ခႏၶာကိုယ္မွာေရာဂါျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာ အစိတ္အပိုင္းနဲ ့ေရာဂါလကၡဏာမ်ား။
Swine Flu H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးရဲ့ ့ ေမာ္လီက်ဴးဖြဲ ့စည္းတည္ေဆာက္ပံု ။
ေဟာ ... ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲမွာ ေရာဂါေတြ ပိုးေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းလဲ ျပီး လူေတြကို ဒုကၡ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးေနၾကျပန္ုျပီေနာ္ ... ဝက္တုပ္ေကြးတဲ့ ဗ်ိဳ ့။
ဗမာျပည္က တခ်ိဳ ့လူေတြ ကေတာ့ ဝက္သားေစ်းက်မဲ ့အေရး ေတြးေမွ်ာ္ျပီး ေပ်ာ္ရင္ေတာင္ ေပ်ာ္ေနၾက အံုးမယ္ထင္ပါရဲ ့ ။ ဘာေၾကာက္စရာမွမရွိတာေနာ္ ။ အဲဒီ ဝက္ကို ဆူေအာင္ က်က္ေအာင္ ခ်က္ရင္ ဒီဝက္သားမွ ေနျပီး ေရာဂါ ကူးစက္နုိင္မွာမွ မဟုတ္တာၾကီးကို။ မီးအပူခ်ိန္ ၈0 ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္မွာ နာရီဝက္ ဆူေအာင္ခ်က္ရင္ ဒီ ဝက္ထဲ က ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးလဲ မရွင္ေနနိုင္ပါဘူးေလ ။
ဒါေပမဲ ့ ဒီအေကာင္ေတြက ေန လူေတြကို တျခားနည္းေတြနဲ ့ကူးစက္ ျပီး ေနာက္ လူ မွ လူ အခ်င္းခ်င္း ေရာဂါ ပ်ံ ့ေစေတာ့ မွ ၊ လူေတြ ေသၾကမွ ဘဲ အားလံုးေၾကာက္ကုန္ၾကတာေပါ့ ။
ခုတေလာ အေရးေပၚသတင္းေတြ အျပိဳင္ထုတ္လႊင့္ေနၾကတာ ။ အမိ ျမန္မာျပည္ၾကီးကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း မသိသလို ။ မဆိုင္သလို ေန ၾကမွာ ျမင္ေယာင္ေနမိပါတယ္ ။
၀က္တုပ္ေကြးကူးစက္မႈ သတိေပးအဆင့္ WHO တုိးျမႇင့္
28 April 2009
အေသအေပ်ာက္မ်ားလွတဲ့ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈကို WHO ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ကမၻာနဲ႔ခ်ီ ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏုိင္ေျခရွိတဲ့အဆင့္ကို သတ္မွတ္လိုက္ျခင္းက လူစုလူေ၀းအဆင့္နဲ႔ လူလူခ်င္း ကူးစက္ႏုိင္တဲ့အဆင့္ထက္ ေက်ာ္လြန္သြားေၾကာင္း အရိပ္လကၡဏာ ျပလုိက္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ အဆင့္ ၆ ဆင့္ရွိတဲ့အထဲ အခု အဆင့္ ၃ ကေန အဆင့္ ၄ ကို ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျမႇင့္တင္လုိက္တဲ့အတြက္ ကမၻာနဲ႔အ၀န္း ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈအဆင့္ကိုေရာက္ဖုိ႔ ၂ ဆင့္ပဲလုိေတာ့တယ္လို႔ တနလၤာေန႔မွာ WHO တာ၀န္ခံမ်ားက ရွင္းလင္းေျပာၾကားၾကပါတယ္။
မကၠဆီကုိႏုိင္ငံမွာ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ လူ ၁၄၉ ေယာက္ ေသဆုံးၿပီး တျခား၁,၆၀၀ ေက်ာ္ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ေနၾကလို႔ WHO က အဲဒီလုိ အဆင့္ျမႇင့္ဖုိ႔ဆုံးျဖတ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနႏုိင္လုိ႔ မကၠဆီကုိႏုိင္ငံကို ခရီးသြားလာမႈ မျပဳလုပ္ဖို႔ ဆက္လက္သတိေပးသြားမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအမိေျမလုံၿခဳံေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဲနက္ နပိုလီတန္ႏုိ(Janet Napolitano) က ဆုိလုိက္ၿပီးေနာက္WHO က အဲဒီလိုေၾကညာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မကၠဆီကုိက တာ၀န္ခံမ်ားနဲ႔ မျပတ္ဆက္သြယ္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္၀န္ႀကီးကဆက္လက္ေျပာဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ
၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူ ၄၀၊ကေနဒါႏုိင္ငံမွာ ေရာဂါျဖစ္သူ ၆ ေယာက္၊စပိန္ႏုိင္ငံမွာ ၁ ေယာက္ရွိေၾကာင္းတနလၤာေန႔မွာ အသီးသီး ေၾကညာပါတယ္။
နယူးဇီလန္၊ ျပင္သစ္၊ အစၥေရးလ္နဲ႔ စေကာ့တလန္တုိ႔မွာလည္း ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါလုိ႔ မသကၤာရတဲ့လူနာမ်ား ေတြ႕ရၿပီး အဲဒီထဲက လူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ မၾကာေသးခင္ကမကၠဆီကုိႏုိင္ငံက ျပန္လာၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
သတင္းအျပည့္အစံုကို ေအာက္ပါ လင့္ခ္မ်ားမွာ ဆက္လက္ ဖတ္ရႈနုိင္ပါတယ္
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ မကၠဆီကို ႏုိင္ငံေတြမွာ ၀က္ေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးတမ်ဳိးကေန Swine Flu တုပ္ေကြး ျဖစ္ပြားတာေတြ လူေတြမွာ စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိရၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီေရာဂါကူးစက္မႈေတြ ရွိလာမွာ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း WHO ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ႀကီးက ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ကမာၻအဝွမ္းမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ၅ နွစ္ေလာက္က လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသေက်ပ်က္စီးေစခဲ ့တဲ ့ SARS နဲ့ အလားတူ အျဖစ္မ်ိဳးေတြ မၾကံဳရေလေအာင္ ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အဖြဲ ့ေတြ တပ္လွန္ ့ျပီး ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အျပင္းအထန္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ ( ျမန္မာျပည္မွ က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးလည္း အိပ္ေမာက်မေနေစဖို ့ေမွ်ာ္လင့္ေနမိပါတယ္)
ဒီေတာ့ ဒီ ဝက္တုပ္ေကြးဆိုတာ ဘာလဲ ၊ ဘယ္လို ျပန္ ့ႏွံ ့တတ္သလဲ ၊ ဘယ္လိုေရာဂါ လကၡဏာေတြရွိတတ္လဲ။ ဘယ္လို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ရမလဲ၊ ဘယ္လိုကုသရမလဲ ဆိုတာေတြကို အတို ခ်ဳပ္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္
ၾကက္ငွက္ ဝက္ ေခြး ႏြား ျမင္း လူ စသျဖင့္ ေရာဂါ စတင္ျဖစ္ပြားတဲ ့အမ်ိဳးအစားကို လိုက္ျပီး Bird Flu ,ွSwine Flu, Dog Flu , Horse Flu ,Human Flu ဆိုျပီး ေခၚဆိုၾကပါတယ္ ။ Flu ဆိုတာ Influenza ကို အတိုေကာက္သံုးစြဲေနၾကတာ အားလံုးသိျပီးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ ။ ေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ အဓိက တရားခံ ကေတာ့ Orthomyxoviridae Influenza ဆိုတဲ့ Virus တမ်ိဳးပါဘဲ ။
ဒီ Virus ရဲ့ ဖြဲ ့စည္းပံု မွာ single strand RNA ပါ ။ စိတ္ဝင္တစားအေသးစိတ္သိလိုရင္ http://en.wikipedia.org/wiki/H5N1_genetic_structure မွာ ဆက္ဖတ္နုိင္ပါတယ္။
သူ ့မွာ A,B,C ဆိုတဲ့ Type ၃ မ်ိဳးရွိျပီး H1 to 16 & N 1 to 9 Sub-type အမ်ားအျပား ရွိေနပါေသးတယ္ ။
တႏွစ္ နဲ ့ တႏွစ္ ျဖစ္တဲ ့ subtype မ်ိဳးခြဲ ေတြ ဟာ မတူၾကပါဘူး ။ေနရာေဒသလည္း ကြဲျပားၾကပါတယ္ဒီႏွစ္ ျဖစ္တဲ ့ Swine Flu ဝက္တုပ္ေကြး ဟာ H1N1 Virus အမ်ိဳးအစားေၾကာင့္ပါ ။ မႏွစ္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ငွက္တုပ္ေကြးကေတာ့ H5N1 ေၾကာင့္ေပါ့ ။
ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ တုပ္ေကြးမွာေတြ ့ရတဲ့ အတိုင္းပါဘဲ ႏွာေစးမယ္ ။ ေခ်ာင္းအနဲငယ္ဆိုးမယ္ ။ တကိုယ္လံုး ကိုက္ခဲျပီး မအီမသာ ျဖစ္မယ္ ။ လည္ေခ်ာင္းအနဲငယ္နာမယ္ ။ အစားအေသာက္ပ်က္မယ္ ။ပ်ိဳ ့ ့အန္ မယ္ ၊တခါတေလ ဝမ္းေလ်ာတတ္တယ္ ။အန္တတ္တယ္။ အဖ်ားလဲ ရွိတတ္တယ္ ။ ဒီထက္ပိုဆိုးလာရင္ေတာ့ နမိုးနီးယား အဆုပ္ေရာင္ျပီး အသက္အႏ ၱရာယ္ေပးတတ္ပါတယ္။
ေရာဂါျပန္ ့နွံံ ့ပံု ။ ကာကြယ္ပံု ။
သူတို ့က အဆက္အစပ္ရွိ ေနလို ့ အတူတကြတြဲျပီး ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္ ။
ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ ့ ဝက္ေတြရဲ ့ ကိုယ္တြင္းအရည္မ်ာ း၊ တံေတြး ။အခ်ြဲ ။ မစင္ ။ က်င္ငယ္္ တို ့မွာ အဲဒီ ပိုးေကာင္ေတြ ပါေနတတ္လို ့ ၊ သူတို့ကို ကိုင္တြယ္မိျပီး လက္ကို ေသခ်ာ မေဆးေၾကာရင္ ေရာဂါရတတ္ပါတယ္။ဒီေတာ့ အစာမစားခင္ လက္ကို ေသခ်ာ စင္ၾကယ္ေအာင္ ဆပ္ျပာနဲ ့ ေဆးေၾကာ သင့္ပါတယ္ ။
ျပီးေတာ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ ့လူ မွာ နွာေခ်လိုက္ရင္ ေလမွ တဆင္ ့ အျခားသူ တဦးရဲ ့အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းထဲ ပိုးေကာင္ ပ်ံ ့ႏွံ ့သြားႏွိင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ လူအမ်ားစုေဝးျပီး ေလဝင္ေလထြက္ မေကာင္းတဲ ့ေနရာမ်ိဳးကို အတတ္နုိင္ဆံုး ေရွာင္က်ဥ္သင့္ပါတယ္ ။ မသြားလို့ မျဖစ္ရင္ေတာ့ လူေတြၾကားမွာရွိရင္ ႏာေခါင္းနဲ ့ပါးစပ္ေတြကို ဖံုးအုပ္ထားသင့္ပါတယ္.။ Mask တပ္ ထားၾကပါ ။ ေခ်ာင္းဆိုးေနတဲ ့သူ ကလည္း ကိုယ့္ ပိုးေတြ သူမ်ားဆီ မေရာက္ေအာင္ အသိေကာင္း စိတ္ေကာင္းေလး ထားတတ္ၾကဖို ့ လိုပါတယ္ ။ Mask ေလးတပ္ၾကေပါ့ေနာ္ ။
ဝက္သား စားလို ့ ဝက္တုပ္ေကြးျဖစ္တာ မဟုတ္ပါ ။ဝက္သားကို ေသခ်ာသန္ ့စင္ျပီး က်က္ေအာင္ခ်က္ ( မီးအပူခ်ိန္ 80 ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္မွာ မိနစ္ ၃၀ ခ်က္ျပဳတ္ ျပီးမွစားရင္ ဘာမွေၾကာက္စရာမလိုပါဘူး.. ကိုင္တြယ္ျပီး လက္ကို စင္ၾကယ္စြာေဆးေၾကာ ဖို ့သာ အဓိကပါ ။ခု ကူးစက္ေနၾကတာက လူမွ လူသို ့ ကူးစက္ေနၾကျခင္း ပါ။ Droplet Infection ,Direct Contact Transmission ေပါ့ .။ ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ ့လူရဲ ့ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းနဲ ့ အစာလမ္းေၾကာင္းမွ ထြက္တဲ ့အရည္မ်ားမွာ ပါရွိေနတဲ ့ပိုးေတြ မွ ေလထုထဲေရာက္ျပီး၊ သို ့မဟုတ္ ဒါရုိက္ ထိေတြ ့ျပီး ေနာက္ ထပ္ လူ တေယာက္ ကို ကူးစက္ ျပန္ ့ႏွွံ ့ ၾကတာ ပါ။
ကုသရန္မွာ
ဒီလို ဂရုစိုက္ ေနလို ့မွ ေနထိုင္ မေကာင္းျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္ ဆြဲ မေနဘဲ ေဆးရုံသြားျပီး တတ္ကၽြမ္းတဲ ့ သူေတြနဲ ့ ကုသမႈ ကို ခံယူသင့္ပါတယ္ ။ဒီေရာဂါက အခ်ိန္ မွီ ကုသရင္ လံုးဝ ေပ်ာက္ကင္းနုိင္ပါတယ္ ။ အေျခအေန မဆိုးေသးခင္မွာေပ့ါေနာ္ ။
ဒီ ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးကို သတ္နွိင္တဲ ့အစြမ္းထက္ျမက္တဲ ့ေဆးဝါးေတြလည္း ေပၚေပါက္ေနပါျပီ ။
(The swine flu is susceptible to four drugs licensed in the United States, amantadine, rimantadine, oseltamivir and zanamivir, however, for the 2009 outbreak it is recommended it be treated with oseltamivir and zanamivir.)
Neuraminidase အုပ္စုဝင္ေတြထဲမွ ဒီ ေဆး ၂မ်ိဳး oseltamivir and zanamivir က ဒီႏွစ္အတြက္ Swine Flu H1N1 Virus ကို ေသေစတဲ့ အစြမ္းရွိပါတယ္တဲ့ ။ ေနာက္ ေဆးတမ်ိဳး Peramivir ကိုလည္း သံုးနိုင္တဲ ့အေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။
က်န္တာေတြကေတာ့ Symptomatic Treatment ေခၚတဲ့ ခံစားေနရတဲ ့ေရာဂါ လကၡဏာ အလိုက္ကုသမႈေပးရတာေတြေပါ့ေနာ္။
အဖ်ားရွိေနရင္ အဖ်ားက်ေဆးေပးရတာမ်ိဳး ၊ ေခ်ာင္းဆိုးေနရင္ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေပးရတာမ်ိဳး အစရွိသျဖင့္ေပါ့။
နွစ္တိုင္းထိုးေနက်ျဖစ္တဲ ့ တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆး Vaccination ေတြကိုလည္း အခ်ိန္မွန္ထိုးထားျခင္းျဖင္ ့ HumanFlu ကို ကာကြယ္ေပးနုိင္ပါတယ္ ။ ဒီႏွစ္အတြက္ ထိုးရတဲ ့ေဆးကေတာ့ ခုျဖစ္ေနၾကတဲ ့H1N1 Swine Flu အတြက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမရွိဘူးလို ့ေျပာၾကပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ ့ လာမဲ ့ ေအာက္တိုဘာ ၊ နုိုဝင္ဘာ လ ေလာက္မွာ လူတုပ္ေကြးေတြ အၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္နူိင္တယ္လို ့ ပညာရွင္ေတြက တြက္ဆထားတဲ ့အတြက္ေၾကာင္ ့ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈက အေရးၾကီးပါတယ္။
ကမာၻလူသားအားလံုး ဝက္တုပ္ေကြးေတြနဲ ့ေဝးေနနုိင္ၾကပါေစ ။။။
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
3 comments:
ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူး။
ခုလုိ ေဆးပညာဗဟုသုတေတြ ဖတ္ရတာ ျပီးေတာ့ Up-to-date ေရးေပးေတာ့ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္လည္း သိရပါ၏ မမေဒါက္တာေရးေပးတာ ေက်းဇူးပါေနာ္
၀က္၀က္ ခ်ားေတာ့၀ူး။
အေကာင္လုိက္ပဲ ေမွာင္းသြင္းေတာ့မယ္ .. အဟိ
ေၾကာက္စရာႀကီး အစ္မေရ၊ ရွယ္ေပးလုိ႔ ေက်းဇူး တင္တယ္။
ေလးစားလ်က္
Post a Comment