ္ ။
ဒီေနရာမွ ရတဲ့ ပံုမ်ား ႏွင့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားပါ ။
ဒီေအာက္မွာတင္ျပထားတဲ ့ဗီဒီယိုေလးနဲ့တြဲဖက္ၾကည့္ရွဳျပီး စမ္းသပ္ရင္ ပိုျပီး ျမန္ဆန္တိက်ပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မိမိဖာသာစမ္းသပ္ရင္း အလံုး အဖု အၾကိတ္ မ်ားကို စမ္းသပ္မိပါက တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ဆရာဝန္ဆီ အခ်ိန္ မဆြဲပဲ သြားျပျပီး ေနာက္တဆင့္ စမ္းသပ္အေျဖရွာျခင္း( CT scan, mammogram ,biopsy စသျဖင့္ ) မ်ားကို လုပ္ၾကဖို ့ လိုပါတယ္ ။ ရင္သားကင္ဆာမွာလည္း ေစာစီးစြာေတြ ့ရွိျပီး မွန္ကန္တဲ့ ကုသမွဳခံယူပါက ေပ်ာက္ကင္းနုိင္တဲ့ ေရာဂါတခု ျဖစ္ေနပါျပီ ။
ရင္သားကင္ဆာ နဲ့ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာလို ျပည့္ျပည့္စံုစံုေလးေရးထားတဲ့ e-book ေလးကို ဒီေနရာ မွ ကူးယူျပီး မွ်ေဝလိုက္ပါတယ္။
Yin Thar Kin Sar
ဒီေအာက္က ဗီဒီယို ကေတာ့ မိမိအိမ္မွာပဲ breast light လို့ ေခၚတဲ ့ ကရိယာငယ္ေလးနဲ့
မိမိဘာသာ ဦးစြာ စမ္းသပ္နုိင္တဲ့ အေၾကာင္းပါ ။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို ကရိယာမ်ိဳးက တန္ဘိုးၾကီး တာမို ့ လူတိုင္း အသံုးျပဳဘို ့ မလြယ္လွေသးပါဘူး ။
ဘယ္လို နည္းနဲ ့ပဲ စမ္းသပ္ျပီး ေတြ ့ရ ေတြ ့ရ၊ အလံုး အၾကိတ္ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ အရိပ္မ်ား ေတြ ့ရင္ေတာ့ ကၽြမ္းက်င္သူ
ဆရာဝန္ထံ အခ်ိန္မဆြဲပဲ ျပသဖို ့လိုေၾကာင္း ထပ္မံ အသိေပးလိုပါတယ္။
ရင္သားကင္ဆာအား ေစာစီးစြာ ရွာေဖြအေျဖထုတ္ ကုသျခင္း ျဖင့္ အသက္ရွည္ရာ အနာကင္းေၾကာင္း
ျဖစ္ၾကပါေစ။
ကင္ဆာေရာဂါ လို့ဆိုလိုက္တာနဲ ့ၾကားလိုက္ရတဲ ့လူတိုင္း ထိတ္လန္ ့သြားတတ္ၾကတယ္ ။ ဒီေရာဂါ နာမယ္ အတပ္ခံလိုက္ရတဲ့ လူနာ နဲ ့သူ ့ရဲ ့ နီးစပ္ရာ အရင္းႏွီးဆံုး သူမ်ား အားလံုး လိုလို စိတ္မေကာင္းျခင္းၾကီးစြာ ျဖစ္ၾကရတယ္ ။ ကာယကံရွင္ လူနာ အဖို ့မွာ ေတာ့ ဆိုဘြယ္မရွိေတာ့ပါဘူး ။ သိသိ ခ်င္း စိတ္မထိန္း နုိင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ရသူမ်ား ထုနဲ့ေဒးပါဘဲ ။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ စိတ္ဓါတ္ ဘယ္ေလာက္ခိုင္မာတယ္ ေျပာေျပာ ရုတ္တရက္အခ်ိန္ အခိုက္အတန္ ့ေလးမွာ စိုးရြံ ့သြားမိမွာပါ ။ ျပီးေတာ့မွသာ စိတ္ထိန္းနုိင္သူေတြ အဖို ့ စိတ္ေအးေအးထားျပီး ဒီေရာဂါကို ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ဖို ့၊ ေရွ ့ဆက္ ျပီး က်န္ေနတဲ့ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ေလးေတြ ကို ျပင္ဆင္သင့္တာေတြ ၾကိဳတင္စီစဥ္ထားခဲ ့နုိင္မွာပါ ။ ဒီကင္ဆာေရာဂါဆိုတာ တကယ္ဆိုေတာ့လည္း ကုသရ မလြယ္ကူတဲ့ ေၾကာက္စရာ ေရာဂါတမ်ိဳးေပါ့။ ဘာလို့လည္းဆိုေတာ့ သူ ့ကို ေနာက္က်မွ သိၾကတာေတြ မ်ားလို့ ။ေရာဂါ နာမယ္တပ္ အေျဖထြက္လာၾကတဲ့ အခ်ိန္ဆိုရင္ ေရာဂါ ကၽြမ္းေနၾကတာ မ်ားပါတယ္ ။ေစာေစာစီးစီး သိနုိင္ၾကရင္ေတာ့ တခ်ိဳ ့ကင္ဆာေရာဂါမ်ားဟာ လံုးဝ ေပ်ာက္ကင္း နုိင္ၾကပါတယ္။ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ ပို၍ေကာင္းပါသည္ လို ့ ဆိုၾကတယ္ မဟုတ္လား ။
ဒီေတာ့လည္း ေရာဂါတခု ကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္နုိင္ဖို ့အတြက္ ဘယ္ေရာဂါ ဟာ ဘယ္လိုလူေတြမွာ အျဖစ္မ်ား တတ္ၾကသလည္း၊ဘယ္လို နဲ ့ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တတ္တာလည္း၊ ဘယ္အရြယ္ မ်ိဳးမွာ အျဖစ္မ်ားတတ္ၾကသလည္း ၊ ဘယ္လို ကာကြယ္နုိင္ သလည္းဆိုတာေတြ သိရင္ နဲနဲ ပါးပါးေတာ့ အေထာက္အကူ ျပဳနိူင္မယ္ လို ့ထင္ပါတယ္ ။
အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ကင္ဆာ ၂ မ်ိဳး မွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာနဲ ့ ရင္သားကင္ဆာ တို့ပါ။ အခု သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ နဲ ့ပတ္သက္ျပီး အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေလး ေျပာခ်င္ပါတယ္ ။
International Federation of Gynecology and Obstetrics (FIGO)မွ TNM( Tumor , LymphNode , Metastasis ) နည္းနဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေရာဂါ အဆင့္ မ်ား အေသးစိတ္ ကို ဒီေနရာေလး မွာ ဖတ္ရွဳနုိင္ပါတယ္ ။ အၾကမ္းအားျဖင့္ Cervical intraepithelial neoplasia (CIN) အဆင့္ ကို TNM Grade 0 ,I A/B, IIA/B, III A/B ,IV A/Bဆိုျပီး ခြဲျခားထားပါတယ္
ေရာဂါ လကၡဏာ မ်ား မွာေတာ့ စစခ်င္းဆို ဘာမွ လကၡဏာ ျပေလ့မရွိပါ ။
ေနာက္အတန္ငယ္ၾကီးထြားလာမွ ပံုမမွန္ ရာသီ ေသြးဆင္းျခင္း၊ မီးယပ္ေသြးဆံုးျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေသြးထပ္ဆင္းျခင္း (Post Menopausal Bleeding)။ အနံ ့အသက္မေကာင္းတဲ့အေညာင္းဆင္းျခင္း ။ ခါးနာျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း ၊နဲ ့ တျခားကင္ဆာေတြလို ပိန္ခ်ံဳး ။ ခ်ိနဲ့၊ အစားအေသာက္ပ်က္ ။ေသြးအားနဲျပီ ေမာျခင္း ။ ေျခေထာက္ေဖါေယာင္ ၊ အရုိး နာက်င္ကိုက္ခဲ ။စတာေတြ ရွိလာတတ္ပါတယ္
ဒါေၾကာင့္ေစာေစာစီးစီးသိဖို ့ရာကို သားအိမ္ေခါင္းဝမွ အေျမွးပါးအနဲငယ္ကို ယူျပီး H&E stain ေဆးတမ်ိဳးနဲ ့အေရာင္တင္ကာ အဏုၾကည့္ မွန္ဘီလူးေအာက္မွာ စစ္ေဆးၾကည့္လို ့ရပါတယ္။ ဒါကို Papanicolaou test, or Pap smear for cervical cancer screening လို ့ေခၚပါတယ္ ။ Conization လို ့ေခၚတဲ့ ကေတာ့ပံု အသားစအနည္းငယ္ျဖတ္ယူျပီး biopsy စစ္ေဆးၾကည့္လို့ လဲရပါတယ္ ။အဲဒါ က ပံုမမွန္သံသယျဖစ္စရာ ေနရာေလးမွာ cold knife သံုးျပီး loop excision အေနနဲ ့ ျဖတ္ယူတာျဖစ္လို ့ ကုသမွဳ အေနနဲ့ေျပာလို့လည္း ရပါတယ္
ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းမ်ား အထဲမွာ ..
၉၉% ေသာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာဟာ Human Papilloma Virus (HPV) လို့ ေခၚတဲ ့ ဗိုင္းရပ္ပိုးတမ်ိဳးေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ ။သူဟာ အမ်ိ္ဳးသမီးေတြ အတြက္ သားအိမ္ေခါင္း အျပင္ ဆက္စပ္ေနတဲ ့ လိင္အဂၤါလမ္းေၾကာင္း ၊ စအို နဲ ့ ခံတြင္း ေတြမွာပါ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတတ္တယ္။အမ်ိဳးသားေတြမွာလည္း လိင္တံ နဲ ့ စအိုတို ့မွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစနူိင္ပါတယ္။ ဒီပိုးဟာ လိင္အဂၤါ ေတြ နဲ့စအို မွာ ၾကြက္နုိ ့ ပံုသ႑န္(Ano-genital warts )၊ ပါးစပ္မွာ oral papilloma ေခၚတဲ ့ အနာေပါက္ျခင္း ေတြလည္း ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္ ။
ဒီဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးရဲ ့ ဖြဲ ့စည္းပံု ။ အသက္အရြယ္အလိုက္ ၊ နိူင္ငံအလိုက္ ျဖစ္ပြားနွဳန္း စတဲ့ ဂရပ္ ပံု အေသးစိတ္ေတြ ကိုေတာ့ ဒီမွာ မေရးျပေတာ့ပါဘူး ။ စိတ္ဝင္စားလို့ သိခ်င္ရင္ ဒီေနရာ မွာ ဆက္ဖတ္လို့ရပါတယ္ ။
အဲဒီ HPV ပိုး မွာ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ရွိတဲ ့အထဲမွာ ၁၅ မ်ိဳးခန္ ့က ကင္ဆာ ျဖစ္ေစတတ္ျပီး ၊ HPV 16 & 18 တို ့ဟာ သားအိမ္ေခါင္း ကင္ဆာရဲ ့ ၇၀ % ရဲ့ အဓိက တရားခံျဖစ္ပါတယ္။ ခုဆိုရင္ အဲဒီ HPV ပိုးကို ေသေစနုိင္တဲ ့ ကာကြယ္ေဆးတမ်ိဳး ေပၚေပါက္လာပါျပီ ။ Cervarix နဲ ့ Gardasil ဆို ျပီး ေဆး ၂ မ်ိဳး ထြက္ရွိ ေနပါျပီ။